Σελίδα:Μελέτη 10 (1912).djvu/10

Από Βικιθήκη
Αυτή η σελίδα έχει εγκριθεί.
584
Η ΜΕΛΕΤΗ

βάδια- αὐτοῦ. Εἰς τοιοῦτον τόπον μακάριον εὐνόητον εἶναι πόσον δύναται νὰ εὐδοκιμήσῃ καὶ ἡ μελισσοτροφία. Καὶ πραγματικῶς σπουδαῖον αὐτοῦ προϊὸν εἶναι καὶ τὸ μέλι.

Ἡ Θάσος κατοικεῖται μόνον ὑπὸ Ἑλλήνων. Ὄχι μόνον οὐδὲν τουρκικὸν χωρίον ὑπάρχει, ἀλλὰ καὶ εἰς αὐτὸν τὸν Λιμένα, ὅπου μέχρι τῆς ἀπελευθερώσεως ἥδρευον αἱ τουρκικαὶ ἀρχαί, ὀλίγιστοι Τοῦρκοι ὑπῆρχον, οἱ εὐάριθμοι κυβερνητικοὶ ὑπάλληλοι μετὰ τῶν οἰκογενειῶν των. Οὗτοι ἀπελύθησαν ἐννοεῖται ἀμέσως, καὶ μετά τινας ἡμέρας εὐγενῶς ἀπεπέμφθησαν, ὅτε ἡ νῆσος κατελήφθη ὑπὸ τῶν ἑλληνικῶν ἀγημάτων.

Ἐν τούτοις μουσουλμᾶνοι ὑπάλληλοι ἀκόμη ὑπάρχουν εἰς τὸν Λιμένα καὶ μία μουσουλμανικὴ ἀρχὴ ὑφίσταται. Αὕτη εἶναι ἡ χεδιβική. Ἀκριβῶς ἐπάνωθεν τοῦ ὑπὸ νεωτέρων μόλων, ἐγειρομένων ἐπὶ τῶν ἀρχαίων, ἀσφαλιζομένου λιμενίσκου μικρῶν πλοιαρίων εἶναι κτισμένον τὸ ἀρκετὰ εὐπρεπὲς μέγαρον τῆς χεδιβικῆς ἀρχῆς τῆς νήσου, ὀλίγον μακρύτερα τοῦ πολὺ μικροτέρου οἰκήματος τοῦ Ἕλληνος Διοικητοῦ, ὅπου ἄλλοτε ἔμενεν ὁ καϊμακάμης τῆς νήσου.

Ἡ χεδιβικὴ αὕτη ἀρχὴ πρὸ ὀλίγων ἔτι ἐτῶν ἦτο καὶ ἡ πολιτικὴ ἀρχὴ τῆς Θάσου. Ἀλλὰ τὰ ἀπὸ τοῦ Μωχάμετ-Ἀλῆ δικαιώματα ἐκεῖνα τοῦ Χεδίβου τῆς Αἰγύπτου κατηργήθησαν, ἡ νῆσος ὑπήχθη τελείως εἰς τὴν δικαιοδοσίαν τῆς τουρκικῆς κυβερνήσεως καὶ ὡρισμέναι μόνον προνομίαι βακουφικαὶ ἐπεφυλάχθησαν διὰ τὸν Χεδίβην, τὰς ὁποίας καὶ ἡ πρὸ δύο περίπου μηνῶν ἐγκατασταθεῖσα ἑλληνικὴ Διοίκησις δὲν κατήργησεν.

Ὁ Χεδίβης διὰ τῶν ἐν τῷ Λιμένι ὑπαλλήλων του εἰσπράττει ἔτι τὸ δέκατον ἐκ τῆς ἐλαιοπαραγωγῆς, τριάκοντα δὲ ἐπὶ τοῖς ἑκατὸν ἐκ τῆς πλουσίας οἰκοδομικῆς καὶ ναυπηγικῆς ξυλείας, καὶ ἄλλα δικαιώματα ἐκ τοῦ μέλιτος, τοῦ κηροῦ καὶ τῆς πίσσης. Ὅταν ἡ παραγωγὴ τοῦ ἐλαίου εἶναι μεγάλη, τὸ εἰσπραττόμενον δέκατον ἀνέρχεται εἰς ἑκατὸν χιλιάδας δραχμῶν. Ἐν γένει τὰ εἰσοδήματα τοῦ χεδιβικοῦ βακουφίου ἀνέρχονται φαίνεται μέχρι δεκαπέντε χιλιάδων λιρῶν ἐτησίως.

Τὸ ποσὸν εἶναι σημαντικόν. Δι’ αὐτοῦ θὰ ἠδύναντο νὰ γίνουν σπουδαιότατα κοινῆς ὠφελείας ἔργα εἰς τὴν νῆσον καὶ βεβαίως θὰ παραστῇ ἀνάγκη νὰ κανονισθῇ ἄλλως τὸ ζήτημα μετὰ τὴν