λουσα ν’ ἀποδώσῃ ἑκάστῳ τὸ δίκαιον, δὲν δύναται ν’ ἀρνηθῇ τὴν μεγάλην τοῦ ἀνδρὸς φιλοπατρίαν καὶ τὸ εἰλικρινὲς τῶν περὶ τοῦ μεγαλείου τῆς Ἑλλάδος διανοημάτων αὐτοῦ, τὴν ἀγχίνοιαν καὶ τὴν ὡς Περικλέους δημαγωγικότητα.
Ἡ μεγάλη ἰδέα, ἧς τὴν σημαίαν ἀνεπέτασε, λέγει ὁ κ. Κυριακίδης, συμπαρασύρων ὄπισθεν αὐτοῦ ἐλευθέρους τε καὶ δούλους Ἕλληνας, οὐδαμῶς ἦτο, ὡς ἠθέλησαν νὰ παραστήσωσιν οἱ τούτου ἐχθροί, ἀλωπεκῆ πρὸς δημιουργίαν δημοτικότητος· ἦτο πόθος αὐτοῦ ζωηρός, διηνεκής, ἀκαταγώνιστος· ἦτο σημαία, ἣν ἐγειρόμενος τὴν πρωίαν ἠσπάζετο καὶ τὴν ὁποίαν περιτυλισσόμενος ἐκοιμᾶτο τὴν νύκτα ἵνα ριφθῇ εἰς ἡδέα ὄνειρα περὶ τοῦ μέλλοντος ἐθνικοῦ μεγαλείου.
Ἡ διάνοια αὐτοῦ ἀπερροφᾶτο ἅπασα ἐκ τῆς διηνεκοῦς ταύτης σκέψεως, εἰς ταύτην δ’ ἐθυσίαζε τὰ πάντα, καὶ πολύτιμον χρόνον καὶ φροντίδας ἐσωτερικοῦ διοργανισμοῦ καὶ κοινοβουλευτικοὺς ἀγῶνας. Ἥκιστα ἐπεζήτει ρητορικοὺς θριάμβους ἀπὸ τοῦ βήματος τῆς Βουλῆς καίτοι ὁ λόγος αὐτοῦ ἀτημέλητος, ἀλλὰ δριμὺς κατὰ τῶν ἐχθρῶν, ἐπαγωγὸς καὶ ἑλκύων ἠδύνατο πολλοὺς νὰ παράσχῃ αὐτῷ, εἰ ἐπεζήτει τοιούτους θριάμβους. Ἐμπεφορημένος πνεύματος γενικοῦ, φιλοδοξίας ἀνωτέρας ὑπουργικοῦ ἑδωλίου ἐπεδίωξε τὴν ἀρχὴν οὐχὶ πρὸς ἱκανοποίησιν ἐφημέρου ἐγωϊσμοῦ, οὐχὶ πρὸς θεραπείαν μικρᾶς καὶ χαμαιζήλου φιλαρχίας, ἀλλὰ πρὸς ἐκτέλεσιν μεγαλείου, καὶ διῆλθε τὸν βίον ἅπαντα ὁ Κωλέττης οἱονεὶ ἀπερροφημένος ὑπὸ τῆς ἰδέας ταύτης, ὀλιγώτερον μεριμνῶν περὶ τῶν ἐσωτερικῶν πραγμάτων. Θέλων νὰ ἐξυψώσῃ τῆς βασιλείας τὸ καταπεσὸν γόητρον καὶ χάριν τοῦ γενικοῦ σκοποῦ νὰ ἐπιτύχῃ ἐγκατάστασιν κυβερνήσεως μακροβίου, πολλὰς ἐποιήσατο θυσίας συγκρατῶν τοὺς βουλευτὰς εἰς τὰς τάξεις αὐτοῦ δι’ ὑποσχέσεων καὶ παροχῶν, ἃς πολλάκις καὶ δὲν ἐξετέλει ἐξ οὗ καὶ πολλαχῶς ἐφαίνετο, ψευδόμενος καὶ ἄδικος. Ἀλλὰ μήπως καὶ ὁ Ρόδιος μελοποιὸς Τιμοκλέων δὲν ἀπετέλεσε τὸν Θεμιστοκλέα καὶ ψεύστην, καὶ προδότην καὶ ἄδικον. Ἦτο ἀκαταγώνιστος ἐν τῇ τέχνῃ τοῦ συνδυάζειν τὰ συμφέροντα, τὰ μᾶλλον ἀντίθετα καὶ ἱκανοποιεῖν τὰς ἀδυναμίας τῶν ἀνθρώπων, ἐγίνωσκε, κατὰ βάθος, καὶ τὰς ἀρετὰς τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τὰ
