Ὁ Καραϊσκάκης μὴ δυνηθεὶς νὰ παρατηρήσῃ καλῶς τὴν θέσιν τοῦ Πειραιῶς, ὑποπτεύσας μάλιστα ὅτι ἐπροδόθη τὸ σχέδιον [1], δὲν ἔκρινε πλέον ὠφέλιμον, καὶ ἴσως οὔτε δυνατόν, τὸ νὰ συγκεντρωθῇ εἰς τὸν Πειραιᾶ στρατόπεδον. Ὅθεν ἀπεφάσισε νὰ τοποθετήσῃ τὸ στράτευμα εἰς Ἐλευσῖνα μερικὸν καιρόν, ἕως οὗ δηλαδὴ νὰ λάβῃ τὴν ἀναγκαίαν αὔξησιν, καὶ ἔπειτα νὰ ὑπάγῃ διὰ ξηρᾶς νὰ τοποθετηθῇ πλησίον τοῦ Κιουταχῆ, διὰ νὰ ἐλαφρύνῃ τὸ βάρος τῶν πολιορκουμένων, ἀναγκάζων τὸν ἐχθρὸν νὰ διαμοιράζῃ τὰς δυνάμεις του. Ἀλλ’ ὁ Κιουταχῆς ὑποπτεύσας ταῦτα, ἀπεφάσισε νὰ κάμῃ ἔφοδον εἰς τὴν πόλιν καὶ νὰ προλάβῃ τὴν κυρίευσίν της, πρὶν καταφθάσῃ ὁ Καραϊσκάκης νὰ συγκροτήσῃ τὸ μελετώμενον στρατόπεδον.
Τὸ πρωῒ λοιπὸν τῆς τρίτης τοῦ Αὐγούστου ἔκαμεν ἔφοδον ἀπὸ τὸ μέρος τῆς πύλης τῶν Γύφτων [2] καὶ ἀπὸ τοὺς προμαχῶνας τῶν Ἁγίων Θεοδώρων καὶ Ἁγίων Ἀναργύρων, μέρη τὰ ὁποῖα εἰκοσιτέσσαρας ὥρας ἀδιακόπως προεκανονοβόλησεν· ἀλλ’ ἀπὸ μὲν τὴν πύλην τῶν Γύφτων ἀντεκρούσθησαν ἀνδρείως καὶ ὠπισθοδρόμησαν οἱ ἐχθροί, εἰσῆλθον ὅμως εἰς τὴν πόλιν ἀπὸ τὰ κρημνισθέντα μέρη τοῦ περιβόλου τοῦ μεταξὺ τῶν δύο ἀνωτέρω προμαχώνων.
Ἡ μεγάλη ἔκτασις τῆς πόλεως καὶ τοῦ περιβόλου τῶν Ἀθηνῶν δὲν ἦτον δυνατὸν νὰ φυλαχθῇ ὄχι ἀπὸ χιλίους πολεμιστάς, οἱ ὁποῖοι τὴν ὑπερασπίζοντο, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ δεκαπλασίαν δύναμιν, ἐνῷ μάλιστα οἱ πολιορκοῦντες ἐχθροὶ ἐλέγετο νὰ εἶναι εἴκοσι περίπου χιλιάδες. Οἱ πολιορκούμενοι μ’ ὅλον τοῦτο ἀντέστησαν μὲ μεγάλην ἀνδρίαν καὶ προθυμίαν, ἀλλὰ μὴ προφθάνοντες νὰ ἀνοικοδομῶσι τὰ ἀπὸ τοὺς ἐχθρικοὺς κανονοβολισμοὺς κρημνιζόμενα μέρη τοῦ περιβόλου, ἠναγκάζοντο νὰ ὀπισθοδρομῶσι πρὸς τὴν Ἀκρόπολιν, πολεμοῦντες ὅμως μ’ ἐπιμονὴν καὶ μὴ ἀφίνοντες τοὺς ἐχθροὺς νὰ κυριεύσωσιν ἀτιμωρητὶ οὐδὲ μικρὸν μέρος τῆς πόλεως.
Εἰς τὴν μάχην ταύτην πολλοὶ ἐξ ἀμφοτέρων τῶν μερῶν καὶ ἐφονεύθησαν καὶ αἰχμαλωτίσθησαν. Οἱ Ἕλληνες ὅμως εἶχον τὴν ὑπεροχὴν τοῦ νὰ πολεμῶσιν ἀπὸ τὰς οἰκοδομὰς καὶ τὰ τείχη καὶ διὰ τοῦτο δὲν ἔπαθον τόσην φθοράν, εἰς ὅσην κατὰ φυσικὸν λόγον πρέπει νὰ ὑπέπεσον οἱ ἐχθροί. Καθ’ ὅσον ὅμως εἶναι δυνατὸν νὰ πιθανολογήσῃ τις τὰς ζημίας ἀμφοτέρων τῶν μερῶν, ἀπὸ μὲν τοὺς Ἕλληνας ἐφονεύθησαν ἕως εἴκοσιν, ἐπληγώθησαν ἕως ἑβδομήκοντα καὶ ἐπιάσθησαν ζῶντες ἕως πεντήκοντα, ἐκ τῶν ὁποίων δέκα μὲν ἦσαν ἄνδρες,
