Σελίδα:Ημερολόγιο Σκόκου 1892 - 172.jpg

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
172

δίδουσα μήτηρ καὶ πολλαὶ λέξεις εἶχον τὴν διπλῆν γραφὴν διὰ τοῦ Η ἢ Ι, οἷον ἥκω καὶ ἵκω, τάπης καὶ τάπις, ἁλήτης καὶ ἁλίτης κτλ. Παρ’ ἡμῖν δ’ ὀλίγισται λέξεις διετήρησαν τὸ ε ἀντὶ τοῦ η, οἷον κερί, µερί, καὶ αἱ καταγόμεναι ἐκ ῥίζης ἐχούσης τὸ ε, ὡς γεράματα, ξερὸς (ἐκ τοῦ ξέω).

Τὸ Υ εἶχεν ἐν ἀρχῇ ἀναμφιβόλως προφορὰν ἄλλην τῆς τοῦ Ι, ἄλλως θὰ ἦν περιττή ἡ εἰσαγωγὴ αὐτοῦ εἰς τὸ ἀλφάβητον. Ἡ προφορὰ αὕτη ἦν βεβαίως ἀνάλογος πρὸς τὴν τοῦ γαλλικοῦ u· ἐς διαλέκτοις δέ, ἐν τῇ Βοιωτικῇ, ὡς ἐξ ἐπιγραφῶν, ἐπροφέρετο ου (κάρουξ = κἡρυξ· κούνες = κύνες), ἢ ιου (Τιούχα = Τύχη), καὶ ἡ διπλὴ αὕτη προφορὰ παρέμεινε καὶ παρ’ ἡμῖν εἰς δηµώδεις διαλέκτους, ὡς ἐν τοῖς χωρίοις τῆς Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος λέγουσι ξιούλα = ξύλα, κιουρὰ = κυρά, ἐν γένει δ’ εἰς τὴν δημώδη γλῶσσαν θρούµβη = θρύμβη· µουστάκι = μύσταξ, κτλ. Οἱ Αἰολεῖς ὅμως ἀφ’ ἑτέρου ἔγραφον ἴψος ἀντὶ ὕψος· ἴπαρ ἀντὶ ὕπαρ, κτλ. καὶ εἰς τὴν κοινὴν δ’, ὡς φαίνεται, πρωΐµως ἡ προφορὰ ι ἀντικατέστησε τὴν τοῦ u, δι’ ὃ καὶ εἰς πολλὰς λέξεις ἀμφότεραι ἀπαντῶνται αἱ γραφαὶ (ὡς δρίον καὶ δρύον, δορικτήτωρ καὶ δορυκτήτωρ), καὶ ἐκ τοῦ ὕδωρ παράγεται ὁ ἱδρώς. Καὶ εἰς τὴν Λατινικὴν δ’ εἰσαχθεῖσαι ἑλληνικαὶ λέξεις ἔχουσιν i ἀντὶ υ, ὡς frigo ἐκ τοῦ φρύγω, lacrima ἐκ τοῦ δάκρυ, ficus ἐκ τοῦ σῦκον. Εἰς πολλὰς δὲ τῶν μετὰ τὸν Αὔγουστον ἐπιγραφῶν ἀπαντῶνται λέξεις ἔχουσαι Ι ἀντὶ Υ, ἐξ ἀνορθογραφίας μὲν, ἀλλ’ ἀποδεικνυούσης τῆς προφορᾶς τὴν ταυτότητα.

Πρὸ πάντων δ’ ἐξανίστανται οἱ Ἐρασμῖται κατὰ τῶν διφθόγγων. Αὐτὸ ἤδη τὸ ὄνομα δηλοῖ, λέγουσι, δύο φθόγγους, καὶ ἴσως ἔχουσι δίκαιον ὡς πρὸς τοὺς χρόνους τῆς πρώτης εἰσαγωγῆς τῶν γραμμάτων. Ἀλλὰ δὲν ὑπάρχει γλῶσσα εἰς ἣν ἡ τοιαύτη λεπτότης της προφορᾶς νὰ μὴ ὑπέστη βαθμηδὸν ἀλλοιώσεις. Οὐδεὶς δ’ ἀγνοεῖ ὅτι ἀπ αὐτῶν τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων ὑπῆρχε διάκρισις μεταξὺ πάϊς καὶ παῖς, βασιλέϊ καὶ βασιλεῖ, ὄις καὶ οἷς κτλ.

Ἡ ΑΙ ἐν Ταναγραίαις ἐπιγραφαῖς γράφεται ΑΕ, ὑπεμφαίνουσα τὴν προφορὰν ε, ὡς καὶ εἰς τὴν Λατινικὴν µετέβη εἰς ΑΕ, καὶ ἔστιν ὅτε καὶ εἰς μόνον Ε, ὡς fenastra ἐκ τοῦ φαίνω, Chimera παρὰ Βιργιλίῳ κτλ. Ἐν δ’ ἀρχαιοτέραις ἐπιγραφαῖς τῶν Θηβῶν ἀντὶ ΑΙ γράφεται Ἡ (τὸ μακρὸν Ε). Οἱ κοινῶς γνωστοὶ Αἰνιᾶνες παρ₧ Ὁμήρῳ φέρονται Ἐνιᾶνες. Ὁ Πλάτων γράφει Αἰώρα, ὅ,τι ὁ Σοφοκλῆς Ἐώρα, ὅθεν καὶ τὸ μετέωρος. Ὁ Ἀπολλώνιος ὁ Ῥόδιος ἔχει ἐόλλω τὸ παρ’ Ὁμήρῳ καὶ Πινδάρῳ αἰόλλω· ἐν δ’ ἐπιγραφαῖς ἐπὶ Περικλέους ἀναγινώσκεται ὁτὲ μὲν Ποτίδαια, ὁτὲ δὲ Ποτίδεα. Ἐν μετέπειτα δὲ χρόνοις ἡ ἐναλλαγὴ