τοῦ περιβοήτου τρίτου ψηφίσματος τῆς Ἐθνικῆς συνελεύσεως, ὅτε ἀπελύθη ὡς ἑτερόχθων· ἀναγνωρισθέντων ὅμως τῶν ἐπιστημονικῶν αὐτοῦ προτερημάτων διωρίσθη τακτικὸς καθηγητὴς τοῦ Ῥωμαϊκοῦ Δικαίου. Τρία ἔτη κατόπιν, ἤτοι ἐν ἔτει 1847 ἐγένετο ἀρεοπαγίτης, ἐν ἔτει δὲ 1858 εἰσαγγελεὺς τῶν ἐν Ἀθήναις Ἐφετῶν, παραιτηθεὶς τῆς τελευταίας ταύτης θέσεως τῷ 1861, ἐπιδοθεὶς εἰς τὴν ἐξάσκησιν τοῦ δικηγορικοῦ ἐπαγγέλματος καὶ διδάσκων ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ μέχρι τοῦ θανάτου του. Ἐν ἔτει 1848 διωρίσθη μέλος τῆς ἐπιτροπείας πρὸς σύνταξιν τοῦ νομοσχεδίου περὶ Ἀστικοῦ Κώδικος καὶ εἰργάσθη πρὸς κατάρτισιν αὐτοῦ. Ἐν τῇ δικαστικῇ ὑπηρεσίᾳ διέπρεψε καὶ τὰς ὑψηλὰς θέσεις ἃς κατέλαβε μεγάλως ἐτίμησεν, ἀλλὰ ὡς καθηγητὴς τοῦ Δικαίου καὶ ὡς συγγραφεὺς πρὸ πάντων κατώρθωσε διὰ τῶν σπανίων αὑτοῦ πλεονεκτημάτων νὰ καταταχθῇ μεταξὺ τῶν μεγάλων ἱεροφαντῶν καὶ τῶν δᾳδούχων τῆς νομικῆς ἐπιστήμης. Ἀπὸ τοῦ 1830 ἀκόμη, ὅτε μόλις ἦγε τὸ 22 ἔτος τῆς ἡλικίας του, ἐπέδειξε τῆς γονίμου διανοίας του τὰ προτερήματα, διότι ἐδημοσίευσε πραγματείαν «περὶ τῆς ἐπιρροῆς τῶν τυχηρῶν εἰς τὰ συναλλάγματα».
Εἰς τὸ πρῶτον τοῦτο δοκίμιον, ὡς πρῶτος καρπὸς ὃν συνεισήνεγκεν εἰς τὴν πτωχὴν τῆς Ἑλλάδος ἐπιστήμην, πυκνὰ ἐπηκολούθησαν ἕτερου τῇ συνεργασίᾳ τοῦ καθηγητοῦ Ἕρτσωγ ἐν ἔτει 1840 μετέφρασε τὸ 44ον κεφάλαιον τῆς ἱστορίας τοῦ Γίββωνος, περὶ τῆς παρακμῆς καὶ πτώσεως τοῦ Ῥωμαϊκοῦ Κράτους, μετὰ σημειώσεων· ἐν ἔτει 1845 — 46 ἐδημοσίευσε τὸν εἰσαγωγικόν του λόγον ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ περὶ τῆς σπουδῆς τῆς ἱστορίας τοῦ Ῥωμαϊκοῦ Δικαίου· ἐν ἔτει 1848 ἱστορικὴν εἰσαγωγὴν εἰς τὴν σπουδὴν τοῦ κληρονομικοῦ δικαίου τῶν ῥωμαίων, ἐν ᾗ κυρίως διαφαίνεται ἡ διάπλασις τοῦ ἐπιστημονικοῦ αὐτοῦ χαρακτῆρος, καὶ προαγγέλλεται ὁ κατόπιν ἔξοχος ἑρμηνεὺς τοῦ Ῥωμαϊκοῦ Δικαίου, ὅπερ εἶνε ἡ βάσις τῆς νομικῆς ἐπιστήμης. Καὶ ὄντως κατὰ τὸ χρονικὸν διάστημα τῆς ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ διδασκαλίας αὐτοῦ ἐξέδοτο σειρὰν 8 τόμων συμπεριλαμβανόντων ὁλόκληρον τὸ σύστημα τοῦ ῥωμαϊκοῦ δικαίου, γενικὰς ἀρχάς, πραγματικόν, ἐνοχικόν, οἰκογενειακὸν καὶ κληρονομικὸν δίκαιον. Ἐν αὐτοῖς θεωρητικῶς καὶ δογματικῶς ἐξετάζονται πάντες οἱ πολυδαίδαλοι κλάδοι τοῦ ἀστικοῦ δικαίου. Ὅταν ἀναλογισθῇ τις τοὺς κόπους, τὰς ἀγρυπνίας, εἰς ἃς ὑπεβλήθη ὁ ἔξοχος ἀνὴρ ὅπως προικίση τὴν ἑλληνικὴν ἐπιστήμην διὰ τοῦ ὀκτατόμου συγγράμματός του, ὅταν λάβῃ ὑπ’ ὄψει ὅτι εἰργάζετο ἐν ἐποχῇ καθ’ ἣν ἐν Ἐλλάδι εἰς τὰ σπάργανα εὑρίσκετο ἔτι ἡ ἐπιστήμη τῶν νό-
