προςθέσωμεν περὶ τὰς 5000 τὸ πολὺ φοιτώσας εἰς τὰς ἀναλόγους ὑπὸ διδασκαλισσῶν διδασκομένοις τάξεις τοῦ Ἀρσακείου καὶ εἰς ἰδιωτικὰ σχολεῖα θηλέων. Κατὰ τὸ αὐτὸ δ’ ἔτος αἱ ὑπὸ τοῦ δημοσίου διωρισμέναι διδασκάλισσαι ἀνήρχοντο ἐν ὅλῳ εἰς 238.[1]
Προφανὲς λοιπὸν εἶνε, ὅτι πρός τε τὸ συμφέρον αὐτῶν τῶν διδασκαλισσῶν καὶ ἐπ’ ἀγαθῷ τῆς ἐκπαιδεύσεως πρέπει νὰ ἐλαττωθῇ ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀξιουμένων τοῦ πτυχίου. Μηδὲ νομίσῃ τις, ὅτι δὲν θέλει πάθει ἡ ἐκπαίδευσις ἐκ τῆς πληθώρας τῶν διδασκαλισσῶν. Ἀρκεῖ νἀναφέρω, ὅτι, τοσούτου ὄντος τοῦ πλήθους τῶν ἐπὶ πτυχίῳ εἰς τὰ διδασκαλεῖα φοιτωσῶν, οὔτε ἡ διδασκαλία δύναται νὰ γείνῃ οἵα θὰ ἐγίνετο ἄν ὁ ἀριθμὸς τῶν διδασκομένων ἦτο μικρότερος, οὔτε ἡ ἐπίβλεψις δύναται νὰ ὑπάρξῃ τελεία, οὔτε ἡ ἐξέτασις προςηκόντως ἐν πᾶσιν ἀκριβὴς, εἰ καὶ ἐπὶ δύο μῆνας καὶ πλέον ταλανίζει καὶ ταλανίζεται ἡ ἐν Ἀθήναις ἐξεταστική ἐπιτροπεία. Καὶ ἔπειτα δὰ, ὅταν ὑπερπλεονάσῃ τὸ πλῆθος τῶν διδασκαλισσῶν, δὲν εἶνε φανερὸν, ὅτι ἡ μὲν περὶ τῶν διδασκαλικῶν θέσεων πάλη θὰ λάβῃ ἀπελπιστικὰς διαστάσεις καὶ ὅτι ἡ ἐν τῇ αὐτῇ θέσει εὐεργετικὴ διὰ τὴν παιδείαν εἰς τὸ διαρκὲς διαμονὴ διδασκαλίσσης τινὸς θἀποβῇ ὅλως προβληματικὴ, ὁ δὲ ὑπὲρ ὑπάρξεως ἀγὼν τῶν ἀτυχῶν τῶν ἐχουσῶν μὲν πτυχίον, ἀλλὰ μὴ εὑρισκουσῶν ἄρτον θὰ ἔχῃ ἐπακόλουθα θλιβερά;
Ἔγκειται λοιπὸν ἐν τῷ συμφέροντι τῶν οἰκογενειῶν, τῆς παιδείας, τῆς κοινωνίαις ἡ ἐν τῷ μέλλοντι παρ’ ἡμῖν ἐλάττωσις τῶν διδασκαλισσῶν. Οὐδεὶς δὲ θὰ τολμήσῃ ἀγυρτευόμενος νὰ καλέσῃ τοιαύτην τινὰ πρότασιν φωτοσβεστικὴν, διότι κατέδειξα, ὅτι, ὑπαρχούσης μεγάλης δυςαναλογίας μεταξὺ τῶν διδασκουσῶν καὶ τῶν διδασκομένων, ὁ περιορισμὸς τῶν διδασκαλισσῶν εἶνε οὐ μόνον ἐκπαιδευτικὴ, ἀλλὰ καὶ κοινωνικὴ ἀνάγκη.
Ἀλλὰ πῶς θὰ γείνῃ ἡ ἐλάττωσις; Ἂν περιμένωμεν ἀπὸ τῶν γονέων, τὸ πρᾶγμα εἶνε λίαν δυςχερές. Ἴσως οἱ γονεῖς θἀργήσωσι πολὺ νὰ πεισθῶσιν, ὅτι αἱ θυγατέρες των, ὅσαι ἔχουσιν ἀνάγκην βιοποριστικοῦ τινος ἔργου, θὰ εἶνε πολὺ εὐτυχέστεραι τρεπόμεναι ἐπ’ ἄλλα μᾶλλον ἢ ἐπὶ τὴν σχολικὴν ἕδραν. Πολλοὶ δὲ ἴσως καὶ διαθρύπτονται ὑπὸ τῆς ἰδέας, ὅτι ἐντιμότερον εἶνε τὸ ἔργον τῆς διδασκαλίσσης ἄλλων ἔργων οὐχ ἧττον προςηκόντων
- ↑ Κατὰ τὰ ἐπ’ ἐσχάτων ὑποβληθέντα εἰς τὴν Βουλὴν νομοσχέδια ὁ κανονικὸς ἀριθμὸς μαθητριῶν μὲν αἵτινες ὀφείλουσι νὰ φοιτῶσιν εἰς τὰ δημοτικὰ σχολεῖα ὑπολογίζεται εἰς 50,100, τῶν δὲ διδασκαλισσῶν εἰς 664. Ἀλλ’ ἴσως οἱ ἀριθμοὶ οὗτοι εἶνε μόνον pium desiderium.
