ἐκ τοῦ ἡλίου, οὕτω ἐν τῷ νοητῷ κόσμῳ πᾶσα νόησις προέρχεται ἐκ τῆς ἰδέας τοῦ ἀγαθοῦ. Ἡ ἰδέα τοῦ ἀγαθοῦ εἶνε ἡ ἀξία πάσης γνώσεως, ἐπιστήμης καὶ ἀληθείας. Εἶνε ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ πηγὴ τοῦ νοητοῦ κόσμου.
Ἄν ὑπάρχουσιν αἱ ἰδέαι καθ’ ἑαυτὰς ἢ ἐν Θεῷ, περὶ τούτου δὲν ἐκφράζεται σαφῶς ὁ Πλάτων· ἐντεῦθεν ἡ περὶ τούτου διαφωνία παρὰ τοῖς σοφοῖς. Ἀναμφίβολον ὅμως εἶνε, ὅτι ὁ Πλάτων ἐθεώρησε τὰς ἰδέας ἐν γένει ὡς προερχομένας ἐκ Θεοῦ. Ἀφοῦ ὁ Πλάτων ἐξαρτᾷ πάσας τὰς ἰδέας ἐκ τῆς ἰδέας τοῦ ἀγαθοῦ, τὴν ὁποίαν ὀνομάζει αἰτίαν τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς ἀληθείας, τὴν δὲ ἰδέαν τοῦ ἀγαθοῦ συνταυτίζει μετὰ τῆς ἰδέας τοῦ Θεοῦ, τοῦ ποιητοῦ καὶ πατρὸς πάντων, τῆς ὐψίστης αἰτίας παντὸς ὅ,τι καλὸν, ἀγαθὸν καὶ ἁρμονικόν, ἑπόμενον εἶνε ὅτι αἱ ἰδέαι ἐξαρτῶνται ἐκ τοῦ Θεοῦ, δὲν ὑπάρχουσιν ἐκτὸς τοῦ Θεοῦ, ἀλλ’ ἐν τῷ Θεῷ. Ἔλθωμεν νῦν εἰς τὴν θεωρίαν τοῦ Πλάτωνος περὶ τῆς ἰδέας τοῦ καλοῦ.
Κατὰ τὸν Πλάτωνα τὸ καλὸν εἶνε ἰδέα νοητὴ ὡς τὸ δίκαιον καὶ τὸ ἀγαθόν· ἄρα δὲν πρέπει νὰ συγχέηται πρὸς ἀντικείμενα ὁρατὰ καὶ αἰσθητά. Ἡ ἰδέα τοῦ καλοῦ ἀνήκει εἰς τὸν νοητὸν καὶ θεῖον κόσμον. Ὁ αἰσθητὸς κόσμος περιέχει πληθὺν καλῶν καὶ ὡραίων ἀντικειμένων, ἀλλὰ τὰ ἀντικείμενα ταῦτα, πολλαπλᾶ ὄντα καὶ διάφορα, εἶνε μόνον ὡραῖα καθόσον εἶνε ἀντίτυπα καὶ εἰκόνες τοῦ ἑνὸς ἀπολύτου καὶ ἀμεταβλήτου καλοῦ, τοῦ ὁποίου μετέχουσιν ἐν μέτρῳ τινί. Εἶνε εἰκόνες ἀτελεῖς, ἐν ταῖς ὁποίαις τὸ καλὸν δὲν ὑπάρχει πλῆρες καὶ τέλειον, ἀλλὰ ἀναμεμιγμένον μετὰ τοῦ δυσειδοῦς. Οἱ ἄνθρωποι οἱ ἱστάμενοι εἰς τὰ ὡραῖα ἀντικείμενα, μὴ ἀνυψούμενοι δὲ μέχρι τοῦ ὡραίου ἢ καλοῦ καθ’ ἑαυτὸ πλανῶνται, διότι τὴν ὁμοιότητα ἀντικειμένου τινὸς ἐκλαμβάνουσιν ἀντ’ αὐτοῦ τοῦ ἀντικειμένου. Οἱ ἄνθρωποι, τῶν ὁποίων ἅπασα ἡ προσοχὴ εἶνε περιωρισμένη εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἰς τὰ ὦτα, ἀρέσκονται ν’ ἀκούωσιν ὡραίας φωνάς, νὰ βλέπωσιν ὡραίας εἰκόνας, ὡραῖα χρώματα καὶ πᾶν καθόλου ὡραῖον ἀντικείμενον, ἀλλ’ ἡ διάνοια αὐτῶν δὲν δύναται ν’ ἀνυψωθῇ εἰς αὐτὸ τὸ καλὸν, εἰς αὐτὸ τὸ ὡραῖον. Διατελεῖ ἐν πλάνῃ, ὀνειρώττει ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος γινώσκει μὲν καλὰ καὶ ὡραῖα ἀντικείμενα, ἀλλ’ ἀγνοεῖ αὐτὸ τὸ καλὸν καὶ ὡραῖον καὶ ἀδυνατεῖ ν’ ἀκολουθήσῃ τοὺς ὁδηγοῦντας αὐτὸν εἰς τὴν γνῶσιν τοῦ καλοῦ.
Δυστυχῶς, λέγει ὁ Πλάτων, δὲν εἶνε σπάνιοι οἱ τοιοῦτοι ἄνθρωποι. Ὁ Πλάτων περιγράφει ἐν τῷ Συμποσίῳ αὐτοῦ τὸν τρόπον, δι’ οὗ ἀνυψοῦταί τις μέχρι τῆς θεωρίας τοῦ ὑπερτάτου καὶ τελείου καλοῦ. Ἡ θέα, λέγει, τοῦ αἰσθητοῦ καὶ ὁρατοῦ κα-
