τείαις τῶν κωμοπόλεων τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδος) κατώρθωσε διὰ τῆς ἀτομικῆς αὐτοῦ ἐπιρροῆς νὰ ψηφισθῇ τὸ νομοσχέδιόν του ὑπὸ τῆς Βουλῆς. Ἀλλὰ τὸ ὑπουργεῖον Βούλγαρη δὲν ὑπέβαλεν αὐτὸ εἰς τὴν κύρωσιν τοῦ βασιλέως ἕνεκα λόγων οἰκτρῶς ἐννοουμένου ἐθνικοῦ συμφέροντος. Συνέπεια τούτου ἦν ὁ μετ’ ὀλίγον ἐθνικὸς ἐξευτελισμὸς διὰ τῆς σφαγῆς τοῦ Δήλεσι. Τὸν νόμον τοῦ Ροντήρη, τῇ ἐπιμόνῳ ἐνεργείᾳ αὐτοῦ, υἱοθετήσας ἀκολούθως ὁ ἀείμνηστος Κουμουνδοῦρος ὑπέβαλε μετά τινων τροποποιήσεων, εἰς τὴν Βουλὴν καὶ ἐγένετο ὁ ὑπάρχων περὶ λῃστείας νόμος.
Ὡς ῥήτωρ ὁ Ροντήρης διεκρίνετο διὰ τὴν δύναμιν τοῦ λόγου αὐτοῦ, ὁμιλῶν δ’ ἐξήντλει τὸ θέμα καὶ κατὰ τὴν βάσιν καὶ κατὰ τὰς λεπτομερείας αὑτοῦ. Ἐκ φύσεως, δύναταί τις εἰπεῖν, ἀνῆκεν εἰς τὴν νέαν σχολὴν τῆς ρητορικῆς, καθ’ ἣν ἡ ἐξωτερικὴ λαμπρότης τοῦ λόγου ὑποχωρεῖ εἰς τὴν ἐσωτερικὴν αὐτοῦ εὐρωστίαν. Ἄριστα χαρακτηρίζει τὸν τρόπον τοῦ λέγειν αὐτοῦ φρᾶσις τις τοῦ κ. Βασιάδου γραφεῖσα ἐν τῷ Νεολόγῳ Κωνσταντινουπόλεως κατὰ τὰς περὶ τοῦ λαυρεωτικοῦ ζητήματος ἐν τῇ βουλῇ συζητήσεως: Ὁ Ροντήρης ἀνέρχεται τὸ βῆμα ὡς παιδίον καὶ καταλείπει αὐτὸ ὡς λέων. Συνήθως προκειμένου ν’ ἀγορεύσῃ ὁ Ροντήρης, τὸν πρὶν τυχὸν ἐπικρατοῦντα σάλον διαδέχεται ἀμέσως βαθυτάτη σιγή. Ἐνίοτε δὲ ἡ ἐπὶ τῆς Βουλῆς ἐπιρροὴ αὐτοῦ ἦν τοιαύτη, ὥςτε ὑποστηρίζων ποτὲ ἰδέαν ἀντίθετον πρὸς τὰς πεποιθήσεις τῆς τε συμπολιτεύσεως καὶ ἀντιπολιτεύσεως ἠνάγκασεν ἀμφότερα τὰ κόμματα ν’ ἀπέλθωσι τῆς Βουλῆς διστάσαντα νὰ προβῶσιν εἰς ψηφοφορίαν. Ἂν δὲν ἀπατώμεθα, τὸ γεγονὸς τοῦτο ἀποδεικνύει τὸν μέγιστον βαθμὸν τῆς δυνάμεως, τὴν ὁποίαν κοινοβουλευτικὸς ἀνὴρ ἀπέκτησέ ποτε παρ’ ἡμῖν ὡς ἄτομον.
Ἐκ τοῦ λόγου αὐτοῦ μεγίστην ἐντύπωσιν καὶ ἐν εὐρυτάτῳ κύκλῳ παρήγαγεν ὁ ἐπὶ τῆς ἐκλογῆς Ζακύνθου τῷ 1868 ἐκφωνηθείς, δι’ οὗ ὁ Ροντήρης ὑπερήσπισε τὸ κῦρος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Λομβάρδου, ἄν καὶ ὁ ἀρχηγὸς αὐτοῦ ἀείμνηστος Βούλγαρης ἐζήτει τὴν ἀκύρωσιν αὐτῆς. Μετὰ τὴν ἀγόρευσιν ταύτην ὁ ἀείμνηστος Θρ. Ζαΐμης στραφεὶς πρὸς τὸν ποιητὴν Ἀριστ. Βαλαωρίτην εἶπε γαλλιστὶ «ὁ λόγος οὗτος ἤξιζε ν’ ἀκουσθῇ ἐντὸς εὐρωπαϊκοῦ κοινοβουλίου.» Τὴν ἑσπέραν δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης τέσσαρες ἐκ τῶν προὐχόντων τῆς ἀντιπολιτεύσεως προσεπάθουν νὰ ἑλκύσωσι τὸν Ροντήρην εἰς τὴν ἀντιπολίτευσιν ὑποσχόμενοι τὴν προεδρίαν τῆς Βουλῆς ἐν μελλούσῃ συνόδῳ, ἀλλ’ ὁ Ροντήρης ἐνόει ἐν συνειδήσει, ὅτι εἶναι συμπολιτευόμενος. Ἀναφέρομεν τὸ γεγονὸς τοῦτο, διότι εἶναι χαρακτηριστικὸν τῆς πολιτείας τοῦ ἀνδρὸς καὶ ἐξηγεῖ πολλὰς τῶν ἐκλείψεων τοῦ πολιτικοῦ σταδίου του, δεικνύον τὴν ἀντί-
