καὶ ἐλάλει ἀπταίστως πλείστας τῶν Εὐρωπαϊκῶν γλωσσῶν, ἰδίως ὅμως τὴν ἰταλικὴν καὶ γαλλικήν, εἰς ἣν συνέγραψε καὶ τὰ πλεῖστα τῶν περισπουδάστων αὐτῆς ἔργων. Αἱ ποικίλαι ἱστορικαὶ, φιλολογικαὶ καὶ κοινωνιολογικαὶ διατριβαί, δι’ ὧν κατέκλυζε διαρκῶς τὸν ἡμερήσιον καὶ περιοδικὸν τύπον τῆς Γαλλίας, τοῦ Βελγίου, τῆς Ἰταλίας, Ἑλβετίας καὶ Ἑλλάδος, διήγειρε πάντοτε τὸ ἐνδιαφέρον καὶ τὴν προςοχὴν τῆς Εὐρώπης. Ἐθαυμάσθησαν πολὺ αἱ μελέται αὐτῆς περὶ τῶν ἐν Εὐρώπῃ ἀγνώστων μέχρι τότε ποιημάτων τῶν Ἀλβανῶν, μεταφρασθεῖσαι εἰς πολλὰς ξένας γλώσσας. Διὸ ἐν Ἀλβανίᾳ ὑπῆρξε δημοφιλὲς τὸ ὄνομα τῆς ἐπιφανοῦς λογίας ἣν ἐξύμνησε καὶ ὁ Καμάρδας ἔγκριτος ἀλβανὸς ποιητής. Κατέλιπε πολλὰς ἀξίας λόγου συγγραφάς, ὧν ἡ σπουδαιοτέρα εἶνε ἡ ὑπὸ τὸν τίτλον «Αἱ γυναῖκες ἐν τῇ Ἀνατολῇ» ἐν ᾗ μετὰ λεπτολόγου ἀκριβείας ἐξετάζει τὴν θέσιν τῶν γυναικῶν ἐν τῇ Ἀνατολῇ καὶ προτείνει πρακτικωτάτας καὶ σοφὰς γνώμας πρὸς βελτίωσιν αὐτῆς ἔν τε τῷ οἴκῳ καὶ τῇ κοινωνίᾳ. Πλεῖστα ἐγράφησαν περὶ τῆς Δόρα δ’ Ἴστρια, τῆς ἐξόχου ταύτης γυναικείας ἰδιοφυΐας καὶ τῆς φιλολογικῆς δράσεως καὶ παραγωγῆς αὐτῆς.
Ἀπέθανε πέρυσιν ἐν ἡλικίᾳ ἑξήκοντα περίπου ἐτῶν ἐν θαλερῷ γήρατι, ὡς ἐμφαίνεται καὶ ἐκ τῆς παρατιθεμένης ᾧδε εἰκόνος.
ΑΝ ἠμπορῇ τοῦ ποταμοῦ ἡ ὁρμὴ νὰ σταματήσῃ,
τοῦ ἥλιου ἡ φεγγοβολὴ νὰ πάψῃ καὶ ν’ ἀχνίσῃ,
τοῦ ἀνθρώπου νὰ στερέψουνε τὰ μάτια ἀπ’ τὸ νὰ κλαῖνε
καὶ νὰ σβυσθοῦνε ἡ φωτιαῖς ὁποῦ τὰ ἡφαίστεια καῖνε,
νὰ μὴν ἀνθίσῃ ἡ ἄνοιξις, νὰ μὴν ἐβγῇ ἡ σελήνη
κι’ ἀπὸ φωνὴ ἀηδονιοῦ νύχτα βουβὴ νὰ μείνῃ,
τότε μονάχα ἠμπορεῖ, ποῦ θὰ σβυσθῇ ἡ ζωή μου,
νᾶ πάψῃ κι’ ἡ ἀγάπη μου, νὰ πάψουν κι’ οἱ καϋμοί μου.
Ζάκυνθος
Φρ. Καρρὲρ
