να δὲ διάδοσιν τῶν ἀρχῶν αὐτοῦ ἐξεδόθη ἐν Ζακύνθῳ ἡ «Φωνὴ τοῦ Ἰονίου» γραφομένη ὑπὸ τὰς ἐμπνεύσεις αὐτοῦ. Ἐπῆλθε τὸ 1862, καθ’ ὃ σοβαρώτατα γεγονότα ἐπεφυλάσσοντο τῇ Ἑλλάδι. Ἡ Ἰόνιος βουλὴ ἀπορρίψασα τὰς μεταρρυθμίσεις πανηγυρικῶς ἐψηφίσατο τὸ ἔτος ἐκεῖνο αὖθις τὴν ἕνωσιν μετὰ τῆς Ἑλλάδος, ἀξιομνημόνευτος δὲ θὰ μείνῃ ἡ ἀγόρευσις τότε τοῦ Λομβάρδου κατὰ τοῦ εἰσηγητοῦ τῶν μεταρρυθμίσεων, τοῦ ἀειμνήστου Ἀρμένη Βραΐλα. Ἀπεφασίσθη τέλος ὑπὸ τῆς Ἀγγλίας ἡ παραχώρησις τῆς Ἑπτανήσου εἰς τὴν Ἑλλάδα. Ἐκθρονισθέντος τοῦ Ὄθωνος, συνεκροτήθη ἐν Ἀθήναις μεγάλη ἐθνοσυνέλευσις· ταύτης μετέσχον ἐξ Ἑπτανήσου 84 πληρεξούσιοι, ἐξ ὧν 70 ἔχοντες ἐπὶ κεφαλῆς τὸν Λομβάρδον, ὅστις ἀμέσως ἡνώθη μετὰ τοῦ ἀοιδίμου Κουμουνδούρου, διὰ τῆς συνδρομῆς δ’ αὐτῶν ἐψηφίσθη τὸ σύνταγμα καὶ ἔληξαν αἱ ἐργασίαι τῆς ἐθνοσυνελεύσεως. Ἐν τῷ πρώτῳ δὲ καὶ μετὰ την διάλυσιν αὐτῆς σχηματιθέντι ὑπὸ τοῦ Κουμουνδούρου ὑπουργείῳ ὁ Λομβάρδος ἐγένετο ὑπουργὸς τῆς παιδείας καὶ εἶτα τῶν ἐσωτερικῶν. Ἀπὸ τοῦ Κουμουνδούρου ἀπεσπάσθη ὁ Λομβάρδος τῷ 1871, ὅτε μετὰ τοῦ κ. Τρικούπη, τοῦ ἀειμνήστου Πετμεζᾶ τοῦ Κυβερνήτου κλπ. ἐσχηματίσθη τὸ πέμπτον κληθὲν κόμμα. Τὸ ἔτος ἐκεῖνο ἐξελέγη πρόεδρος τῆς βουλῆς. Τῷ 1875 σχηματίσαντος τοῦ κ. Τρικούπη τὸ πρῶτον ὑπουργεῖον, ὁ Λομβάρδος ἐγένετο ὑπουργὸς τῆς δικαιοσύνης. Ἔκτοτε ὁσάκις ὁ κ. Τρικούπης ἐσχημάτισεν ὑπουργεῖον, ὁ Λομβάρδος μετεῖχε: τῷ 1880 ὡς ὑπουργὸς τῶν ἐσωτερικῶν, τῷ 1882 τῆς παιδείας καὶ εἶτα τῶν ἐσωτερικῶν καὶ νῦν διετέλει ὡσαύτως ὑπουργὸς ἐπὶ τῶν ἐσωτερικῶν. Ὁ Λομβάρδος διετέλει ἀφωσιωμένος εἰς τὴν μεγάλην τοῦ ἑλληνισμοῦ ἰδέαν καὶ πολλάκις διεξήγαγε συνεννοήσεις ἐκτὸς τῆς Ἑλλάδος μετὰ μεγάλων ἀνδρῶν, τελευταῖον δέ, ὡς γνωστόν, ὑπὸ τοῦ Κουμουνδούρου εἶχε σταλῆ πρὸς τοιαύτην ἐμπιστευτικὴν ἀποστολὴν καὶ εἰς Ἰταλίαν. Ἡ πολιτική του ἄφησε πολλὰ σημεῖα γενικῆς ἀφιερώσεως εἰς συμπλήρωσιν τοῦ ἔργου τῶν πατέρων δι’ ὅλους τοὺς ἀδελφοὺς ἕλληνας. Ἣν εἷς τῶν εὐφραδεστέρων ρητόρων τοῦ ἡμετέρου κοινοβουλίου μὲ τὴν χαρακτηριστικὴν ἐκείνην ἑπτανησιακὴν προφοράν του καὶ τὰ ἐμφαντικά του σχήματα. Ὁ λόγος του δηκτικώτατος πολλάκις, ἔρρεεν ὡς χείμαρρος μετὰ ταχύτητος ἀκατασχέτου. Ἀπὸ τῆς ἐμφανίσεως τοῦ πέμπτου κατ’ ἀρχὰς κληθέντος κόμματος, οὗ ἡγεῖτο ὁ κ. Τρικούπης, διετέλεσεν εἷς τῶν ἰσχυροτέρων αὐτοῦ μοχλῶν.
