Παράδειγμα ἐξαίσιον ἐφαρμογῆς τοῦ σοφοῦ περὶ ἀνδραγαθίας λογίου ἐστὶν ὁ τῇ προνομιούχῳ τάξει τῶν ἀμέσως ἢ ἐμμέσως κλεϊσθέντων ἐν τῷ περὶ ἀνεξαρτησίας μεγάλῳ τῆς Ἑλλάδος ἀγῶνι μὴ
Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος ἀνήκων Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος, οὗ τὴν ἀπώλειαν πρὸ μικροῦ ὁλόκληρον τὸ ἔθνος ἐθρήνησεν.
Ἐγεννήθη πρὸ ἐξωκλησίου τινὸς τοῦ χωρίου Χάρακος τοῦ δήμου Ζάρακος τῆς Ἐπιδαύρου Λιμηρᾶς, τῇ 27 Ἰουλίου 1827, ὑπὸ τὴν σκέπην τῶν ἁγίων Θεοδώρων, ἴσως δὲ καὶ διὰ τοῦτο ἐγένετο δι’ ὅλου τοῦ βίου του πρότυπον χριστιανοῦ καὶ φιλοθρήσκου. Ὁ πατὴρ αὐτοῦ ὑπῆρξε δημογέρων ἐπὶ τουρκοκρατίας καὶ εἰρηνοδίκης ἐπὶ Καποδίστρια. Τὰ μέσα τῆς ἐκπαιδεύσεως ἦσαν ἂν μὴ ἀνύπαρκτα, λίαν δυσπρόσιτα. Διδάσκαλός του ὑπῆρξε μόνη ἡ θέλησις, σχολεῖον δ’ ἡ ἐπιμέλεια καὶ ἡ φύσις. Καὶ ὅμως! οἱ λόγοι του ἐν τῇ Βουλῇ, τὰ δημόσια ἔγγραφα, ὧν ἀπειρίαν συνέταξεν ἐν τῷ βίῳ του, τὰ διάφορα νομοθετήματα ὧν αὐτὸς ὑπῆρξεν ὁ δημιουργὸς καὶ ἡ κοινὴ ἔτι καὶ καθ’ ἡμέραν ὁμιλία του πολλοὺς βεβαίως κατέστησαν ζηλωτὰς τῆς μορφώσεώς του.
Ἐν τῇ ταπεινῇ μὲν ὡς πρὸς τοὺς κοινοὺς τῶν βροτῶν, πλήρει δὲ φιλοσοφικῶν διδαγμάτων, μικρᾷ δικαστικῇ λειτουργίᾳ τοῦ τόπου του λειτουργήσας τὸ πρῶτον, τοιαύτην ἀπὸ τοῦ 19 ἔτους τῆς ἡλικίας του, ἀπὸ τοῦ 1848, ἐπεδείξατο σύνεσιν, ὥστε ἔκτοτε ἐγένετο ὁ πρώτιστος μοχλὸς τῆς πολιτικῆς τοῦ τόπου του κινήσεως, οἱ δὲ τῆς ἐπαρχίας του βουλευταὶ ἐξ αὐτοῦ, ἀποκλειομένου ἕνεκα
