τελὴς καὶ ἀσήμαντος ἐνώπιον τῶν μεγάλων οἰκονομικῶν ἀναγκῶν καὶ ὑποχρεώσεων τοῦ οἴκου. Ἡ ἐργασία τοῦ ἀνδρὸς εἶνε ἀδύνατον νὰ ἐπαρκέσῃ μόνη εἰς τὰς πολυειδεῖς ἀνάγκας, ἃς προκαλεῖ κατ’ ἀνάγκην ὁ πολυσύνθοτος βίος τῶν πεπολιτισμένων κοινωνιῶν. Ἐντεῦθεν αἱ ἀναφυόμεναι οἰκογενειακαὶ δυσχέρειαι καὶ στενοχωρία, αἵτινες ἀδύνατον νὰ θεραπευθῶσιν ἄνευ τῆς πτώσεως τῆς γυναικός, τῆς διαλύσεως τῆς οἰκογενείας, τῆς ἐκτροπῆς τῆς κοινωνίας. Ἡ μὴ ἐπαρκὴς ἐργασία ἀναπτύσσει τὴν πενίαν. Ἐν δὲ ταῖς πεπολιτισμέναις κοινωνίαις αὕτη εἶνε ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἡ μήτηρ ἠθικῆς ἀποκαρτερήσεως καὶ ἀπελπισίας, συνεπείᾳ τῆς ἐλλείψεως τροφῆς καὶ συντηρήσεως. Ἡ ἔλλειψις ἄρτου εἶνε μία τῶν μεγίστων ἀφορμῶν τῆς πτώσεως τῆς γυναικός. Ἐρωτήσατε τὰ δυστυχῆ ἐκεῖνα πλάσματα, τὰ ἀντὶ πινακίου ἴσως φακῆς πωλήσαντα τὴν τιμὴν αὐτῶν καὶ τὴν ἀρετήν, τὰ ποιήσαντα διαζύγιον μετὰ τῶν εὐγενεστάτων αἰσθημάτων τοῦ ἀνθρώπου, τῶν οἰκογενειακῶν, τὰ διαβιοῦντα ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ, χωρὶς νὰ γινώσκωσιν ὁποῖον μέλλον ἐπιφυλάσσει αὐτοῖς ἡ αὔριον: τὴν εἱρκτήν, τὸ θεραπευτήριον κακοήθων νόσων, καὶ ἔτι χεῖρον, τὸν θάνατον ἐν τῷ νοσοκομείῳ, καὶ θέλετε πληροφορηθῇ, ὅτι τῆς πτώσεως αὐτῶν ὑπῆρξεν ἡ ἔλλειψις ἐπαρκοῦς ἄρτου ἐν τῇ οἰκογενειακῇ ἑστίᾳ, πολλάκις δὲ ἐκ τῆς ἀπελπισίας ἐξωθήθησαν εἰς τὸ ἄτιμον ἔργον ὑπ’ αὐτῶν τῶν γονέων, πρὸς συντήρησιν ἑαυτῶν καὶ τῆς οἰκογενείας.
Τὸ μέγα πρόβλημα τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰῶνος, ἀνώτερον καὶ ἐπισφαλέστερρν πάντων τῶν ἄλλων ἀπασχολούντων τὸ ἀνθρώπινον πνεῦμα, εἶνε ὁ οἰκονομικὸς ὀργανισμὸς τῆς κοινωνίας, τὸ μέλλον καὶ ἡ τύχη τῶν ἀπόρων τάξεων, αἵτινες μονονουχὶ ἀπειλοῦσι νὰ καταστρέψῃ τὰ θεμέλια τοῦ κοινωνικοῦ καθεστῶτος. Πρὸς λύσιν τοῦ προβλήματος τούτου ἀπείρους προτάσεις διετύπωσεν ἡ ἐπιστήμη, ματαίας δ’ ἀποπείρας ἐποιήσαντο αἱ πλεῖσται τῶν κυβερνήσεων ἐν αἱς χώραις τὸ πρόβλημα τοῦτο ἐτέθη ἐπὶ τοῦ τάπητος τῆς δημοσίας συζητήσεως καὶ ἐνεργείας. Δὲν εἰσέρχομαι εἰς τὴν ἀνάλυσιν τῶν ποικίλων τούτων θεωριῶν καὶ ἐνεργειῶν, ἐξ ὧν ἐμφαίνεται, ὅτι ὑπό τινας ἐπόψεις ὁ ἄνθρωπος ἐλάχιστα βήματα προέβη πρὸς τὸν ἀληθῆ πολιτισμὸν καὶ τὴν πραγματικὴν συνείδησιν ἑαυτοῦ. Ἓν μόνον ὀφείλω ἐν τῇ ἀναπτύξει τοῦ θέματός μου νὰ παρατηρήσω: Ὅτι ἡ κοινωνικὴ πενία οὐκ ὀλίγον δύναται νὰ θεραπευθῇ διὰ τῆς προσηκούσης ἐργασίας τῆς γυναικός. Βεβαίως ἐν ταῖς πλείσταις τῶν νεωτέρων κοινωνιῶν ἡ γυνὴ δὲν εἶνε πλέον ἀντικείμενον πολυτελείας, ὄργανον καταναλώσεως. Ἐν τῷ περὶ ὑπάρξεως ἀγῶνι τελεῖ καὶ αὕτη ὅπως δήποτε τὸν
