Χθὲς πάλιν ἐπεσκέφθην τὴν ταλαίπωρον μητέρα τοῦ Στρατῆ. Ἡ οἰκία της, θλιβερᾶς καὶ πενιχρᾶς ὄψεως, κεῖται κατὰ τὴν βόρειον ἐσχατιὰν τοῦ χωρίου. Ἡ ἄσβεστος, ἡ χρίουσα τοὺς ἐξωτερικοὺς τοίχους, φθαρεῖσα καὶ ὑπὸ τῆς ὑγρασίας τῆς θαλάσσης φαγωθεῖσα, καταρρέει ἐκ διαλειμμάτων, ἀποκαλύπτουσα τὸν σκελετὸν τοῦ οἴκου. Στενὴ ἀτραπός, περιθέουσα τὸ χωρίον ἐκ δυσμῶν πρὸς ἀνατολάς, χωρίζει τὴν οἰκίαν ταύτην ἀπὸ την ἄβυσσον, ἥτις εἴνε ἀνάμεστος βράχων πελωρίων φύρδην μίγδην κειμένων. Εἶνε ἀγρία καὶ ἄξενος ἡ πρὸς βορρᾶν αὕτη παραλία· οὐδὲν ποικίλλει δένδρον τὴν μονοτονίαν αὐτῆς, ἀλλὰ μόνον θαμνώδη, στακτόχροα φυτὰ προβάλλουσιν ἐνιαχοῦ ἐκ τῶν ῥωγμῶν καὶ κρέμανται ὑπὲρ τὰς ἀβύσσους. Οὐδεὶς ἀμμώδης ὅρμος ἀνοίγεται μεταξὺ τῶν ὀξέων κρημνῶν, οἵτινες, παρατείνοντες τὴν σιδηρᾶν ἅλυσίν των, καταλήγουσιν αἴφνης εἰς βράχον καταπληκτικοῦ ὕψους, ὅστις πυργόνει ἐναντίον τῶν κυμάτων τοῦ βορρᾶ πλευρὰς ὑπερύθρους. Δοκοὶ ἀκατέργαστοι καὶ ἀνώμαλοι βαστάζουσι τῆς οἰκίας τὴν στέγην, διὰ τῆς ὁποίας τὰ ὄμβρια ὕδατα διαρρέοντα καὶ συμπαρασύροντα τὸ ἐρυθρόχωμα τοῦ δώματος, διαγράφουσιν ἐπὶ τῶν τοίχων τὰ ἰδιότροπα ἴχνη αὐτῶν. Στενὴ ἑστία περὶ τὴν ὁποίαν κρέμανται ἀπὸ κατασβόλων πασσάλων μαγειρικά τινα σκεύη, δύο σκαμνία ἐκ ξύλου ἐλαίας ἀκατεργάστου, παλαιὸν ἐνετικὸν κιβώτιον, σκεπασμένον μὲ κόκκινον κρητικὸν χράμιον, τράπεζα εἰς τὴν μίαν γωνίαν καὶ κλίνη εἰς τὴν ἄλλην — ἰδοὺ ἡ ἐσωτερικὴ ὄψις τῆς οἰκίας. Ἐν τούτοις ἡ θλιβερὰ τῆς πενίας εἰκὼν ἱλαρύνεται ὑπὸ τῆς τάξεως καὶ καθαριότητος, ἥτις ἐκτείνεται μέχρι καὶ τῶν ἐσχάτων ἀντικειμένων.
Εὗρον τὴν μόνην κ’ ἔρημον ἀπομείνασαν ἐν τῷ κόσμῳ, καθημένην πρὸ τῆς κλίνης, ἐφ’ ἧς εἶχεν ἁπλώσει τὰ ἐνδύματα τοῦ υἱοῦ της, θωπεύουσαν, καταφιλοῦσαν αὐτὰ καὶ σπαρακτικῶς μονολογοῦσαν. Ἐκάθισα πλησίον της συγκεκινημένος καὶ ἐψέλλισα παρηγορητικάς τινας λέξεις. Ἐκείνη μὲ προσέβλεψεν, ἐπὶ τῆς μορφῆς της ἐπεχύθη πικρία τις, καὶ εἶπε: «Ἄ, σὺ ἔγεινες καλά, μὰ ὁ Στρατῆς μου ἀπέθανε· τὰ ῥόδα στολίζουν τὴν ὄψι σου, μὰ τὸ Στρατῆ μου τρῶν’ τὰ μαῦρα χώματα.» Τὰ δάκρυα ἐπλήρωσαν τοὺς ὀφθαλμούς μου· ἡ θέα των ἐπέδρασε μαγικῶς ἐπὶ τῆς δυστυχοῦς· ἦσαν δι’ αὐτὴν ἡ μόνη καὶ ἀληθὴς δρόσος τῆς παρηγορίας. Μοῦ ἐζήτει συγγνώμην καὶ κατησπάζετο τὰς χεῖράς μου χύνουσα κρουνοὺς δακρύων
