ἀπετέλει ὁ ἀοίδιμος Ἠπίτης ἐπὶ πάντων σχεδὸν τῶν κλάδων τῶν θετικῶν ἐπιστημῶν, καὶ οἵαν ἀπώλειαν ἐπὶ τῷ θανάτῳ αὐτοῦ ὑπέστη ὁ στρατός, ἡ ἐπιστήμη, τὸ ἔθνος. Ἀτυχῶς ὅμως ἡ κυβερνητικὴ ἀστοργία καὶ ἐλαφρότης ἐπέπρωτο νὰ παραγνωρίσῃ πολλάκις καὶ τὴν ἔξοχον ἐπιστημονικὴν ἀξίαν τοῦ ἀνδρὸς καὶ τὰς εὐεργετικωτάτας αὐτοῦ καὶ ἀνεκτιμήτους ὑπηρεσίας καὶ τὴν ἀπαραίτητον χρησιμότητα ἐν ταῖς δημοσίαις ἐν γένει ὑπηρεσίαις, προσενεχθεῖσα σκαιῶς καὶ ἐξερεθίσασα κατὰ τὸ 1879 τὴν στρατιωτικὴν αὐτοῦ φιλοτιμίαν, ἀναγκάσασα δὲ αὐτὸν νὰ ζητήσῃ τὴν ἀποστράτευσίν του. Παρέμενεν οὕτω ἔκτοτε ἰδιωτεύων, κύπτων ὑπὸ τὸ βάρος τῆς γενομένης αὐτῷ ἀσυγγνώστου ἀδικίας, ἀλλὰ μὴ ἀποκάμνων νὰ μελετᾷ καὶ ἐργάζηται ἐντὸς τοῦ σπουδαστηρίου του, οὗ ἡ σπανία βιβλιοθήκη ὑπερέβαινε τὴν ἀξίαν τῶν 60,000 δραχμῶν, παρακολουθῶν πᾶσαν ἐν τῇ Ἑσπερίᾳ ἐπιστημονικὴν καὶ στρατιωτικὴν πρόοδον. Ἀλλὰ δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ μὴ καταλίπῃ κενὸν ἡ ἀπὸ τοῦ δημοσίου ἐνεργοῦ βίου ἀποχώρησίς του, διό μετ’ ὀλίγον παρεκλήθη νὰ δεχθῇ ὥς ἰδιώτης τὴν διεύθυνσιν τοῦ τμήματος τοῦ πυροβολικοῦ ἐν τῷ ὑπουργείῳ τῶν Ναυτικῶν κατὰ τοὺς χαλεπωτάτους καιροὺς τῶν στρατιωτικῶν παρασκευῶν, ἤτοι κατὰ τὸν Ἰανουάριον τοῦ 1881, ἀπέβη δὲ ἀναντιρρήτως σοφὸς ὁδηγὸς πάσης εὐστόχου ἐνεργείας καὶ ἐπιχειρήσεως ἐν τοῖς ἐξοπλισμοῖς τοῦ Κράτους. Τοιοῦτος ἐν συνόψει ὑπῆρξεν ὁ ᾀοίμνηστος Θεόδωρος Ἠπίτης, ἀπέραντος ἀληθῶς καὶ ἀναλυτικὴ διάνοια, πλήρης σθένους καὶ ἐργατικότητος καὶ τάξεως τοιαύτης, οἵαν μαρτυρεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ἀπὸ τοῦ μαθητικοῦ ἔτι σταδίου μέχρις ἐσχάτης πνοῆς, ἐτήρει ἀκριβὲς ἡμερολόγιον, πολλαχοῦ καὶ γαλλιστὶ σημειῶν πᾶσαν ἀξίαν λόγου λεπτομέρειαν καὶ πᾶσαν ἐν γένει ἐπιστημονικὴν παραγωγὴν κατὰ τὸν δημόσιον καὶ ἰδιωτικὸν αὐτοῦ βίον. Ἀπέθανε τῇ 24ῃ Φεβρουαρίου τοῦ 1887 κληροδοτήσας μνήμην ἄφθιτον καὶ κενὸν δυσαναπλήρωτον ἐν τῷ στρατῷ καὶ τοῖς δημοσίοις ἐπιστημονικοῖς κλάδοις, ὧν ὑπῆρξεν ὁ στιβαρότερος βραχίων καὶ νοῦς δημιουργός.
Ο ΜΙΧΑΗΛ ΣΟΦΙΑΝΟΣ ἐγεννῆθη ἐν Κωνσταντινουπόλει τὸν Ἰούνιον τοῦ 1811. Φεύγων τὴν αἱμοχαρῆ καταδίωξιν τῶν Τούρκων κατὰ τὴν ἔκρηξιν τῆς ἑλληνικῆς ἐπαναστάσεως κατῆλθε, μεῖραξ ἔτι, εἰς Νάξον καὶ εἶτα εἰς Ζάκυνθον, ἔνθα ἐμαθήτευσεν ἐν τῇ σχολῇ τοῦ ἀοιδίμου Κολοβᾶ. Βραδύτερον, ἅμα συστάσης ὑπὸ τοῦ Καποδιστρίου τῆς Στρατιωτικῆς Σχολῆς τῶν Εὐελπίδων, ἐγένετο ἐκ τῶν πρώτων αὐτῆς μαθητῶν ἐξελθὼν τῷ 1831 μετὰ τριετεῖς εὐδοκίμους σπουδὰς πρῶτος ἀνθυπολοχαγὸς τοῦ Πυροβολικοῦ. Πιστὸς εἰς τὸ καθῆκον, αὐστηρὸς περὶ τὴν πειθαρχίαν ἣν ἐθεώρει ὡς τὸν ἀκρογωνιαῖον λίθον τοῦ στρατιωτικοῦ μέλλοντος τοῦ ἔθνους, ἀνῆλθε βαθμηδὸν τὴν κλίμακα τῆς στρατιωτικῆς ἱεραρχίας, κατακτῶν τὴν ἀγάπην καὶ ἐπιβάλλων τὸν σεβασμὸν εἰς πάντας διά τε τὴν εὐθύτητα τοῦ χαρακτῆρος, τὸ ἀδιάπτωτον τοῦ φρονήματος, τὴν ἄκραν νοημοσύνην καὶ τὴν ἀδιαφιλονείκητον αὑτοῦ εὐρυμάθειαν. Ἐπὶ τεσσαράκοντα ὅλα ἔτη ὑπηρετήσας ἐν τῷ στρατῷ προσήνεγκε πολυτίμους πράγματι ἐκδουλεύσεις διὰ τῶν γνώσεων, τῆς πείρας καὶ τῆς χρηστότητος αὐτοῦ. Ἐπὶ μακρὸν χρόνον διετέλεσε καθηγητὴς τῶν ἀνωτέρων μαθηματικῶν ἐν τῇ Στρατιωτικῇ Σχολῇ, τῆς ὀχυρωμα-
