ἀνατινάξεως τῆς σιδηροδρομικῆς γραμμῆς καὶ τοῦ συρμοῦ κατὰ τὸ θέρος τοῦ 1879, ὅταν ἐκ θαύματος διεσώθη ἡ ζωὴ τοῦ αὐτοκράτορος ἐπιστρέφοντος ἐκ Λεβαδείας εἰς Πετρούπολιν διὰ Μόσχας[1].
Τέλος εἰς τὴν δολοφονίαν τοῦ Ἀλεξάνδρου συνήργησεν οὐκ ὀλίγον· διὰ μολυβδίδος ἐσημείου ἐπί τινος γραμματοκιβωτίου[2] τὸ σχέδιον τῆς μάχης, τὰς θέσεις δῆλα δὴ ἃς ὤφειλον νὰ καταλάβωσιν οἱ συνωμόται, τὴν δὲ πρωΐαν τοῦ πραξικοπήματος ἵστατο ἐπὶ τοῦ πεδίου λαμβάνουσα πληροφορίας παρὰ τῶν σκοπῶν περὶ τῆς πορείας τοῦ αὐτοκράτορος καὶ διαβιβάζουσα αὐτὰς διὰ κινημάτων σάκκου, ἐκ τῶν κινημάτων δὲ τούτων ὁδηγηθέντες καὶ οἱ Ῥισσακὼφ καὶ Γρινεβίκη συνεπλήρωσαν τὸ φοβερὸν ἔργον.
Μίαν ἑβδομάδα κατόπιν συνελήφθη καὶ μετὰ τῶν συνενόχων Ῥισσακὼφ Κίβαλτσιτς, Μιχαηλὼφ, τῆς Ἕσσης Χέλφμαν καὶ τοῦ Ζελιάμπωφ ἤχθη ἐνώπιον τοῦ δικαστηρίου· παρέστη ἐνώπιον αὐτοῦ ἀτάραχος, καὶ ὅταν ἐκλήθη εἰς ἀπολογίαν ὡμολόγησε μετὰ θάρρους τὰς πράξεις της, παρακαλέσασα μάλιστα νὰ μὴ λάβωσιν ὑπ’ ὄψει τὴν ἀδυναμίαν τοῦ φύλου, ἀλλ’ ὡς ἄνδρα νὰ θεωρήσωσιν αὐτήν![3] ὡς νὰ ἐφοβεῖτο ἡ γενναία κόρη μήπως ἐκληφθῇ ὅτι ἐν τῷ στήθει ἐκρύπτετο γυναικὸς καρδία. Κατεδικάσθη εἰς τὸν δι’ ἀγχόνης θάνατον ἄγουσα μόλις τὸ 26 τῆς νεότητος ἔτος.
Ἡ Σοφία Περόφσκαγια ἦτο ὡραία, non di quella beltà, ὡς λέγει ὁ Stepniak, che abbaglia a prima vista, ma di quella che più si guarda più affascina. Μικρὰ κεφαλή, ξανθὴ κόμη, ζεῦγος γαλανῶν ὀφθαλμῶν μυστηριώδους λάμψεως εὐφυεστάτων καὶ ζωηροτάτων ὑπὸ μέτωπον εὐρὺ καὶ ὑψηλόν, ῥὶς μικρά, στόμα δροσερὸν ἐστολισμένον διὰ διπλῆς σειρᾶς ὡραιοτάτων ὀδόντων, ἀπετέλουν τὴν χαριεστάτην φυσιογνωμίαν αὐτῆς· ἡ φωνὴ αὐτῆς ἦτο γλυκεῖα καὶ συμπαθητικωτάτη, ἦτο φιλόγελως ὡς πᾶσαι αἱ νεάνιδες, ἀλλὰ δὲν ἠγάπα τὴν πολυτέλειαν, διὰ τοῦτο ἡ περιβολὴ αὐτῆς ἐκτάκτως ἁπλῆ ὑπῆρχεν, ἐλάτρευεν
