οἰκογενείας τοῦ Rascmowski, συζύγου ἀνεπισήμου τῆς αὐτοκρατείρας Ἐλισάβετ βασιλευσάσης κατὰ τὸν παρελθόντα αἰῶνα, ὁ πατὴρ τῆς Σοφίας ὑπῆρξε γενικὸς διοικητὴς Πετρουπόλεως, ὁ δ’ ἐκ πατρὸς θεῖος κατέκτησεν ἐπὶ Νικολάου σπουδαιότατον μέρος τῆς κεντρώας Ἀσίας, καὶ ὁ πάππος ἐχρημάτισεν ὑπουργὸς τῆς δημοσίας ἐκπαιδεύσεως. Εὔκολον ἐκ τούτων νὰ νοήσῃ τις ὅτι ἀρίστης ἀνατροφῆς καὶ μορφώσεως ἔτυχεν. Ἡ μήτηρ αὐτῆς Βαρβάρα Σεργιεγιέβνα ἦτο ἀγαθωτάτη γυνὴ ὑπεραγαπῶσα τὴν θυγατέρα της, ἥτις ἐπίσης ἄκραν στοργὴν πρὸς τὴν μητέρα ᾐσθάνετο· ὁ πατὴρ ὅμως ἦτο τύπος ὑπαλλήλου χαρακτῆρος μικροῦ καὶ φιλαύτου, δεσπότης τύραννος ἐν τῇ οἰκογενείᾳ[1]. Ἀπὸ τῆς ἡλικίας ὀκτὼ ἐτῶν ἐδίδαξεν αὐτὴν ἡ μήτηρ τὴν ἀνάγνωσιν, ὅταν δὲ κατὰ τὸ ἔτος 1869 ἦλθεν ἡ οἰκογένειά της εἰς Πετρούπολιν ἐκ Krim, διότι ἐπρόκειτο νὰ πωληθῇ τὸ μητρικὸν κτῆμα, ἔνθα διέμενεν, ἡ Σοφία εἰσήχθη εἰς Γυμνάσιον, ἐν ᾧ ἐγνώρισε τὰς Wilberg, Kornilowa καὶ Lörschern, αἵτινες βραδύτερον ἐπεδόθησαν εἰς ἐπαναστατικὰ ἔργα. Ἡ ἀνάγνωσις δ’ ἐν νεαρωτάτη ἡλικία συγγραφέων, οἷοι ὁ Τσερνιζέβσκης καὶ ὁ Δοβρολιουβὼφ, οἵτινες κατά τινας ὑπῆρξαν καὶ διδάσκαλοί της, ἐνέπνευσαν τῇ ἁπαλῇ καὶ εὐγενεῖ ψυχῇ τῆς νεάνιδος ζωηρὰ αἰσθήματα καὶ μυστηριώδη πάθη, ἐξ ἐκείνων τὰ ὁποῖα ἄγουσιν ἢ εἰς τὴν δόξαν ἢ εἰς τὴν ἀγχόνην.
Ἐν τῷ διαστήματι τούτῳ ὁ πατήρ της διέμενε μακρὰν τῆς οἰκογενείας· ὅταν ἐπανῆλθεν εἰς Πετρούπολιν ἔτει 1870 ἀπηγόρευσε τῇ Σοφίᾳ πᾶσαν σχέσιν καὶ ἰδίως μετὰ τῶν μνησθεισῶν φίλων, κατὰ δὲ τὸν Stepniak καὶ πᾶσαν σπουδήν. Τοιαύτην τυραννίαν δὲν ἠδυνήθη νὰ ὑπενέγκῃ ἡ ζωηρὰ κόρη, καὶ προέβη εἰς τὸ πρῶτον ἐπαναστατικὸν κινημά της, ἐγκατέλιπε δῆλα δὴ τὴν πατρικὴν στέγην μόλις ἄγουσα τὸ 16 ἔτος τῆς ἡλικίας της. Ὁ πατήρ, ὡς εἰκὸς, μανιωδῶς ἀνεζήτησεν αὐτὴν διὰ τῆς ἀστυνομίας, καταφυγοῦσαν εἰς φιλικὰς οἰκογενείας· ἀνεῦρεν αὐτήν, ἀλλ’ ἀπελπισθεὶς νὰ μετατρέψῃ τὸν χαλύβδινον χαρακτῆρά της, τὴν ἐγκατέλιπεν· ἡ μήτηρ ὅμως κρύφα παρεχώρει αὐτῇ χρηματικὰς βοηθείας.
Μείνασα ἡ Σοφία ἐλευθέρα, ὡς ὁ ἀήρ, παρεδόθη εἰς τὰς
- ↑ Πρβ. Russia Sotterranea.
