τάτας ἀνέδειξεν ὑπηρεσίας εἰς τῆς Γαλλίας τὴν φιλολογίαν.
Καὶ ὁ μὲν κ. Σχινᾶς ἦν ἐντελῶς τῆς αὐτῆς γνώμης, ἀλλὰ μοὶ ἔγραψεν ὅτι προτιμότερον ἦν νὰ μὴ ζητήσωμεν μεταῤῥυθμίσεις εἰς τὰ ὑπὸ τοῦ κ. Σίνα ἀποφασισθέντα, μὴ τοῦτο ἤθελε τὸν δυσαρεστήσει· καὶ οὕτως ἐπράξαμεν. Μετὰ ταῦτα ὅμως, ὅτε τὸ κατάστημα ᾠκοδομήθη, οὐ μόνον αἱ 600 χιλιάδες ἐδαπανήθησαν εἰς αὐτὸ ἀλλὰ καὶ αἱ 400 χιλιάδες τῆς προικοδοτήσεως, καὶ πολλαὶ ἄλλαι ἀνιοῦσαι ὡς ἤκουσα εἰς ἑκατομμύρια, ὅπερ οὐδόλως μ’ ἐξέπληξε, διότι πολυτελέστατον ἀνηγέρθη μετὰ κιόνων, ἀναγλύφων, εἰκόνων καὶ ἀγαλμάτων, καὶ οὐδὲν ἐλλείπει ἀπ’ αὐτοῦ, ἢ μόνον οἱ ἀκαδημαϊκοί. Ἤθελον ἐννοήσει μέχρι τινὸς πολυτελὲς μέγαρον ἐγειρόμενον εἰς τιμὴν συλλόγου δοξασθέντος διὰ τῶν ἔργων του. Ἀλλὰ συλλόγου οὐδὲν πράξαντες οὐδὲ κἂν ὑπάρχοντος ἔτι!
Ἡ ἀπαίτησις τοῦ νὰ προστεθῇ καὶ αὖθις προικοδότησις εἰς τὴν δαπάνην ταύτην, τὴν πολλαπλασίαν τῆς ἀρχικῆς δωρεᾶς, θὰ ἦτο ὑπερβολική. Οὐχ ἧττον ἔγραψα περὶ αὐτῆς ἐπανειλημμένως τῷ κ. Σίνᾳ καὶ διὰ τρίτων τὸν παρεκίνησα, ὡς καὶ τὴν γενναιόφρονα χήραν του, μὴ ἔχων τὴν προσωπικὴν γνωριμίαν των. Καὶ ἂν μὲν ἡ σύστασίς μου ἐπέφερεν ἀποτέλεσμα, ἀγνοῶ· ἀλλὰ πρὸ ἐτῶν, μελετήσας τοὺς κανονισμοὺς τῶν ἐπισημοτέρων Ἀκαδημιῶν, ἐσχεδίασα τὸν ὃν κατ’ ἐμὲ ἔπρεπε νὰ ἔχῃ ἡ ἡμετέρα, ὃν καὶ ἔπεμψα ἐπανειλημμένως εἰς οὓς ἀνῆκε. Κατ’ αὐτοὺς δὲ, ἵνα ἄρξηται τῶν ἐργασιῶν της, οὐδεμιᾶς προσόδου ἔχει ἀνάγκην ἀπόλυτον, πλὴν τῆς ἀπαιτουμένης διὰ μισθοδοσίας ἑνὸς κλητῆρος· θὰ ηὔξανε δὲ κατόπιν βαθμηδὸν τὰς δαπάνας της ἀναλόγως τῆς τυχὸν αὐξήσεως τῶν εἰσοδημάτων, περὶ ἧς πᾶσα βεβαιότης ὑπάρχει. Ὁμοίως ἤρξατο τὸ Πανεπιστημεῖον ἄνευ πάσης περιουσίας, καὶ ἔχον, ὡς καὶ ἡ Ἀκαδημία, πολλοὺς τοὺς ἀρνουμένους τὸ δυνατὸν καὶ τὸ ἔγκαιρον τῆς συστάσεως αὐτοῦ. Οὐ μόνον ὁ πρόεδρος τῆς Ἀντιβασιλείας Κόμης Ἀρμανσπέργης ἀπεδοκίμαζε τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ ἐπιμονήν μου, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ μακαρίτης Μανούσης μ’ ἐμυκτήριζε δι’ αὐτήν. Ἀλλ’ ἔχων πλήρη τὴν ἐμπιστοσύνην τοῦ τότε ὑπουργοῦ μου, ὅστις ἦν καὶ θεῖός μου, τοῦ ἀκραιφνοῦς πατριώτου καὶ ἐμβριθοῦς λογίου Ι. Ῥίζου, ἔπεισα αὐτὸν νὰ ἐπιμείνῃ μέχρι παραιτήσεως εἰς τὴν ὑπογραφὴν διατάγματος ὃ τῷ ὑπέβαλον, καὶ δι’ οὗ συνιστᾶτο τὸ Πανεπιστημεῖον μετὰ μόνον ἕνδεκα τὸ πρῶτον καθηγητῶν. Τοῦτο ἦν βεβαίως μικρὸν σπέρμα καὶ ἀφανὲς· ἀλλ’ ἐξ αὐτοῦ ἐβλάστησε τάχιστα εὐανθὲς καὶ καλλίκαρπον τὸ ἐθνωφελέστατον τῶν
