τῆς δημοκρατίας πρὸς τὸ θεῖον δίκαιον. Τούτου μὲν εἶνε ἀντιπρόσωποι οἱ διοτρεφεῖς τῶν Ἀχαιῶν ἄνακτες, ὁ Ἀγαμέμνων, ὁ Ἀχιλλεὺς, ὁ Ὀδυσεὺς, ἐκείνης δὲ ὁ Θερσίτης. Εἷνε λαμπροὶ οἱ πρῶτοι, γόνοι καὶ ἔκγονοι θεῶν, καλλίμορφοι, κοσμούμενοι ὑφ’ ὅλων τῶν πλεονεκτημάτων θείας καταγωγῆς. Τοὐναντίον ὁ Θερσίτης φέρει καὶ ἐπί τῆς μορφῆς καὶ ἐν τῇ ψυχῇ τὰ ταπεινὰ καὶ δυσειδῆ ἴχνη τῆς καταγωγῆς του. Δὲν ἀνέχεται εἰσέτι ἡ δημοσία συνείδησις τὴν κοινωνικὴν ἐπανάστασιν, ἥτις ἀμυδρῶς δι’ αὐτοῦ διαφαίνεται ἐν τῷ στρατοπέδῳ τῶν Ἀχαιῶν. Ἐγείρει ὁ εἷς τῶν πολλῶν τὴν ἀγανάκτησιν, τὴν περιφρόνησιν, τὸν γέλωτα, στρατιώτης αὐτὸς, τολμῶν νὰ ψέξῃ ἄνακτας, οἷος ὁ Ἀγαμέμνων. Ὁ δὲ ποιητὴς, ὁ ἐν ταῖς αὐλαῖς θαλπόμενος, περιγράφων τοιοῦτον ἐπεισόδιον, δὲν ἠδύνατο ἢ νὰ περιγράψῃ αὐτὸ τοιουτοτρόπως, ἵνα εὐχαριστήσῃ ἐκείνους, παρὰ τῇ τραπέζῃ τῶν ὁποίων ᾖδε τὰ κλέη ἀνδρῶν ἡρώων, τῶν προγόνων των, ἐπιφωνῶν ἅμα εἰς τὴν σύγχρονον αὐτῷ κοινωνίαν, ἐνῷ ἐστιγμάτιζε τὸν ἀποστάτην Θερσίτην, οὐκ ἀγαθὸν πολυκοιρανίη. Οἱ ποιηταὶ τῶν χρόνων ἐκείνων ἦσαν οἱ κατ’ ἐξοχὴν ἀντιπρόσωποι τῆς ἠθικῆς καὶ διανοητικῆς κινήσεως τῆς ἐποχῆς των, οἱ διδάσκαλοι καὶ οἱ μυσταγωγοὶ τῆς κοινωνίας, διδάσκοντες διὰ τῶν ἐπῶν αὐτῶν τὸν λαόν. Δὲν ἠδύνατο ἄρα ὁ ποιητὴς τῆς Ἰλιάδος, περιγράφων σκηνὴν, φυσικώτατα δυναμένην νὰ ἐξελιχθῇ ἐν τῷ ἀχαϊκῷ στρατοπέδῳ, ἀτομικῆς ἐξεγέρσεως κατὰ ἡγεμόνων, περὶ μικρὰ ἐριζόντων, ἐνῷ ἐλυμαίνετο τὸ πολὺ πλῆθος ὁ λοιμὸς καὶ ἡ ἐρήμωσις, ἢ νὰ στιγματίσῃ τὸν ἥρωα τῆς ἐξεγέρσεως, ἀγωνιζόμενος ὑπὲρ τοῦ θείου δικαίου τῶν ἡγεμόνων, τὸ ὁποῖον οὐδεὶς ὤφελε νὰ ὑποβάλῃ εἰς ἔλεγχον, καὶ μάλιστα ἀνήκων εἰς τὰς ἥττονας τάξεις τῆς κοινωνίας.
Ἀλλ’ ὁ Ὅμηρος παρέστησε τὸν Θερσίτην πρότυπον φυσικῆς δυσμορφίας. Ἦτο φυσικώτατον τοῦτο διὰ τὰς αἰσθητικὰς ἰδέας τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Τὸ καλὸν ἦτο προσὸν τῶν θεῶν καὶ τῶν αὐτοῖς ἐναλιγκίων ἀνθρώπων, πρὸς τούτοις ἦτο ἀπαύγασμα τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου. Οἵα ἡ μορφὴ, τοιάδε καὶ ἡ ψυχή. Ἀπὸ
