Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/88

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
72
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

120, 130 καὶ 150 ἔτη. Ἐν γένει ἀπὸ ἀριθμόν τινα παιδίων, γεννωμένων τὴν αὐτὴν ἡμέραν, τὸ ἓν τέταρτον αὐτῶν ἀποθνήσκει τὸ πρῶτον ἔτος, τὸ δὲ ἥμισυ περὶ τὸ εἰκοστόν· εἰς τρόπον ὅτι ὁ μέσος ὄρος τῆς διαρκείας τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς δὲν ὑπερβαίνει τὰ 30 ἔτη.

197. βαθμοι πολιτισμου. Ὡς πρὸς τὸν βαθμὸν δὲ τοῦ πολιτισμοῦ, ἢ ὡς πρὸς τὸν τρόπον τοῦ κοινωνικοῦ βίου, οἱ λαοὶ ἐπονομάζονται διαφόρως. Ἀνίσως δὲν γνωρίζωσι τὴν τέχνην τοῦ γράφειν, ἢ ὅλη αὐτῶν ἡ βιομηχανία συνίσταται εἰς τὸ ὀψάρευμα ἢ τὸ κυνήγιον, λέγονται ἄγριοι· ἂν δὲ, γνωρίζοντες τὴν τέχνην τοῦ γράφειν, δὲν ἔχωσι καὶ ἕν τι ἄθροισμα γνώσεων καὶ φώτων, λέγονται βάρβαροι ἢ ἠμιπολίτευτοι· πολιτισμένοι δὲ, ἂν ἔχωσι τεταγμένας τὰς γνώσεις των εἰς τοιοῦτον τρόπον, ὥστε ἐξ αὐτῶν νὰ συστήνωσιν ἐπιστήμας, ἂν ἔχωσι τελειοποιημένας ὅλας τὰς τέχνας τὰς μηχανικὰς, καὶ ἂν ἐπαγγέλλωνται καὶ τὰς ὡραίας. Ὡς πρὸς τὸν τρόπον δὲ τοῦ ζῆν οἱ λαοὶ λέγονται νομάδες, ἂν ζῶσι περιπλανώμενοι ἀπὸ βοσκὴν, εἰς βοσκὴν, καὶ εἰσὶ δεδομένοι εἰς τὴν κτηνοτροφίαν· γεωργοὶ, ἂν ἐνασχολῶνται εἰς τὴν καλλιέργειαν τῆς Γῆς εἰς τόπους, ὅπου διαμένουσι κατοικοῦντες· ἁλιεῖς ἢ ἰχθυοφάγοι, ἂν καταγίνωνται μόνον εἰς τὸ ὀψάρευμα· τρωγλοδύται, ἂν ζῶσι μέσα εἰς σπήλαια, ἀντὶ νὰ οἰκοδομῶσιν οἰκίας πρὸς χρῆσίν των.

198. Ἡ πολιτικὴ Γεωγραφία στοχάζεται τὰς εἰς τὸ πρόσωπον τῆς Γῆς διαφόρους κοινωνίας, ὄχι μόνον εἰς τὴν παροῦσαν αὐτῶν κατάστασιν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν παρελθοῦσαν. Ὅθεν διαιρεῖται καὶ αὐτὴ, ὡς ἡ Ἱστορία, εἰς δύο μεγάλα τμήματα διακεκριμμένα· ἤγουν εἰς Γεωγραφίαν ἀρχαίαν (παλαιὰν), ἢ περιγραφὴν τῶν μερῶν τῆς Γῆς τῶν ἐγνωσμένων ὑπὸ τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων καὶ Ῥωμαίων· καὶ εἰς Γεωγραφίαν νεωτέραν ἢ τωρινήν. Ὑπάρχει δὲ καὶ ἄλλη Γεωγραφία ἡ μεταξὺ τῶν δύο ἀνωτέρω, καὶ τοιαύτη εἶναι ἡ τοῦ λεγομένου μεσαιῶνος· ἀλλ’ αὕτη δὲν εἶναι τοιαύτης φύσεως, ὥστε νὰ λάβῃ χώραν εἰς τὴν παροῦσαν ἐπιτομήν.


ΒΙΒΛΙΟΝ Α′.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΑΙΑ.

199. Οἱ ἀρχαῖοι δὲν ἐγνώριζον ποσῶς ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς οἰκησίμου Γῆς. Ἐκτὸς τοῦ ὅτι δὲν εἶχον οὐδεμίαν ἰδέαν περὶ τῆς Ἀμερικῆς, ἠγνόουν ἔτι μέγα μέρος τοῦ παλαιοῦ κόσμου. Εἰς τὴν Εὐρώπην π. χ. ὅλον τὸ βόρειον μέρος καὶ ἀνατολικὸν, ἀπὸ τοῦ Ἄλβιος σχεδὸν καὶ τοῦ Ὡδέρου, τοῖς ἦτο ἀγνώριστον. Παρομοίως