εἰς δύο κλάσεις· εἰς μὲν τὴν μίαν τάσσονται αἱ πρωτότυποι ἢ μητέρες γλῶσσαι· εἰς δὲ τὴν ἑτέραν, αἰ παράγωγοι ([1]).
185. Ἡ ἀρχαία Ἑλληνικὴ γλῶσσα διεδόθη παλαιὰ εἰς ὅλον σχεδὸν τὸν τότε ἐγνωσμένον κόσμον διὰ τῶν ἑλληνικῶν ἀποικιῶν, ἔπειτα δὲ διὰ τοῦ μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ τῶν διαδόχων αὐτοῦ. Ἡ δὲ Λατινικὴ, γεννηθεῖσα ἀπὸ μίαν τῶν διαλέκτων τῆς Ἑλληνικῆς, ἐξηπλώθη καὶ αὕτη παρομοίως πολὺ ὁμοῦ μὲ τὰς κατακτήσεις τῶν Ῥωμαίων. Ἡ Σανσκριτικὴ, ἢ ἡ σοφή γλῶσσα τῶν Ἰνδῶν, ἔχει μεγίστην σχέσιν μὲ τὴν Τουρκικὴν, τὴν Γερμανικὴν, τὴν Ἑλληνικὴν, τὴν Λατινικὴν καὶ τὴν Ἰσλανδικήν. Τοῦτο δὲ ἀποδεικνύει, ὅτι ὅλαι αἱ εἰρημέναι γλῶσσαι ἔχουσι μίαν καταγωγὴν κοινήν. Αἱ λαλούμεναι γλῶσσαι εἰς τὰς Ἰνδίας παρήχθησαν κυρίως ἀπὸ τὴν Σανσκριτικήν. Ἀπὸ δὲ τὴν Λατινικὴν ἐμορφώθησαν ἡ Γαλλικὴ, ἡ Ἰταλικὴ, ἡ Πορτογαλλικὴ καὶ ἡ Ἱσπανική. Ἀπὸ δὲ τὴν Γερμανικὴν παρήχθησαν ἡ Ἀγγλικὴ, ἥτις εἶναι ἀνάμιγμα τῆς παλαιᾶς Κελτικῆς καὶ τῆς Γαλλικῆς, ἡ Ὀλλανδικὴ, ἡ Δανικὴ καὶ ἡ Σβεκική. Ἡ Ῥωσσικὴ δὲ καὶ ἡ Πολλωνικὴ ἔλαβον τὴν ἀρχήν των ἀπὸ τὴν γλῶσσαν τῶν Σλάβων.
186. Ἡ Ἀραβικὴ, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἡ Τουρκικὴ καὶ ἡ Περσικὴ ἐδανείσθησαν πολλὰ, ἐπικρατεῖ εἰς μέγα μέρος τῆς Ἀσίας καὶ τῆς Ἀφρικῆς· αὕτη δὲ ἡ γλῶσσα καὶ ἡ Ἑβραϊκὴ, ἡ Συριακὴ, ἡ Φοινικικὴ, καὶ ἡ Χαλδαϊκὴ ὡσαύτως, κατάγονται ἀπὸ μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἀρχήν. Ἡ Μαλαϊκὴ γλῶσσα λαλεῖται εἰς ὅλας τὰς νήσους τῆς Νοτασίας καὶ τοῦ μεγάλου Ὠκεανοῦ. Αἱ δὲ διάφοροι διάλεκτοι τῶν Ταρτάρων, καὶ μάλιστα ἡ Ὀϊγουρικὴ, ἐξ ἧς ἐγεννήθη ἡ Τουρκικὴ γλῶσσα, ἡ τῶν Μαντσιούρων καὶ ἡ Θιβετανικὴ, λαλοῦνται καθ’ ὅλην τὴν μεσαίαν Ἀσίαν· ἡ δὲ Σινικὴ (Κινεζικὴ) καὶ ἡ Ἰαπονικὴ εἶναι δύο διάφοροι γλῶσσαι γραφόμεναι διὰ τῶν αὐτῶν γραμμάτων.
187. θρησκειαι. Αἰ Θρησκεῖαι εἶναι οἱ διάφοροι τρόποι, δι’ ὧν οἱ ἄνθρωποι καταστήνουσι φανερὰν, τὴν ὁποίαν αἰσθάνονται εὐγνωμοσύνην πρὸς τὸ Ὃν τὸ ὑπερέχον τῆς ἀνθρωπίνου φύσεως. Αἰ ἐξωτερικαὶ πράξεις, τὰς ὁποίας ἑκάστη θρησκεία περιέχει, λέγονται λατρεία. Δύνανται δὲ καὶ αἱ θρησκεῖαι ἐν γένει νὰ διαιρεθῶσιν εἰς δύο μεγάλας κλάσεις· εἰς μίαν τὴν τοῦ πολυθεϊσμοῦ, καὶ εἰς ἄλλην τὴν τοῦ μονοθεϊσμοῦ.
- ↑ Αἱ λαλούμεναι καθ’ ὅλην τὴν γῆν γλῶσσαι ἀριθμοῦνται ἐν γένει εἰς δύο χιλ: αἱ δὲ διάλεκτοι αὐτῶν εἰς 5 χιλ: διαιροῦσι δὲ αὐτὰς εἰς πέντε μεγάλας κλάσεις ἐκ τῶν πέντε μερῶν τοῦ κόσμου, δηλ: εἰς γλώσσας τῆς Ἀσίας, Εὐρώπης, Ἀφρικῆς, Ἀμερικῆς καὶ Ὠκεανίας· ἑκάστη δὲ τῶν κλάσεων τούτων ὑποδιαιρεῖται εἰς οἰκογενείας, ἴδε καὶ Εὐτέρπη: Φύλλ. Μ. Ἀπριλ. τοῦ 1849. Ὁ Μ.
