Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/54

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
38
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

94. Εἰς τὸ δεύτερον ἥμισυ τῆς περιφορᾶς ΡΚ′ Ν, τὰ αὐτὰ φαινόμενα ἐξαναγεννῶνται, ἀλλ’ ἀντιστρόφως· τουτἔστιν εἰς τὸ Ο″ εἶναι τὸ τρίτον ὄγδοον, τότε φαίνονται τὰ ⅝ τοῦ φωτισμένου ἡμισφαιρίου· εἰς τὸ Κ′ δὲ φαίνεται τὸ ἥμισυ, καὶ εἶναι τὸ τελευταῖον τέταρτον· εἰς τὸ Ο″′ τὸ τελευταῖον ὄγδοον, ὅπου δὲν φαίνεται παρὰ τὸ τέταρτον· τὸ ὁποῖον ἀπὸ ἡμέραν εἰς ἡμέραν σμικρύνεται, ἕως οὗ νὰ ἐπανέλθῃ ἡ Σελήνη εἰς τὸ Ν, ὅπου πάλιν γίνεται ἄφαντος· τουτἔστιν ἔχει τὸ ἀφώτιστον ἡμισφαίριον αὐτῆς ἐστραμμένον πρὸς τὴν Γῆν. Ἀπὸ τὴν Πανσέληνον ἀρχίζουν τὰ δύο κέρατα τῶν μηνίσκων νὰ φαίνωνται ἐστραμμένα πρὸς δυσμάς, ἐν ᾧ μετὰ τὴν νέαν Σελήνην βλέπουσι πρὸς ἀνατολάς· ἀλλ’ ὁ λόγος τούτου εἶναι εὔληπτος ἀπὸ μόνην τὴν ἐποπτείαν τοῦ 15 σχήματος.

95. Ἡ Σελήνη, κινουμένη εἰς τὴν τροχιάν της ἀπὸ δυσμῶν πρὸς ἀνατολὰς, μᾶς φαίνεται ὅτι καθημέραν μένει πλειότερον ὀπίσω τοῦ Ἡλίου. Κατὰ τὴν ἡμέραν, φέρ’ εἰπεῖν, τῆς νέας Σελήνης, αὕτη δύει συγχρόνως μὲ τὸν Ἥλιον· ὀλίγας ἡμέρας ἔπειτα φαίνεται ἄνωθεν τοῦ ὁρίζοντος εἰς τὸ Ο περὶ τὴν δύσιν τοῦ Ἡλίου, καὶ κατὰ τὸ πρῶτον τέταρτον Κ, εὑρίσκεται ἶσα ἐπὶ τοῦ Μεσημβρινοῦ, καὶ μᾶς φωτίζει ἔπειτα ἓξ ὥρας. Κατὰ δὲ τὴν Πανσέληνον πάλιν ἀνατέλλει αὐτὴ, ἐν ᾧ δύει ὁ Ἥλιος, καὶ μετέπειτα πλέον δέν φαίνεται ἀνατέλλουσα εἰμὴ μετὰ τὴν δύσιν ἐκείνου. Κατὰ τὸ τελευταῖον τέταρτον ἐκβαίνει τὸ μεσονύκτιον καὶ κατὰ τὸ τελευταῖον ὄγδοον ἀνατέλλει ὀλίγον πρὸ τῆς ἀνατολῆς τοῦ Ἡλίου.

96. Εκλειψεισ. Ἂν ἡ τροχιὰ τῆς Σελήνης ἦτο ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ ἐπιπέδου μετὰ τῆς ἐκλειπτικῆς, εἶναι φανερὸν ὅτι κατὰ μὲν τὰς συζυγίας (90) ἡ Σελήνη ἤθελε πάντοτε μᾶς κρύπτει τὸν Ἥλιον παρεμπίπτουσα· κατὰ δὲ τὰς ἀντιθέσεις (93), ἤθελεν ἐμπίπτει αὕτη εἰς τὴν σκιὰν τῆς Γῆς. Εἰς τὴν πρώτην περίπτωσιν ἠθέλαμεν ἔχει ἔκλειψιν τοῦ Ἡλίου· εἰς δὲ τὴν δευτέραν, ἔκλειψιν τῆς Σελήνης· καὶ ἕκαστον τῶν δύο τούτων φαινομένων ἔμελλε νὰ γίνεται μίαν φορὰν καθ’ ἑκάστην περίοδον, ἢ Περιφορὰν τῆς Σελήνης.

97. Ἀλλ’ ἡ τροχιὰ τοῦ δορυφόρου τούτου εἶναι ἐγκεκλιμένη πέντε μοίρας περίπου ὡς πρὸς τὴν ἐκλειπτικὴν, ὅθεν ἡ Σελήνη εὑρίσκεται ποτὲ μὲν ἄνωθεν, ποτὲ δὲ κάτωθεν ἐκείνης, καὶ τὸ ἡλιακὸν φῶς προσβάλλει ἀκωλύτως καὶ τὴν Γῆν καὶ τὸν δορυφόρον της. Ἡ Σελήνη φέρ’ εἰπεῖν, Σ (σχ. 16), εἶναι ὀλίγον κάτωθεν τῆς γραμμῆς Η Γ, εἰς τρόπον ὥστε ἡ σκιὰ ΣΟ: δὲν ἐμπορεῖ νὰ πέσῃ ἐπάνω τῆς Γῆς Γ καὶ Σ′ πάλιν εἶναι ὀλίγον ὑπεράνω τῆς Γ, εἰς τρόπον ὥστε ἡ σκιὰ Γ Ο′ τῆς Γῆς δὲν δύναται