Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/48

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
32
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

τὰ αὐτὰ φαινόμενα καὶ εἰς αὐτὰ τὰ κλίματα λαμβάνουσι χώραν, κατὰ τὰς αὐτὰς ὥρας τοῦ ἔτους ἀντιστρόφως ἐπερχομένας εἰς τὰ δύο ἡμισφαίρια (74).

79. θεσεισ τησ σφαιρασ. Ἐκ τῆς ἐγκλίσεως τοῦ Γηΐνου Ἄξονος ἕπεται φυσικῶς τὸ νὰ μὴ φαίνωνται ἀπ’ ὅλα τὰ μέρη τῆς Γῆς τὰ ἄστρα ὅτι κάμνουσι τὸν φαινόμενον δρόμον των κατὰ μίαν καὶ τὴν αὐτὴν φορὰν ἢ διεύθυνσιν· ἐκ τούτου δὲ ἐγεννήθησαν καὶ αἱ ἐκφράσεις αἱ παραστατικαὶ τῶν διαφόρων τῆς σφαίρας θέσεων· ἤγουν, Σφαῖρα παράλληλος, Σφαῖρα ὀρθὴ, Σφαῖρα πλαγία.

Οἱ κατοικοῦντες ὑπὸ τὸν Ἰσημερινὸν ἔχουσι τὴν σφαῖραν ὀρθήν· διότι αὐτοὶ, ἔχοντες τοὺς Πόλους, ἶσα εἰς τὸν Ὁρίζοντα (35), βλέπουσι τὰ ἄστρα νὰ ὑψόνωνται κατὰ κάθετον ἐπ’ αὐτοῦ τοῦ Ὁρίζοντος. Ὀνομάζουσι δὲ αὐτοὺς Ἀμφισκίους, ἐπειδὴ καταντοῦν νὰ ἔχωσι τὴν σκιὰν τοῦ σώματος αὐτῶν ἀλληλοδιαδόχως ποτὲ μὲν πρὸς Ἄρκτον, ποτὲ δὲ πρὸς Μεσημβρίαν. Πέραν τοῦ Ἰσημερινοῦ οἱ Πόλοι ἀρχίζουσι νὰ ὑψόνωνται ὑπεράνωθεν τοῦ Ὁρίζοντος, καθ’ ὅσον τις πλησιάζει πρὸς αὐτούς· τὰ δὲ ἄστρα φαίνονται ὑψονόμενα πλαγίως καὶ περιγράφοντα πλαγίας γραμμὰς ὡς πρὸς τὸν Ὁρίζοντα. Ἡ σφαῖρα λοιπὸν εἶναι κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον, ἀλλὰ πάντοτε, πλαγία μεταξὺ τοῦ Ἰσημερινοῦ καὶ τῶν Πόλων.

Ἡ παράλληλος σφαῖρα δὲν ἐμφιλοχωρεῖ εἰμὴ μόνον ὑπὸ τοὺς δύο Πόλους· ἐκεῖ τὰ ἄστρα περιγράφουσι γραμμὰς παραλλήλους μὲ τὸν Ὁρίζοντα. Τῶν δ’ εἰς αὐτοὺς τοὺς τόπους εὑρισκομένων ἀντικειμένων αἱ σκιαὶ, κατὰ τὰς τροπὰς, στρέφονται περὶ αὐτὰ τὰ ἀντικείμενα· ὅθεν οἱ ἐκεῖ λέγονται περίσκιοι.

80. διαρκεια των ωρων του ετους. Ἐπειδὴ ἡ Γῆ περιγράφει ἔλλειψιν, τῆς ὁποίας ἑστία δὲν εἶναι τὸ κέντρον (58), κατανοεῖται, ὅτι ἡ γραμμὴ ἡ Ἰσημερινὴ δὲν πρέπει νὰ τὴν διαιρῇ εἰς δύο ἶσα μέρη· ἐκ τούτου δ’ ἕπεται, ὅτι τὸ μῆκος τῶν τεσσάρων ὡρῶν τοῦ ἔτους δὲν δύναται νὰ ᾗναι τὸ αὐτό. Τὸ θέρος ἡ Γῆ εἶναι πλέον μεμακρυσμένη ἀπὸ τὸν Ἥλιον 1/32 περίπου· διότι τὴν στιγμὴν τῶν θερινῶν τροπῶν εὑρίσκεται εἰς τὸ η (σχ. 13). τὸ τόξον ε η, τὸ διατρεχθὲν κατὰ τὸ ἔαρ, καὶ τὸ η Ε τὸ κατὰ τὸ θέρος, εἶναι μεγαλήτερα παρὰ τὰ τόξα Ε Η καὶ Ηε· ὅθεν τὸ ἔαρ καὶ τὸ θέρος εἶναι αἱ δύο ὧραι αἱ μεγαλήτεραι τοῦ ἐνιαυτοῦ· διότι λογαριάζουσιν·

Ἀπὸ τὴν ἐαρ. Ἰσημ. ἕως τῶν θερ. τροπῶν. 92 ἡμ. 22 ὥρ. 14′
Ἀπὸ τὰς θερ. τροπ. ἕως τὴν φθινοπ. Ἰσημ. 93 13 34
Ἀπὸ τὴν φθιν. Ἰσημ. ἕως τῶν χειμ. τροπ. 59 16 35
Ἀπὸ τὰς χειμ. τροπ. ἕως τῆς ἐαρ. Ἰσημ. 89 01 47