Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/3

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.

ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ
ΤΟΥ ΓΑΛΛΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Τῆς Α′. Ἐκδόσεως.

ΤΑ πρὸς παράδοσιν τῆς Γεωγραφίας στοιχειώδη συγγράμματα εἶναι ἄπειρα τὸν ἀριθμόν, διότι κατ’ ἔτος ἐκδίδονται πολλὰ ἐξ αὐτῶν. Μόλον τοῦτο, ἐπιφορτισθεὶς πρό τινος καιροῦ νὰ δείξω ἓν ἐξ αὐτῶν τῶν συγγραμμάτων πρὸς χρῆσιν ἑνὸς μεγάλου καταστήματος διδακτικοῦ, δὲν ἐδυνήθην νὰ εὕρω οὐδ’ ἓν ἔχον ὅλα τὰ πρὸς τὴν ἐπίτευξιν τοῦ προκειμένου σκοποῦ συμβάλλοντα. Τὰ μὲν ἐξ αὐτῶν, ἂν καὶ ἐπιγράφονται Συνόψεις, περιέχουν πλῆθος ἄπειρον λεπτομερειῶν, τὰς ὁποίας οὐδ’ αὐτοὶ οἱ ἐξ ἐπαγγέλματος Γεωγράφοι εἶναι δυνατοὶ νὰ διατηρήσωσί ποτε εἰς τὴν μνήμην των· τὸ δὲ νὰ θέλῃ τις νὰ φορτόνῃ μ’ αὐτὰς τὴν μνήμην τοῦ μαθητοῦ, δὲν φαίνεται τόσον εὔλογον καὶ φρόνιμον· ὅλα τὰ τοιαῦτα συγγράμματα εἶναι τρόπον τινὰ ἔλεγχοι, ἢ εὑρετήρια κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ἀκριβῆ ὄχι ὅμως καὶ βιβλία στοιχειώδη. Τὰ δὲ πάλιν εἷναι συγγεγραμμένα καθ’ ἓν σχέδιον τόσον ἄσχημον, καὶ τόσον εἶναι ἐλλειπῆ, ἢ ὀλίγον πλήρη, κατὰ τὸ ὅλον αὐτῶν, ὥστε δὲν δύναταί τις μετὰ πεποιθήσεως νὰ τὰ προβάλῃ εἰς τοὺς μαθητάς. Εἰς αὐτὰ τὸ κοσμογραφικὸν μέρος ἢ παρελείφθη ὁλοτελῶς, ἢ δὲν εὐστοχήθη. Περί φυσικῆς Γεωγραφίας δὲν εὑρίσκει τις τίποτε λόγου ἄξιον· περὶ δὲ τῆς ἀρχαίας Γεωγραφίας δὲν ἀναφέρεται οὐδὲ, τὸ παραμικρόν.

Μ’ ἐφάνη γενικῶς, ὅτι οἱ συγγράψαντες τὰ τοιαῦτα βιβλία δὲν εὐστόχησαν τὸν κύριον σκοπὸν, πρὸς τὸν ὁποῖον πρέπει ν’ ἀποβλέψῃ τις, διὰ νὰ συντάξῃ στοιχειώδη πραγματείαν γεωγραφίας. Δὲν φαίνονται νὰ ἐστοχάσθησαν, ὅτι δὲν διδάσκομεν ποσῶς τὴν Γεωγραφίαν τοὺς μαθητὰς, ἀλλὰ τοὺς δείχνομεν μόνον τὸν τρόπον, πῶς νὰ τὴν μάθωσι. Διότι ἡ Γεωγραφία, συγκειμένη σχεδόν ὅλη ἀπὸ ἀντικείμενα, ἢ μεμονωμένα ἀπ’ ἀλλήλων, ἢ τοὐλάχιστον μὴ ὄντα συνδεδεμένα πρὸς ἄλληλα, καθ’ ὃν τρόπον εἶναι τὰ ἄλλων τινῶν ἐπιστημῶν, φαίνεται ὅτι εἶναι κατὰ τό πλεῖστον μέρος ἔργον μνήμης. Μανθάνεται ἡ Γεωγραφία διὰ τῆς ἀναγνώσεως τῆς Ἱστορίας καὶ