Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/263

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
247
ΠΕΡ. Β′. ΜΕΡΟΣ Β′. ΒΙΒΛ. Β′. ΚΕΦ. Γ′.

παντὸς εἴδους καὶ ὄσπρια ἄφθονα, ὀρύζιον, λινάριον, παμβάκιον, σιναμικὴν, κνῆκον (ζαφορὰν) καὶ σακχαροκάλαμον· ἐκ δὲ τῶν δένδρων φοίνικας, τῶν ὁποίων ὁ μὲν καρπὸς χρησιμεύει εἰς τροφὴν, τὸ ξύλον δὲ εἰς οἰκοδομὴν καὶ εἰς κατασκευὴν κλωβίων, καθὼς καὶ τὰ φύλλα εἰς πλέξιμον ψιαθῶν, σπυρίδων, σχοινίων κλπ. Ἐκ δὲ τῶν κτηνῶν οἱ κάτοικοι τρέφουσι βόας πρὸς τὴν γεωργίαν, καὶ βουβάλων ἀγέλας, τῶν ὁποίων τὸ γάλα καὶ τὸ κρέας τρώγουσι, καὶ αἶγας περιφήμους, καὶ πρόβατα, καὶ ἵππους, καὶ καμήλους, καὶ δρομάδας ἢ γοργοκαμήλους, καὶ ὄνους, καὶ πλῆθος ὀρνίθων καὶ περιστερῶν· ἐκ δὲ τῶν ἀγρίων ὁ Ἱπποπόταμος καὶ ὁ Κροκόδειλος εὑρίσκονται εἰς τὴν Ἄνω Αἴγυπτον. Ἔχει δ’ ὁ τόπος καὶ λατομεῖα περίφημα μαρμάρου καὶ γρανίτου, ἐξ ὧν ἐξεκόπτοντο οἱ μονόλιθοι ἐκεῖνοι καὶ γιγαντιαῖοι ὀβελίσκοι, καὶ ἄλλο ὀρυκτὸν τὸ λεγόμενον Νάτρον (ἢ ἀνθρακωτὴν Σόδαν) χρησιμεῦον εἰς κατασκευὴν τοῦ σαπωνίου καὶ τοῦ ὑέλου. Ἡ Αἴγυπτος ὑπόκειται ὑπὸ τὴν δεσποτείαν τοῦ Σουλτάνου τῶν Τούρκων, ὑπὸ ἑνὸς Ἀντιβασιλέως διοικουμένη.

Αἱ δὲ ἀξιολογώτεραι πόλεις τῆς Αἰγύπτου εἰσὶν αἱ ἑξῆς· — Ἀλεξάνδρεια, εἰς τὴν Κάτω Αἴγυπτον (241), μικρόν τι μέρος τῆς ἀρχαίας πόλεως κατέχουσα, ἐχρημάτισε πολὺν χρόνον τὸ διαμετακομιστικὸν ἐμπορεῖον τῆς Ἀνατολῆς μὲ τὴν Δύσιν· καὶ νῦν ἔτι διατηρεῖται ὡς τοιοῦτον, ἔχουσα δύο λιμένας, καὶ διώρυγα διὰ τοῦ Νείλου κοινωνοῦσαν μὲ τὸ Κάϊρον. Ὑπῆρξε δὲ καὶ καθέδρα τοῦ τῶν Πτολεμαίων βασιλείου καὶ ἑστία τῶν γραμμάτων ἐπὶ τῶν λεγομένων Ἀλεξανδρινῶν. Ὁ λεγόμενος ὀβελίσκος τῆς Κλεοπάτρας καὶ ὁ κίων ἤ στήλῃ τοῦ Πομπηΐου διασώζονται ἀκόμη ἕως σήμερον (κάτ: 40 χιλ:). — Ῥοσσέτη (κάτ: 15 χιλ:), εἰς ἓν τῶν στομάτων τοῦ Νείλου. — Δαμιάτιον εἰς τὸν Ἀν: βραχίονα τοῦ ποταμοῦ (κάτ: 20 χιλ:). — Κάϊρον ½ λεύγης ἀπὸ τῆς Ἀν: ὄχθης τοῦ Νείλου κείμενον εἶναι ἡ πρωτεύουσα τῆς Αἰγύπτου καὶ ἐμπορικωτάτη πόλις, ἀλλὰ κακῶς κτισμένη μὲ στενοὺς, λοξοὺς καὶ ἀκαθάρτους δρόμους. Ὁ Μεχμεταλῆς ἀνήγειρε πολλὰ δημόσια καταστήματα κατὰ τὸν Εὐρωπαϊκὸν τρόπον, καὶ σχολεῖα στρατιωτικῆς καὶ ἰατρικῆς ἐσύστησεν· ἡ πόλις διαιρεῖται εἰς 53 ἐνορίας· ἔχει πύλας 71, τζαμία 300, λουτρὰ 45, παλάτια, σχολεῖα, βιβλιοθήκην καὶ 260—300 χιλ: κατ: οἵτινες εἶναι Τοῦρκοι, Ἄραβες, καὶ Κόπται, ὀλίγοι δὲ Χριστιανοὶ, Φράγκοι καὶ Ἕλληνες, καὶ Ἰουδαῖοι ἐμπορευόμενοι. — Ἀπέναντι τοῦ Καΐρου κεῖται ἡ νῆσος Ῥουδὰχ, ἐπὶ τῆς ὁποίας εἷναι τὸ Νειλομέτριον, ἤτοι μία στήλη ἐκ λευκοῦ μαρμάρου, δι’ ἧς μετρεῖται ἡ περιοδικὴ ἀνάβασις τῶν ὑδάτων τοῦ Νείλου· καὶ