σίον της (κάτ. 52 χιλ.). — Πλησίον αὐτῆς κεῖται ἡ κώμη Ἰσταχὰρ, ὅπου φαίνονται τὰ ἐρείπια τῆς Περσεπόλεως. Οἱ κάτοικοι τοῦ βασιλείου τούτου, φιλέμποροι καὶ βιομήχανοι, εἶναι ὅλοι Μωαμεθανοὶ, τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀλῆ, εἰσαχθείσης τῆς Μωαμεθανικῆς θρησκείας ὑπὸ τῶν Ἀράβων, κυριευσάντων τὸν τόπον περὶ τὸν Ζ′ αἰῶνα· εὑρίσκονται δὲ καί τινες εἰσέτι λατρευταὶ ταῦ Πυρὸς, Γουέρμποι ἢ Παρσοὶ (Πέρσαι) λεγόμενοι, διατηρήσαντες τὴν τῶν ἀρχαίων Περσῶν λατρείαν. — Ἡ Κυβέρνησις τοῦ τόπου εἶναι Μοναρχία Δεσποτική.
ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ. Ἡ νῦν Περσία κατέχει τὰς ἀρχαίας χώρας τῆς Μηδίας πρὸς τὸ Β-Δ: κειμένας· τῆς Σουσιανῆς πρὸς τὸ Δ· τῆς Περσίας, πρὸς Μ· τῆς Ὑρκανίας, πρὸς Β· τῆς Παρθυαίας πρὸς τὸ Β-Ἀν: καὶ τῆς Καρμανίας πρὸς τὸ Ν-Ἀν. — Κῦρος ὁ Α′. ἐθεμελίωσεν αὐτὸ τὸ βασίλειον κατὰ τὸν στ′. αἰῶνα π. Χ. ἐκταθὲν ἔπειτα μέχρι τῶν παραλίων τῆς Μεσογείου, ὅτε μετὰ δύο αἰῶνας καθυπέταξεν αὐτὸ Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας, καὶ ἀφῆκε κληρονόμημα πρὸς τοὺς διαδόχους αὐτοῦ. Μετέπειτα οἱ Πάρθοι κατέκτησαν ὅλους τοὺς τόπους, τοὺς συνιστῶντας τὴν σήμερον αὐτὸ τὸ βασίλειον, μέχρι τοῦ Γ′. αἰῶνος μ. Χ. δεσπόσαντες αὐτοῦ, ὅτε οὐ Πέρσαι πάλιν ἐπανέλαβον τὴν ἐξουσίαν, τὴν ὁποίαν οἱ Ἄραβες τοῖς ἀφῄρεσαν κατὰ τὸν Ζ′. αἰῶνα μ. Χ. Οἱ Μογγόλοι κατεξουσίασαν καὶ αὐτοῦ περὶ τὸν ΙΓ′. αἰῶνα, περὶ δὲ τὸν ΙΔ′. συνέστη εἰς ἴδιον βασίλειον πάλιν Περσικόν.
| Ἔκτασις 900,000 χιλιάμ: ▭ | Ἔκτασις 380,000 χιλιαμ: ▭ |
| Πληθ. 10 ἑκατομ. | Πληθ. 2 ἑκατομ. |
| Μῆκος Ἀνατ: μεταξὺ 57° καὶ 69° 45′. | Μῆκος Ἀνατ: μεταξὺ 55° 45′ καὶ 67°. |
| Πλάτος Β: μεταξὺ 27° 50′, καὶ 37° 10′ | Πλάτος Β: μεταξὺ 25° καὶ 30° 15′. |
438. Πρὸς Ἀνατ: τῆς Περσίας, μεταξὺ ταύτης καὶ τῆς χώρας τῶν Σεΐκων, κεῖνται ἡ χώρα τῶν Ἀφγανῶν ἢ ἡ Ἀφγανιστανὴ, καὶ ἡ τῶν Βελούχων ἢ ἡ Βελουχιστανή. Ὁ τόπος ἔχει σειρὰς ὀρέων ὑψηλῶν, συνδεομένας μὲ τὴν τῶν Ἰμαλαίων, ἀμμώδεις πεδιάδας τινὰς, καὶ ἄλλας εὐφόρους γεννημάτων, φοινίκων, παμβακίου, σακχαροκαλάμου κτλ. Ὁ μόνος σημαντικὸς καὶ πλευστὸς ποταμὸς εἶναι ὁ Ἰνδὸς, ῥέων πρὸς Ἀν: καὶ γινόμενος τὸ ὅριον ταύτης τῆς χώρας καὶ τῆς τῶν Σεΐκων.
ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ. Ἀφγανιστανὴ λέγεται τὸ βόρειον μέρος τῆς χώρας, συγκειμένη ἀπὸ ἐπαρχίας ἀφαιρεθείσας ἀπὸ τὰς τῆς Περσίας καὶ τῆς Ἰνδικῆς. Οἱ Ἀφγανοὶ, πολλάκις κυριευθέντες ὑπὸ τῶν Περσῶν καὶ Μογγόλων, ἔμειναν αὐτόνομοι κατὰ τὸν ΙΗ′ αἰῶνα, ἀλλὰ κατὰ φυλὰς νομαδικὰς οἱ πλεῖστοι πολιτευόμενοι ὑπὸ ἀρχηγοὺς ἀπώλεσαν διὰ τὰς ἐμφυλίους διχονοίας των τὴν Κασεμιρίαν καὶ Λαχόρην, ἀξιολόγους ἐπαρχίας κυριευθείσας ὑπὸ τῶν Σεΐκων. Καὶ τὰ ἐν Ἰνδίᾳ δὲ Ἀγγλικὰ στρατεύματα, εἰσβαλόντα εἰς τὸν τόπον, ἐσύστησαν διαφόρους ἀρχηγοὺς ὑποτελεῖς· ἀλλὰ κατὰ τὸ 1842 ἠναγκάσθησαν ν’ ἀφήσωσι τὸν τόπον ἐλεύθερον. Ἐκτὸς τῶν Ἀφγανῶν κατοικοῦσι τὴν χώραν καὶ ἄλλαι φυλαὶ ὁμοίως νομαδικαὶ Βελούχων, Τουρκομάνων καὶ Οὐσβέκων. Οἱ Πέρσαι δὲ καὶ Ἰνδοὶ κατοικοῦσι κυρίως τὰς πόλεις, μετερχόμενοι τὰς τέχνας καὶ τὸ ἐμπόριον.
