Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/236

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
220
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

πορθμὸς τοῦ Ὀρμούσου, παράλιος καὶ ἐμπορικωτάτη, ἔχουσα εἰς τὰ πέριξ καὶ μεταλλεῖα μολύβδου. Εἰς αὐτὴν ἑδρεύει ὁ ἰσχυρὸς Ἰμάμης ἢ Σουλτάνος τῆς Μασκάτης, τοῦ ὁποίου ἡ ἐξουσία ἐκτείνεται ἐπὶ μέρους τῆς Ἀν: παραλίας, ἐπὶ ὅλης τῆς μεσημβρινῆς, καὶ ἐπὶ τῆς νήσου Σοκοτόρας, τῆς ἄντικρυ τοῦ Γαρδεφουΐου ἀκρωτηρίου τῆς Ἀφρικῆς.

ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ. Οἱ Ἄραβες, παλαιόθεν κατὰ μικρολαοὺς ζῶντες, ἐφάνησαν τρομεροὶ κατακτηταὶ τόν Ζ′. αἰῶνα, ἑνωθέντες διὰ τῆς θρησκείας τοῦ Μωάμεθ ὑπὸ τὸ κράτος τῶν διαδόχων αὐτοῦ, οἵ τινες ὠνομάζοντο Καλίφαι. Τότε ἐξήπλωσαν τὰς κατακτήσεις αὐτῶν ταχέως εἰς τὰς δυτικὰς χώρας τῆς Ἀσίας καὶ εἰς τὰς βορείας τῆς Ἀφρικῆς, ὅθεν διέβησαν καὶ εἰς τὴν Εὐρώπην κυριεύσαντες τὴν Ἱσπανίαν. Τὸ ἰσχυρὸν κράτος τῶν Καλιφῶν, ἐπὶ τῶν ὁποίων ἤνθησαν αἱ τέχναι καὶ αἱ ἐπιστῆμαι, ἐξησθενημένον ἀπὸ τῆς διαιρέσεις, κατεστράφη ὑπὸ τῶν Τούρκων, οἵ τινες ἐξουσιάζουσι μέχρι σήμερον, μετὰ πολλῶν ἄλλων τόπων ἐκείνου τοῦ Κράτους, καὶ μέρους τῆς Ἀραβίας, διοικουμένης ὑπὸ ἀρχηγῶν λεγομένων Σεΐκων, Ἰμάμιδων καὶ Σιερίφων. Ἡ δὲ ἐκεῖ γεννηθεῖσα Μωαμεθανικὴ θρησκεία, ἐπικρατεῖ ἀποκλειστικῶς καθ’ ὅλην τὴν Ἀραβίαν.

ΠΕΡΣΙΑ.

Ἔκτασις ἐπιφ: 1,200,000 χιλιαμ. ▭ — Πληθ. 10—12 ἑκατ.

Μῆκος Ἀνατ: μεταξὺ 42° καὶ 59.°

Πλάτος Β: μεταξὺ 25° 45′ καὶ 39° 30′.

436. Ἡ περσια κεῖται μεταξὺ Κασπίας θαλάσσης, Τουρκίας καὶ Περσικοῦ κόλπου, λεγομένη Ἰρὰν ὑπὸ τῶν κατοίκων τῆς Ἀνατολῆς· περιέχει δὲ ἀπεράντους πεδιάδας ἀνύδρους, ὀρεινοὺς τόπους, καὶ κοιλάδας τερπνὰς, φερούσας σταφυλὰς, φοίνικας, σῦκα, προῦνα, ἀπίδια, μῆλα καὶ πορτογάλλια. Ἔχει δὲ καὶ κτηνοτροφίαν ἀρίστην, καὶ βιομηχανίαν ἐπικερδῆ, διότι ἐξάγονται καὶ τάπητες πολυτελέστατοι, ὑφάσματα χρυσᾶ καὶ μεταξωτὰ, καὶ λίθοι πολύτιμοι καὶ μαργαριτάρια. Ἡ συκέα, ἡ ἀμυγδαλῆ, ἡ συκομωρέα, τὰ βεῤῥοίκοκκα, τὰ ῥόϊδα, καὶ τὰ ῥοδάκηνα ἀπὸ τὴν Περσίαν μετεφέρθησαν εἰς τὴν Εὐρώπην.

437. Ἡ κυρίως καλουμένη Περσία περιλαμβάνει 11 ἐπαρχίας, καὶ αἱ ἐπισημότεραι αὐτῆς πόλεις εἷναι αἱ ἑξῆς. — Ἰσπαχάνη, πρώην μητρόπολις παρὰ τὸν Ζενδερούτην ποταμὸν, ἔχουσα νῦν 60 χιλ: κατοίκων, ἐν ᾧ ποτε προσήγγιζε πρὸς τὸ ἑκατομ. — Τεχεράνη πρὸς Β: ἡ τωρινὴ μητρόπολις τοῦ βασιλείου, ὅπου διατρίβει ὁ Σάχης ἢ βασιλεὺς, περιέχει 140 χιλ. κατοίκων. — Ταυρὶς ἢ Ταβρὶς, μεγίστη καὶ ἐμπορικωτάτη πόλις (κάτ. 100 χιλ.), συχνάκις ὑπὸ τῶν πολέμων ἐρημωθεῖσα καὶ κατὰ τὸ 1724 ὑπὸ σεισμοῦ καταστραφεῖσα, ὅτε ἀπωλέσθησαν, ὡς λέγουσιν, ἑκατὸν χιλιάδες ψυχῶν. — Ἀμαδὰν (Ἐκτάβανα), ὅθεν ἐξάγονται πολλὰ καὶ καλὰ δέρματα κατειργασμένα (κάτ. 45 χιλ.). — Χιρὰζ, κειμένη εἰς κοιλάδα εὔφορον καὶ τερπνὴν, περίφημος διὰ τὸ κρα-