ται εἰς ἄλλην ἐπαρχίαν, τὴν τῆς Κυνουρίας, τασσομένην νῦν εἰς τὸν Νομὸν τῆς Ἀρκαδίας. Ἀμέσως μετὰ τὴν Μεσσηνίαν ἀρχίζουσιν αἱ ἐπαρχίαι Οἰτύλου καὶ Γυθείου τῆς Λακωνίας, περιλαμβάνουσαι τὴν κυρίως λεγομένην Μάνην, ἥτις διαιρεῖται νῦν εἰς ἀνατολικὴν καὶ δυτικήν. Τῆς Δυτικῆς, ἐκτεινομένης εἰς τὰ παράλια τοῦ Μεσσηνιακοῦ κόλπου, πρωτεύουσα Τσίμοβα (νῦν Ἀρεόπολις). — Πόρτο Βέτουλον (Οἴτυλον καὶ νῦν), εἰς ἕνα δῆμον τὸν τῆς Οἰτύλου μετὰ τῆς Ἀρεοπόλεως τασσόμενον. Τῆς Ἀνατολικῆς πρωτεύουσα Μαραθωνῆσι (νῦν Γύθειον) πλησίον τῆς τοποθεσίας τοῦ ἀρχαίου Γυθείου εἰς τὸν Λακωνικὸν κόλπον, ἔχει 2437 κατοίκους καὶ ἱκανὸν ἐμπόριον, διότι ἐκεῖθεν ἐξάγονται ἐλαιόλαδον, μέταξα καὶ βαλανίδια. Ἡ ἐπαρχία Οἰτύλου περιλαμβάνει 5 δήμους καὶ πληθ. 26089· ἡ δὲ τοῦ Γυθείου ὡσαύτως δήμους 5 καὶ πληθ. 12663· ἀμφότεραι δ’ εἰσὶν ὀρειναὶ, καὶ πετρώδεις καὶ ἄκαρποι, κικρὰς κοιλάδας γονίμους περιέχουσαι.
Οἱ Μανιᾶται καὶ ἐπὶ Τούρκων διέμειναν αὐτοδιοίκητοι εἰς τὰ ὀρεινὰ καὶ δύσβατα χωρία των κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς σειρᾶς τοῦ Ταϋγέτου· μόλις πρὸ τῆς ἐθνεγερσίας 60 περίπου ἔτη ἀνεγνώρισαν τρόπον τινὰ τὴν κυριαρχίαν τοῦ Σουλτάνου, ὅστις ἐδιώριζεν ἕνα ἐκ τῶν ἐντοπίων ἀρχηγόν, ἐπονομαζόμενον Μπέην· οὗτος δ’ ἐδιοίκει τοὺς Μανιάτας κατὰ φρατρίας ἢ φάρας, ἔχοντας ἄλλους ὑπαρχηγοὺς. Τὰ μεσημβρινώτερα τῶν ἀνωτέρω ἐπαρχιῶν μέχρι τοῦ Ταινάρου ἀκρωτηρίου εἶναι τόπος τραχὺς καὶ δύσβατος, Κακοβοῦνι καὶ Κακοβούλια ἢ Μέσα Μάνη λεγόμενος, καὶ κατοικούμενος ὑπὸ τῶν Μανιατῶν Κακοβουναίων ἢ Κακοβουλαίων ἐπιλεγομένων (πληθ. τῶν 2 ἐπαρχ. 39 χιλ. περίπου).
Ἡ ἐπαρχία τῆς Λακεδαίμονος. Ἀπὸ τὰ ὄρη τοῦ Λυκαίου, τοῦ Κρονίου καὶ τοῦ Ταϋγέτου περικλείεται λεκανοπέδιον ἐκτεταμένον καὶ εὔφορον, διαβρεχόμενον ὑπὸ τοῦ Εὐρώτα καὶ ἀνοιγόμενον πρὸς τὸ Ἕλος, εἰς τὸν μυχὸν τοῦ Λακωνικοῦ κόλπου· κατοικεῖται δ’ αὐτὸ ὑπὸ 38 χιλ: περίπου ψυχῶν, συνῳκισμένων εἰς διάφορα χωρία τεταγμένα εἰς δήμους 13, ἀναλαβόντας τὰ παλαιὰ ὀνόματα τῶν ἐκεῖσε ἀρχαίων πόλεων (417) · ἔχει δ’ ἐκτεταμένον ἐλαιῶνα, καὶ μέταξαν παράγει καλλίστης ποιότητος, τῶν ὁποίων ἡ ἐξαγωγὴ γίνεται διὰ τοῦ Γυθείου. — Μισθρᾶς, πρωτεύουσα εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Ταϋγέτου πλησίον τῆς ἀρχαίας Σπάρτης, εἰς τῆς ὁποίας τὰ ἐρείπια ᾠκοδομήθησαν νῦν τὰ δημόσια τῶν Ἀρχῶν, καὶ ἡνωμένην εἰς ἕνα δῆμον μὲ τὸν Μισθρᾶν διώρισεν ἡ Κυβέρνησις πρωτεύουσαν τοῦ Νομοῦ, εἰς τὴν ὁποίαν ὁλονὲν συνοικίζονται κάτοικοι ἐκ τῶν πέριξ· ὀλίγα δ’ ἐρείπια ἀρχαίων φαίνονται ἐν αὐτῇ λόγου ἄξια (ὅλου τοῦ δήμου κάτ. 7912). Εἰς τὰ πέριξ, πρὸς Μ Σκλαβοχώριον (Ἀμύκλαι) εἰς τὸν δῆμον Ἀμυκλῶν — Χρύσαφα πρὸς Ἀν: εἰς τὸν δῆμον Θεραπνῶν. — Βρυλιὰς καὶ Βουτιάνοι πρὸς Β: εἰς τὸν δῆμον Σελασίας — Σκάλα καὶ Τρίνησα εἰς τὸν δῆμον Τρινάσου περὶ τὰς ἐκβο-
