418. η πελοποννησος (6251), διαιρουμένη εἰς πέντε νομοὺς, εἰς τὸν τῆς Ἀργολίδος καὶ Κορινθίας, τὸν τῆς Ἀχαΐας καὶ Ἤλιδος, τὸν τῆς Μεσσηνίας, τὸν τῆς Λακωνίας, καὶ τὸν τῆς Ἀρκαδίας, περιέχει τὰς ἑξῆς σημαντικωτέρας πόλεις·
Νομὸς Ἀργολίδος καὶ Κορινθίας. Περιλαμβάνει τὸ Ἀνατολικὸν μέρος τῆς Πελοποννήσου, ἀπὸ τοῦ Ἰσθμοῦ ἀρχόμενον καὶ ἐκτεινόμενον Ἀν-Μ. ὡς χερσόνησος μεταξὺ τοῦ Σαρωνικοῦ καὶ Ἀργολικοῦ κόλπου. Διαιρεῖται δὲ μετὰ τῶν παρακειμένων Νήσων εἰς 7 Ἐπαρχίας, τὴν τῆς Ναυπλίας, Ἄργους, Ἑρμιονίδος καὶ Σπετσῶν, Τροιζηνίας, Ὕδρας καὶ Κορινθίας (πληθ. 113336). — Εἰς τὴν Ἐπαρχίαν Ναυπλίας, περιλαμβάνουσαν δήμους 4 καὶ πληθ. 13084 — Ναύπλιον, εἰς τὸν μυχὸν τοῦ Ἀργολικοῦ κόλπου, ἐχυρὰ παράλιος πόλις καὶ ἐμπορικὴ μὲ ἀπόρθητα φρούρια Ἐνετικὰ, χρηματίσασα πρώτη καθέδρα τοῦ βασιλείου· ἔχει ἓν Γυμνάσιον, καὶ ἀνὰ ἓν Πρωτοδικῶν καὶ Ἐφετῶν δικαστήριον, καὶ Βασιλικὸν ὁπλοστάσιον (κάτ. 4260 καὶ 7666 ὅλου τοῦ δήμου). Αὐτοῦ πλησίον εἰς τὸ παράλιον τῆς πεδιάδος τοῦ Ἄργους, ἄντικρυ τῶν ἐρειπίων τῆς Τύρινθος, εἶναι οἱ ἀπόβαθμοι Ὄθωνος, ὅπου δηλαδὴ ἀποβὰς ὁ Βασιλεὺς Ὄθων ἐπάτησε κατὰ πρῶτον τὴν Ἑλληνικὴν γῆν. Εἰς τὴν Τύρινθα ὑπάρχει τὸ ὑπὸ τοῦ Κυβερνήτου τῆς Ἑλλάδος συστηθὲν καὶ νῦν τελειοποιηθὲν γεωργικὸν σχολεῖον, ὅπου πολλοὶ ἐκ διαφόρων Δήμων ὑπότροφοι καὶ τῆς Κυβερνήσεως διδάσκονται θεωρητικῶς καὶ πρακτικῶς τὴν Γεωργίαν. — Εἰς τὴν ἐπαρχίαν Ἄργους (δῆμοι 6 καὶ πληθ. 21658) — Ἄργος, ἀπέναντι τοῦ Ναυπλίου, καὶ ὀλίγον μακρὰν τῆς θαλάσσης, εὐκραεστάτη καὶ καλὴ πόλις, κειμένη εἰς τὴν ἀρχαίαν αὐτῆς τοποθεσίαν, ὅπου ἐπὶ λόφου διασώζονται καὶ ἐρείπεια τῆς ἀρχαίας αὐτῆς Ἀκροπόλεως, λεγομένης Λαρίσσης. Αὐτόθεν οἱ Ἕλληνες ὁρμώμενοι ἀπέκρουσαν τήν τε εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη κατὰ τὸ 1822, καὶ μετέπειτα τὴν τοῦ Ἰμβραήμη εἰς Μύλους κατάβασιν ἄντικρυ τοῦ Ναυπλίου (κάτ. 10,651). Ὄχι μακρὰν τοῦ Ἄργους σώζονται ἐρείπια τοῦ Ἠραίου καὶ τῶν Μυκηνῶν περὶ τὸ χωρίον Χαρβάτι. — Ὕδρα (Ὑδρέα κάτ. 12,008), ἀπαρτίζουσα ἰδίαν ἐπαρχίαν, καὶ Σπέτσαι (Τηπάρηνος κάτ. 10660), παρὰ τὴν εἴσοδον τοῦ Ἀργολικοῦ κόλπου, ναυτικαὶ νῆσοι ὀνομασταὶ εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ ὑπὲρ τῆς ἀνεξαρτησίας ἀγῶνος τῆς Ἑλλάδος, εἰς τὴν ἐπιτυχίαν τοῦ ὁποίου μεγάλως συνετέλεσαν διὰ τῶν ἰδίων αὐτῶν πλοίων καὶ τῶν ἀνδρείων ναυτῶν. — Εἰς τὴν Ἑρμιονίδα, περιέχουσαν 3 δήμους μετὰ τοῦ τῶν Σπετσῶν (πληθ. καὶ τῶν 3 δήμων 20110). — Καστρὶ (Ἑρμιόνη) ἄντικρυ τῆς Ὕδρας, καὶ Κρανίδιον (Μά-
