Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/196

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
180
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

ται ὁ Ἕβρος, καὶ ὁ Στρυμὼν, καὶ ὁ Πηνειὸς ἐκ τῆς Πίνδου λαμβάνων τὰς πηγὰς καὶ διερχόμενος τῆς Θεσσαλίαν· εἰς τὸ τοῦ Ἀδριατικοῦ, ὅπου χύνεται ὁ Δρῖνος, ὁ ἐπονομαζόμενος Μέλας, διαβρέχων τὴν Ἀλβανίαν. Τὰ ὄρη περιέχουσι πολλὰ μεταλλεῖα, μένοντα τὰ πλεῖστα ἀργὰ καὶ ἄχρηστα δι’ ἀμάθειαν καὶ ἀπειρίαν τῶν κατοίκων· κοιλάδες δὲ τερπναὶ καὶ πεδιάδες εὐκαρπιόταται, ἀλλ’ ἀμαθῶς καὶ ἀμελῶς καλλιεργούμεναι, δίδουσιν ὅλα τὰ τῶν μεσημβρινῶν τόπων προϊόντα, οἷον ἑλάδιον, κρασίον, γεννήματα, παμβάκιον, ζαφρᾶν, ταβάκον, ἐρυθρόδανον (ῥιζάριον) καὶ βότανα ἰατρικά. Ἡ τροφὴ τοῦ μεταξοσκώληκος καὶ τῶν μελισσίων, καθὼς καὶ ἡ κτηνοτροφία, εὐδοκιμοῦσιν, ἀλλ’ ἡ βιομηχανία εἶναι μικρὰ καὶ περιωρισμένη εἰς ὀλίγα ἀντικείμενα. Τὰ κόκκινα νήματα, τὰ ἐπονομαζόμενα τῆς Ἀδριανουπόλεως, τινὰ εἴδη ταπήτων, καὶ τὰ μαροκινὰ δέρματα εἶναι ἰδιάζοντα τεχνουργήματα τῆς Τουρκίας· τὸ δ’ ἐντόπιον ἐμπόριον ἐνεργεῖται κυρίως ὑπὸ τῶν Χριστιανῶν. Κλίμα δ’ ἔχει ὁ τόπος ἐν γένει εὔκρατον (ἐξαιρουμένων τῶν ὀρεινῶν τόπων) γλυκὺ καὶ πανταχοῦ ὑγιεινόν· ἡ δὲ μαστίζουσα συχνάκις τοὺς κατοίκους πανώλης δὲν εἶναι ἐγχώριον νόσημα, ἀλλὰ μετεφέρετο ἔξωθεν, ἐκ τῆς Αἰγύπτου.

Διοικητικὴ διαίρεσις.

Ἡ Εὐρωπαϊκὴ Τουρκία διαιρεῖται συνήθως ὑπὸ τῶν Γεωγράφων εἰς δέκα τμήματα, ἐξ ὧν τὰ τρία εἰσὶν ὑποτελῆ, ἀλλ’ αὐτοδιοίκητα ὑπὸ ὁμοθρήσκων καὶ ὁμογενῶν ἡγεμόνων διοικούμενα· τὰ δὲ λοιπὰ, παρεκτὸς τῶν νήσων, διαιροῦνται διοικητικῶς εἰς 24 Τοπαρχίας ἢ Πασαλίκια ἀνίσου ἐκτάσεως, καθὼς καὶ οἱ διοικοῦντες αὐτὰ Πασάδες εἰσὶ τριῶν διαφόρων βαθμῶν. Οἱ μὲν τοῦ ἀνωτέρου βαθμοῦ λέγονται Πασάδες 3 τουϊῶν καὶ Βεζύριδες, ὡς ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν διακριτικῶν τῆς ἀξίας αὐτῶν σημείων (ἴδε 454)· οἱ δὲ 2 τουϊῶν· οἱ δὲ ἑνός. Οἱ δὲ Πασάδες ἔχουσιν ὑπ’ αὐτοὺς τοὺς διοικητὰς (Μουσελήμιδας) καὶ χωροάρχοντας (Ἀϊάνιδας). Τὸ δὲ τμῆμα τῶν νήσων ὑποτελεῖ γενικῶς ὑπὸ τὴν δικαιοδοσίαν τοῦ Καπετὰν Πασᾶ ἢ Στολάρχου.

Τοπαρχίαι καὶ πόλεις. Ἐκ τῶν 10 τμημάτων τὰ 5 εἰσὶ Βόρεια· ἡ Δακία (Μολδαυΐα καὶ Βλαχία), ἡ Βουλγαρία, ἡ Σερβία, καὶ ἡ Βοσνία. Πρὸς Β: τοῦ Δουνάβεως κεῖται ἡ Δακία· ἤγουν ά) ἡ μολδαυϊα, μεταξὺ Τρανσυλβανίας καὶ Βεσσαραβίας (πληθ. 1,500,000) ποτιζομένη ὑπὸ τῶν ποταμῶν Προύθου καὶ Σιρέθου — Πρωτεύουσα, ιασιον (κάτ. 45 χιλ.) καθέδρα τοῦ διοικοῦντος ἡγεμόνος. — Ἰσμαήλιον, ἐπὶ τοῦ Δουνάβεως καὶ πλησίον τῶν ἐκβολῶν αὐτοῦ ἀξιόλογον σιτεμπορεῖον· καὶ μεσογειότερον ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ ποταμοῦ — Γαλάτσιον, ἐμπορικὴ πόλις, μέχρι τῆς ὁποίας ἀναπλέουσι τὸν ποταμὸν τὰ ἐκ τῆς Μαύρης θαλάσσης πλοῖα (κάτ. 20 χιλ.) — Ὄκνα, μικρὰ πόλις παρὰ τῇ ὁποίᾳ ἐξορύσσεται ἄφθονον ἅλας ὀρυκτόν· καὶ — β′) ἡ βλαχια, πρὸς Μ: τῆς ἄνω καὶ μεταξὺ Τρανσυλβανίας καὶ Δουνάβεως, διαῤῥεομένη ὑπὸ πολλῶν ποταμίων συμβαλλόντων εἰς τὸν Δούναβιν — πρωτ: βουκουρεστιον, ἡ καθέδρα τοῦ διοικοῦντος ἡγεμόνος (κάτ. 65 χιλ:).