Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/195

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
179
ΠΕΡ. Β′. ΜΕΡΟΣ Β′. ΒΙΒΛ. Β′. ΚΕΦ. Α′.
ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ.

Έκτασις είς χιλάμ. ▭ 521,200 — Πληθ. 15,500,000.

Μῆκος Ἀνατ: μεταξὺ 13° 24′ καὶ 20° 29′.

Πλάτος Β: μεταξὺ 39° καὶ 48° 20′.

416. η ευρωπαϊκη τουρκια ὁρίζεται πρὸς Β: ἀπὸ τὸν Δούναβιν καὶ τὴν Αὐστρίαν, καὶ τὸν Σαῦον ποταμόν· πρὸς Ἀν: ἀπὸ τὴν Ῥωσσικὴν Βεσσαραβίαν, ἀπὸ τὴν Μαύρην θάλασσαν, τὸν Βόσπορον, τὴν Προποντίδα (ἢ θάλασσαν τοῦ Μαρμαρᾶ) καὶ τὸν Ἑλλήσποντον· πρὸς Μ: ἀπὸ τὸ Ἀρχιπέλαγος καὶ τὴν Ἑλλάδα· πρὸς Δ: ἀπὸ τὸ Ἰόνιον πέλαγος, τὸ Ἀδριατικὸν καὶ τὴν Αὐστριακὴν Δαλματίαν. Οἱ Τοῦρκοι, ἐκ τῆς Ἀσίας καταγόμενοι, ἐκυρίευσαν τήν Κωνσταντινούπολιν κατὰ τὸ 1453, καὶ ἔκτοτε, ἂν καὶ ὀλιγαριθμότεροι, δεσπόζουσι τοῦ τόπου. Οἱ δὲ πρῶτοι κάτοικοι, ὄντες Χριστιανοὶ, Ἑλληνικῆς καὶ Σλαβικῆς καταγωγῆς, διετηρήθησαν ὑποτεταγμένοι καὶ κεχωρισμένοι ἀπὸ τοὺς κρατοῦντας, ὡς ἔχοντες καὶ θρησκείαν, καὶ γλῶσσαν, καὶ ἤθη καὶ ἔθιμα διάφορα. Τὸ μέρος τοῦτο εἶναι εἷς ἐκ τῶν ὡραιοτάτων τόπων τῆς Εὐρώπης, ἀλλὰ χέρσος καὶ ἀκαλλιέργητος διὰ τὴν ἐπικρατοῦσαν ἀμάθειαν, μ’ ὅλον ὅτι ἡ Κυβέρνησις ἀπό τινος καιροῦ προσπαθεῖ νὰ εἰσαγάγῃ τὴν παιδείαν εἰς ὅλα τὰ γένη τῶν ὑπηκόων αὐτῆς ἀνεξαιρέτως· καὶ οἱ ὑπήκοοι δὲ αὐτοὶ μετὰ πολλῆς φιλοτιμίας φροντίζουσι περὶ τῆς ἰδίας αὐτῶν βελτιώσεως.

Ἡ Εὐρωπαϊκὴ Τουρκία περιλαμβάνει τὸ βόρειον μέρος τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδος, τὴν Θρᾴκην, τὴν Ἰλλυρίαν, τὴν Μοισίαν καὶ μέρος τῆς Δακίας πρὸς Βοῤῥᾶν τοῦ Δουνάβεως, διαιρουμένη νῦν εἰς 10 τμήματα, ἐξ ὧν τὰ 5 εἶναι βόρεια· ἡ Μολδαυΐα καὶ ἡ Βλαχία (Δακία), Σερβία, Βοσνία, Βουλγαρία· τὰ δὲ λοιπὰ, Μεσημβρινὰ, οἷον ἡ Ῥουμελία ἡ Ῥούμελη (Θρᾴκη), ἡ Μακεδονία, ἡ Θεσσαλία, ἡ Ἀλβανία (Ἤπειρος καὶ Ἰλλυρία) καὶ αἱ νῆσοι. Ὅλος ὁ τόπος διασχίζεται ὑπὸ ὀρέων, μάλιστα πρὸς Β: καταστηνόμενος ὑπ’ αὐτῶν ὀρεινότατος καὶ ψυχρός. Ὁ Αἷμος τῶν ἀρχαίων (Βαλκάνια νῦν) χωρίζων τὴν Βουλγαρίαν ἀπὸ τὴν Ῥουμελίαν, ἐκτείνεται διακλαδιζόμενος πρὸς Β: ἕως τὰ Καρπάθια ὄρη, καὶ Β-Ἀν: ἕως τὰ παράλια τῆς Μαύρης θαλάσσης· βορειοδυτικῶς δ’ ἕως τὰς Ἄλπεις τὰς Διναριακὰς, τὰς πρὸς τὰ παράλια τοῦ Ἀδριατικοῦ, συνιστώσας δευτέραν σειρὰν ὀρέων ἑνουμένην εἰς τὸ Μοντενέγρον μὲ τὴν σειρὰν τοῦ Αἵμου, ὅστις δι’ ἐκείνης ἑνόνεται μὲ τὴν μεγάλην σειρὰν τῶν Ἄλπεων. Ἡ Ῥοδόπη τῶν ἀρχαίων (Δεσποτοδὰγ Τουρκ.) καὶ ὁ Σκάρδος (Σκαρδὰγ) εἶναι κλάδοι τοῦ Αἴμου· τῆς δὲ σειρᾶς τοῦ Σκάρδον ἡ ὑψηλοτάτη κορυφὴ, ἥτις λέγεται Ὄρβηλος, ἔχει ὕψος 9,000 ποδῶν. Τρίτη σειρὰ ὁρέων εἶναι ἡ Ἑλληνικὴ ἢ ἡ τοῦ Πίνδου Δ-Μ: διατρέχουσα τὴν Μεσημβρινὴν Τουρκίαν καὶ ὅλην τὴν Ἑλλάδα ἀπὸ Β: πρὸς Μ: Ὄρη χωρισμένα ἀπὸ τὰς ἄνω σειρὰς εἶναι, ἀπὸ μὲν τὴν Ἑλληνικὴν ὁ Ὄλυμπος εἰς τὴν Θεσσαλίαν, καὶ ὁ Παρνασσὸς εἰς τὴν Φωκίδα τῆς Ἑλλάδος, καὶ τὰ Ἀκροκεραύνια (βουνὰ τῆς Χειμάρας) εἰς τὴν Ἤπειρον· ἀπὸ δὲ τὴν τοῦ Αἵμου ὁ Ἄθως (Ἅγιον Ὄρος) εἰς τὴν Χαλκιδικὴν Χερσόνησον. Ἀπὸ δὲ τὰς τρεῖς ῥηθείας σειρὰς διαιρεῖται ὁ τόπος εἰς τρία λεκανοπέδια· εἰς τὸ τῆς Μαύρης θαλάσσης, ὅπου χύνεται ὁ Δούναβις μὲ τὰ μεγάλα παραποτάμιά του· εἰς τὸ τοῦ Αἰγαίου πελάγους, ὅπου χύνε-