Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/161

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
145
ΠΕΡ. Β′. ΜΕΡΟΣ Β′. ΒΙΒΛ. Β′. ΚΕΦ. Α′.

εὔκολον συγκοινωνίαν τῶν πόλεων· ἓν δὲ μέρος αὐτῆς τῆς χώρας εἶναι δῶρον τῆς θαλάσσης χερσωθείσης, ἀπὸ τῆς ὁποίας τὰς ἑκρήσεις ἢ πλημμύρας (irruptions) προφυλάσσεται δι’ ἰσχυρῶν καὶ ἐκτεταμένων προχωμάτων. Ἀλλὰ καὶ τὰ προχώματα ταῦτα πολλάκις ὑπερνικῶσα ἡ θάλασσα καταποντίζει ὁλοκλήρους ἐπαρχίας. Ὁ Ζυϋδερζέης νῦν κόλπος, ἄλλοτε ἦτο λίμνη, ἑνωθεῖσα μὲ τὴν θάλασσαν ἔκ τινος πλημμύρας ἰσχυρᾶς. Τὸ κλίμα εἶναι κάθυγρον, εὐμετάβολον καὶ νοσῶδες· οἱ δὲ κάτοικοι προφυλάσσονται ἀπὸ τὴν βλαβερὰν ἐνέργειαν αὐτοῦ διὰ τῆς μεγίστης καθαριότητος. Ὁ τόπος ἐν γένει φαίνεται ὡς λίμνη χερσωθεῖσα, πλήθουσα ὑδάτων ἀκινήτων, καὶ στερουμένη πηγαίων καὶ ποτίμων, ὥστε καὶ οἱ κάτοικοι οἱ μακρὰν τῶν ποταμῶν συνάγουσι βρόχινα ὕδατα πρὸς χρῆσίν των. Παρομοίως οὐδὲ βουνὰ, οὐδὲ δάση ἔχει, ἀλλὰ βοσκὰς πολλὰς καὶ παχείας, καὶ κτηνοτροφίαν ἐξαίρετον· ἡ κυρία ὅμως πηγὴ τοῦ πλουτισμοῦ τῶν κατοίκων εἶναι τὸ ἐμπόριον καὶ ἡ βιομηχανία. Τὰ λινὰ πανικὰ τῆς Ὁλλανδίας (Δολλάνδαι), τὰ τυρία καὶ τὸ βούτυρον εἰσὶ περίφημα.

369. Πόλεις· αμστελοδαμον, μητρόπολις τοῦ βασιλείου ἐπὶ τοῦ λεγομένου Υ βραχίονος τοῦ Ζυϋδερζέη, καὶ εἰς τὰς ἐκβολὰς τοῦ Ἀμστέλου ποτ: κειμένη, λογίζεται μεταξὺ τῶν ἐπισήμων πόλεων τῆς Εὐρώπης διὰ τὸ ἐμπόριον καὶ τὴν βιομηχανίαν της. Ἔχει δ’ ἔδαφος ἑλῶδες, καὶ οἰκίας ᾠκοδομημένος ἐπὶ πάλων, ὅθεν διατέμνεται ὑπὸ πολλῶν ὀχετῶν πλευστῶν· οἱ κάτοικοί της συμποσοῦνται εἰς 240 χιλ.—Ἁρλέμη, 6 λεύγας μακρὰν τοῦ Ἀμστελοδάμου πρὸς Δ: ἔχουσα 24 χιλ. κατοίκων, πανεπιστημεῖον καὶ τεχνουργεῖα· ἐρίζει δὲ καὶ αὕτη περὶ εὑρέσεως τῆς τυπογραφικῆς τέχνης μὲ τὴν Μαϋάνσαν.—Λαχάη ἢ Χάγα (66 χιλ. κατ.), εἷς τῶν ὡραιοτέρων τόπων τῆς Ὁλλανδίας, χρηματίσασά ποτε καθέδρα τῆς Δημοκρατικῆς κυβερνήσεως τῶν Βαταυῶν, νῦν δὲ καθέδρα τοῦ βασιλέως τῆς Ὁλλανδίας, διότι ἔχει εὐκραέστερον ἀέρα ὡς ἐκ τῆς τοποθεσίας της, οὔσης ὑψηλοτέρας ἀπὸ τὰς τῶν ἄλλων πόλεων.—Λεΐδη (Λούγδουνον Βαταυῶν), ὡραία πόλις ἐπὶ τοῦ Ῥήνου, μὲ πανεπιστημεῖον περίφημον καὶ 40 χιλ: κατοίκων.—Οὐτρέχτη, ἐπὶ τοῦ Ῥήνου, ὅπου διασχίζεται εἰς δύο βραχίονας, ἔχει βοτανικὸν κῆπον καὶ ἀστεροσκοπεῖον, καὶ 45 χιλ: κατοίκων.—Ῥοτερδάμη, πλησίον τῶν ἐκβολῶν τοῦ Μεύση, λιμὴν κάλλιστος καὶ ἐμπορεῖον ἐξαίρετον μὲ 85 χιλ: κατοίκων.—Σαρδάμη (12 χιλ: κατοίκων) ἐπὶ τοῦ Ζυϋδερζέη πλησίον τοῦ Ἀμστελοδάμου· εἰς τὸν λιμένα αὐτῆς ὁ Μέγας Πέτρος ἐδιδάχθη ἀγνώριστος τὴν ναυπηγικὴν, ὅπου διασώζεται μέχρι σήμερον καὶ ἡ οἰκία, εἰς τὴν ὁποίαν κατῴκει. — Γρονίγγη, πρωτεύουσα πό-