Σελίδα:Γεωγραφία Στοιχειώδης.pdf/100

Από Βικιθήκη
Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
84
ΣΤΟΙΧ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ

κυρίως ἡ χώρα τῶν Καρχηδονίων. Οἱ παλαιοί εἶχον τὸν Νεῖλον ὅριον μεταξὺ Ἀσίας καὶ Λιβύης· εἰς τρόπον ὅτι ὑπελάμβανον τοὺς πρὸς Ἀν: τοῦ ποταμοῦ τούτου τόπους ἀνήκοντας εἰς τὴν Ἀσίαν.

238. Ἡ Αἴγυπτος σχηματίζει μίαν δεξαμενὴν ἢ λεκάνην (bassin) κεκλιμένην ἀπὸ τὸ Ν: Α: πρὸς τὸ Β: ¼ Δ: καὶ ἐκ τῶν δύο μερῶν περικλειομένην ἀπὸ ὄρη, καθ’ ὅλον τὸ μῆκος τῆς ὁποίας ῥέει ὁ Νεῖλος. Αὐτὸς ὁ ποταμὸς ἔχει τὰς ἀρχὰς αὐτοῦ εἰς τὰ ὄρη τὰ πρὸς Δ: τῆς Ἀβυσσινίας ὀνομαζόμενα Σελήνης ὄρη, καὶ δέχεται δύο ποτάμια τὸν Ἀσταβόραν καὶ Ἀστάπουν, τὰ ὁποῖα περιεκύκλονον τὴν νῆσον Μερόην. Κατ’ ἔτος περὶ τὰς θερινὰς τροπὰς πλημμυρεῖ ἀπὸ τὰς περιοδικὰς βροχὰς τὰς καταπιπτούσας ἐπ’ αὐτῶν τῶν ὀρέων· τότε σκεπάζει ὅλην σχεδὸν τὴν κοιλάδα τῆς Αἰγύπτου, ὑγραίνει τὰ χωράφια καὶ καθιστᾷ αὐτὰ εὔφορα. Ἄνω δὲ τῆς θαλάσσης, 30 λεύγας περίπου, διαιρεῖται εἰς πολλοὺς βραχίονας, ἐξ ὧν δύο οἱ κυριώτεροι σχηματίζουσιν ἔκτασιν γῆς ἐκ τοῦ σχήματος ὀνομαζομένην Δέλτα. Ἑπτὰ δὲ στόματα τοῦ Νείλου ὡς κυριώτερα ἠρίθμουν οἱ παλαιοὶ ἀρχίζοντες ἀπὸ Δ: τὸ Κανωβικὸν, Βολβίτινον, Σεβεννυτικὸν, Φατνικὸν, Μενδήσιον, Τανιτικὸν, Πηλουσιακόν.

239. Ἡ Αἴγυπτος διετέμνετο προσέτι ὑπὸ πλήθους διωρύγων, ἐξ ὧν μία χύνεται εἰς τὴν λίμνην τοῦ Μοίριδος, τὴν ὁποίαν ἡ ἀνθρώπινος ἐργασία εἶχε κάμει εὐρυχωροτέραν. Μία ἄλλη, ἀρχισθεῖσα ὑπὸ τοῦ Νεκῶ, συνεχισθεῖσα ἀπὸ τὸν Δαρεῖον τὸν Α′, τελειωθεῖσα ἀπὸ τὸν Πτολεμαῖον τὸν Φιλάδελφον, ἀφεθεῖσα ἔπειτα καὶ πάλιν ἐξαναρχισθεῖσα ἀπὸ τὸν Ἀδριανὸν, καὶ τέλος ἀπὸ τοὺς Ἄραβας, ἔγεινε διὰ νὰ ἑνόνῃ τὸν Νεῖλον μὲ τὸν βόρειον μυχὸν τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης.

240. Ἡ Αἴγυπτος ἦτο διῃρημένη εἰς ἐπαρχίας, νομοὺς καλουμένας, τῶν ὁποίων ὁ ἀριθμὸς ἄλλοτε ἄλλως εἶχε διορισθῆ. Περιελαμβάνοντο δὲ ὅλοι οἱ νομοὶ εἰς τρία μεγάλα τμήματα, ἐξ ὧν τὸ μὲν ὠνομάζετο ἄνω Αἴγυπτος ἢ Θηβαΐς· τὸ δὲ, Μεσαία Αἴγυπτος ἢ Ἑπτανομίς· τὸ δὲ, Κάτω Αἴγυπτος ἢ Δέλτα.

244. Αἱ ἐπισημότεραι πόλεις (ἀρχιζομένη τῆς ἀπαριθμήσεως ἀπὸ Νότου) ἦσαν· Φιλῆ καὶ Ἐλεφαντίνη, ἑκάστη κειμένη εἰς νῆσον τοῦ ποταμοῦ. — Συήνη (Ἀσσουάν) σχεδὸν ὑπὸ τὸν τροπικόν. Αὐτοῦ εὑρίσκετο φρέαρ, τὸ ὁποῖον ἐχρησίμευέ ποτε νὰ δεικνύῃ τὴν στιγμὴν τῶν θερινῶν τροπῶν. — Θῆβαι Διόσπολις· — Κοπτὸς, ὅθεν ἤρχιζεν ὁδὸς φέρουσα εἰς Βερενίκην ἐπὶ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης. — Τέντυρα, Λυκόπολις, Κροκοδειλόπολις ἢ Ἀρσινόη, πλησίον τῆς ὁποίας ἔκειτο ὁ Λαβύρινθος,—Μέμφις,