ποτὲ νὰ εἶπε ὁ Παλαμᾶς ὅτι τὰ ποιήματα τοῦ Καβάφη τοῦ κάνουν ἐντύπωση «ρεπορτὰζ ἀπὸ τοὺς αἰῶνες» (καὶ ἡ κακὴ ἀκόμη αὐτὴ ἔκφραση δείχνει ὅτι δὲν εἶνε τοῦ Παλαμᾶ) καὶ τοῦ φαίνονται «σὰν σκίτσα ἰδεῶν ποῦ πᾶνε νὰ γίνουν τραγούδια».
Εἶναι λοιπὸν ἀνάγκη νὰ ἐπαναλάβωμε τί εἶνε γιὰ ὅλους τοὺς Ἕλληνας διανοουμένους ὁ Καβάφης; ’Εφάνηκε ἀρκετὰ ὁ θαυμασμὸς καὶ ἡ ἐκτίμηση ποῦ τοῦ τρέφομε, ἀπὸ τὸ ὡραιότατο πανηγυρικὸ τεῦχος ποῦ ἐξέδωκε πέρυσι ὁ νέος του θαυμαστὴς κ. Βαϊᾶνος. Ὅλοι ἐκεῖ μέσα, παλαιοὶ καὶ νεώτεροι συγγραφεῖς, μιλοῦν γιὰ τὸν Καβάφη μὲ τρόπο ποῦ δείχνει ὅτι τὸ ἔργο του ἔχει ἐπιβληθεῖ ὁριστικὰ πιὰ στὴν νεοελληνικὴ λογοτεχνικὴ συνείδηση καὶ ὅτι οἱ λίγες ἐπιφυλάξεις ποῦ ὑπάρχουν ἀκόμη, ὀφείλονται στὴν μεγάλη ἰδιορρυθμία τοῦ ἔργου του, στὴν ἐντελῶς πρωτότυπη μορφὴ καὶ σύστασή του, στὸν ἐντελῶς νέο του τόνο.
Οἱ λίγες αὐτὲς ἐπιφυλάξεις εἶμαι βέβαιος ὅτι θὰ ἐκλείψουν μὲ τὸν καιρὸ ἀπὸ τοὺς παλαιοτέρους, ὅπως ἐξέλειψαν ἐντελῶς σχεδὸν ἀπὸ τοὺς νέους. Οἱ πληρέστατες τοὐλάχιστον ἐργασίες τοῦ Ἄλκη Θρύλου καὶ τοῦ Τέλλου Ἄγρα δὲν ἀφήνουν γι’ αὐτὸ ἀμφιβολία.
Καὶ ἄλλοτε τὸ ἔγραψα καὶ σήμερα τὸ ἐπαναλαμβάνω· ὁ Καβάφης εἶνε ἀπὸ τοὺς μεγαλειτέρους μας ποιητάς, γιατὶ ἐπλούτισε τὴν αἰσθαντικότητά μας καὶ τὰ ἐκφραστικά μας μέσα, γιατὶ ἐξέφρασε αἰσθήματα καὶ συναισθήματα, δράματα ψυχικὰ καὶ διανοητικὰ ποῦ κανεὶς πρὶν ἀπ’ αὐτὸν δὲν εἶχε ἐκφράσει στὴ γλῶσσα μας, γιατὶ ἐστράφη πρὸς τὸν ἐσωτερικὸν ἰδίως κόσμο τὸν ὁποῖον ἀπεκάλυψε σὲ ὅλη του τὴν ρευστότητα καὶ τὴν μουσικότητα, γιατὶ τέλος εἶνε ὁ μόνος ἴσως ποιητής μας ποῦ ἀπευθύνεται σ’ ὅλους τοὺς σημερινοὺς ἀνθρώπους καὶ ὄχι στοὺς Ἕλληνας μόνον.
Ποιηταὶ, σὰν τὸν Καβάφη δὲν γεννιοῦνται κάθε μέρα, ὄχι μόνον στὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ πουθενά».
Ὁ Ἄλκης Θρύλου γράφει:
«Τὸ ὅ,τι ὁ Παλαμᾶς δὲν συγκινιέται ἀπὸ τὴν ποίηση τοῦ Καβάφη τὸ εἴχαμε ἀπὸ καιρὸ μαντέψει. Στὴ μελέτη μου γιὰ τὸν Καβάφη τὸ ἔχω ἀναφέρει. Δὲν ὑπάρχει ἄλλωστε αὐτὸ τίποτε τὸ ἐκπληκτικό. Ὅσο πιὸ ἔντονη καὶ ἰδιόρρυθμη εἶναι μιὰ προσωπικότητα τόσο δυσκολώτερα ἐπιβάλ-
