Σελίδα:Αθηναΐς Α αρ. 8.djvu/4

Από Βικιθήκη
Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
60
ΑΘΗΝΑΪΣ

πρὸς τὴν σάλπιγγα ἔχομεν τὴν κερατίνην ἧς ἀνάλογόν τινα ἀπαντῶμεν παρὰ τῆς Ῥωμαίοις τὴν bituum (βικάνην) ἣν καὶ οἱ ἑβραῖοι μετεχειρίζοντο πρὸς δοξολογίαν τοῦ Κυρίου (ψαλ. 97) Γένεσις δ’ 21.

Σύριγγες. Τὸ ὄργανον τοῦτο ὅπερ ἡ μυθολογία ἀναβιβάζει μέχρι τοῦ Πανὸς, ἀπετελεῖτο ἐκ καλάμων συνδεδεμένων καὶ πεφραγμένων τὴν ἑτέραν ἄκραν διὰ κηροῦ· ἐσυρίζετο δὲ κατὰ μῆκος τῶν ἀνοικτῶν ἄκρων. Πολλοὶ μῦθοι ἀναφέρονται ἐπ’ αὐτῆς, ὧν ἀναφέρομεν μόνον τὸν ἐξῆς: Ἡ νύμφη Σύριγξ διωκομένη ποτὲ ὑπὸ τοῦ Πανός καὶ κινδυνεύουσα νὰ συλληφθῇ προσεκάλεσεν εἰς βοήθειαν τὸν πατέρα της, ὅστις τὴν μετεμόρφωσεν εἰς κάλαμον, ἐκ του ὁποίου κόψας ὁ Πᾶν κατεσκεύασε τὴν σύριγγά του· λέγεται δὲ ὅτι αἱ ἀρχαιότεραι σύριγγες ἦσαν προσδεδεμέναι εἰς ἀσκόν.

Αὐλοί. Πολλῶν εἰδῶν αὐλοὶ ἀπαντῶνται παρὰ τοῖς ἀρχαίοις, ὧν κυριώτερα εἴδη, ὁ κυρίως αὐλὸς, ὁ βαρίαυλος καὶ ὁ πλαγίαυλος. Οἱ Αἰγύπτιοι ὑπὸ τὸ ὄνομα Σιμπὶ μετεχειρίζοντο διπλοῦν αὐλὸν κατασκευαζόμενον πολλάκις ἐξ ὀστοῦ κνήμης, ὅστις ἦν ἐν χρήσει καὶ παρ’ Ἑβραίους, Ἀσσυρίοις, Πέρσαις, Ῥωμαίοις καὶ Ἕλλησι. Κατὰ τὸν Ἡρόδοτον οἱ αὐλοὶ διῃροῦντο εἰς ἄρρενας καὶ θήλεις καθόσον ὁ ἦχος αὐτῶν ἀντεστοίχει πρὸς φωνὴν γυναικείαν ἢ ἀνδρικήν. Λέγεται ὅτι τὰ Ἀθηναϊκὰ τείχη κατηδαφίζοντο ὑπὸ τῶν Λακεδαιμονίων ἠχοῦντος τοῦ αὐλοῦ, ὁ ἦχος τοῦ ὁποίου ἐθεωρεῖτο ὑπὸ τῶν Λακεδαιμονίων ὅτι ἠδύνατο νὰ καταστήσῃ τὸν ἄνθρωπον ἄφοβον πρὸς πάντα κίνδυνον. Ἐν τῇ ἐποχῇ τοῦ Ὁρατίου εὑρίσκομεν σχολὰς οὐ μόνον αὐλητῶν ἀλλὰ καὶ αὐλητρίδων. Αἱ σχολαί αὗται κατόπιν ὅμως καταστᾶσαι σχολεῖα διαφθοράς διελύθησαν καὶ κατεστράφησαν ἐπελθόντος τοῦ χριστιανισμοῦ. Οἱ Ἑτροῦσκοι μετεχειρίζοντο τὸν ἀσκὸν ὅπως φυσῶσιν τρεῖς ἢ καὶ τέσσαρας συγχρόνως αὐλούς.


Β’. Ὄργανα κρουστά.

Γ’. Ὄργανα ἔγχορδα.

Α’. Ὄργανα πνευστά.

Γ’. Ὄργανα ἔγχορδα.

Β’. Ὄργανα κρουστά.
ΟΡΓΑΝΑ ΚΡΟΥΣΤΑ

Τὸ κυριώτερον ὄργανον τοῦ εἴδους τούτου εἶναι τὸ τύμπανον ὅπερ οἱ ἑβραῖοι ἀπεκάλουν Τόφ. Τὸ ὄργανον τοῦτο παρὰ τοῖς ἀρχαῖοις εὑρίσκετο ἐν τῇ αὐτῇ καταστάσει ἐν ᾗ καὶ τὴν σήμερον τὸ καλούμενον τέφι. Τὸ τύμπανον οἱ μὲν Ἑβραῖοι μετεχειρίζοντο πάντοτε ἐπὶ χαρᾶς ὡς π. χ. ἐν Κριταῖς ια’ 34 ὅπου φαίνεται ὅτι ἡ θυγάτηρ του Ἰεφθάε ὑπεδέχθη αὐτὸν ἐπιστρέφοντα νικητὴν μετὰ τυμπάνων καὶ χορῶν· οἱ δὲ Αἰγύπτιοι συχνότερον εἰς τὰς κηδείας των. Οἱ Ῥωμαίοι μετεχειρίζοντο τύμπανα περικεκοσμημένα διὰ κωδονίσκων.

Κύμβαλον. Δύο εἰδῶν κύμβαλα ἐν τῇ Γραφῇ ἀπαντῶνται· τὰ εὔηχα ἅτινα ἦσαν κυπελλοειδῆ καὶ τὰ ἀλαλάζοντα, ἅτινα ἦσαν πλατέα. Τὰ ὄργανα ταῦτα παλαιότατα ἦσαν ἀφιερωμένα εἰς λατρείαν τῆς θεάς Κυβέλης, ὡς ἔχοντα τὸ σχῆμα τοῦ ἡμισφαιρίου. Παρεμφερῆ πρὸς ταῦτα ἦσαν τὰ κρόταλα μικρὰ τεμάχια χαλκοῦ, ἅτινα προσδεδεμένα τὸ μὲν ἐπὶ τοῦ ἀντίχειρος τὸ δὲ μεταξὺ τοῦ λειχανοῦ καὶ μέσου ἐκρούοντο. Ταῦτα εἶναι ἐν μεγάλῃ χρήσει τὴν σήμερον περὶ τοῖς χωρικοῖς τῆς Ἱσπανίας.

Σεῖστρον. Παρὰ τοῖς Αἰγυπτίοις πρὸ πάντων ἀπαντᾶται τὸ ὄργανον τοῦτο παρ’ οἷς ἦν ἀφιερωμένον εἰς τελετὰς θρησκευτικὰς καὶ τῶν ὁποίων ὁ ἦχος ἐπιστεύετο ὡς ἀποδιώκων τὸν Τυφῶνα. Δὲν ἐπετρέπετο δὲ ἐντὸς τοῦ ναοῦ νὰ τὸ βαστάζωσιν ἢ μόνον αἱ βασίλισσαι καὶ ἱέρειαι. Οἱ Ῥωμαίοι μόλις τὸ 50 π. Χ. ἔμαθον τὴν χρῆσιν αὐτοῦ, ἥτις τὴν σήμερον εἶνα μεγάλη εἰς τὰς θρησκευτικάς τῶν Ἀβυσσινῶν τελετάς. Ὁμοίας τούτου χρήσεως εὑρίσκομεν καὶ σιδηροῦν τρίγωνον κρουόμενον διὰ μικροῦ σιδήρου.