Ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ ἀνεκδότου τούτου, ὁ καλλιτέχνης, ὅστις γνωρίζει νὰ ἀρύηται τὰς ἐμπνεύσεις ἐξ εὐγενοῦς πάντοτε πηγῆς, ἐξύφανε διαπλάσας τὸ ἔργον, δι’ οὗ κατ’ ἐξοχὴν ζητεῖ νὰ παραστήσῃ τὴν στιγμὴν καθ’ ἣν ὁ μὲν ἥρως ἀπειλεῖ, ὁ δὲ τραυματίας ἐξηγεῖται. Ἀλλ’ εἰ καὶ μόνον τὴν ἀρχικὴν ἰδέαν ἁπλῶς ἐσωματοποίησεν διὰ τοῦ προπλάσματος, οὐχ ἧττον ἐπ’ αὐτοῦ εὑρίσκει τις ἐγκράτειαν καὶ σπουδὴν βαθεῖαν τῶν ἀναλογιῶν τοῦ σώματος καὶ τῶν ἀνατομικῶν κανόνων, ἀκρίβειαν περὶ τὸ διάγραμμα ἱκανὴν, ὡς καὶ περὶ τὴν διάταξιν τῆς ἀναβολῆς, ἥτις καίτοι πολύπτυχος ἀφίησιν ἐνιαχοῦ καταφανεῖς τὰς ἐσωτερικὰς γραμμὰς τοῦ σώματος. Ἐκ τοῦ ἐντόνου καὶ νευρώδους τοῦ σώματος, τῆς ἐξοχῆς τῶν μυώνων καὶ ὀστέων, ἐκ τῆς μεγαλοπρεποῦς καθόλου στάσεως νομίζει τις ὅτι ἡ ζωὴ ῥέει ὑπὸ τὰς φλέβας τοῦ Νικηταρᾶ, ὃν παρίστησι τύπον ἀληθοῦς ἥρωος τῆς μεγάλης ἐκείνης γενεᾶς τῆς ἐπαναστάσεως, ἐνῷ ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ τραυματίου ἐκφράζεται διὰ τῆς εὐφυοῦς συσπάσεως τῶν ὀφρύων καὶ τῆς συστολῆς τοῦ μετώπου τὸ βαθὺ ἄλγος καὶ ἡ συγκίνησις, μεθ’ ἧς ἀτενίζει τὸν ἥρωα. Νομίζει τις ὅτι ἐπιθανάτιος ὠχρότης ἐπεκάθισεν αὐτοῦ.
Ἐν συνόψει εἰς τὸ μικρὸν τοῦτο σύμπλεγμα εὑρίσκει τις εἰκόνα εὔγλωττον ἡρωϊσμοῦ, χριστιανικῆς αὐταπαρνήσεως καὶ εὐγνωμοσύνης. Καταλήγοντες συγχαίρομεν τοῖς ἀδελφοῖς Φυτάλη ἐπὶ τῇ εὐφυΐᾳ τοῦ ἔργου, προτρέποντες αὐτοὺς ὅπως μεταφέρωσι τὸ ἐπιτυχὲς τοῦτο πλαστούργημα εἰς φυσικὸν μέγεθος ἔνθα ἡ φαντασία αὐτῶν θέλει βεβαίως ἔτι μᾶλλον ἐγκαταμίξει τὴν φυσικὴν ἀλήθειαν μετὰ τοῦ ἰδανικοῦ κάλλους· καὶ ἐπὶ τῇ ἐπιμονῇ μεθ’ ἧς προσπαθοῦσι νὰ περιαγάγωσιν εἰς τὴν ἁρμόζουσαν περιωπὴν τὴν νέαν καλλιτεχνίαν ὑπὲρ ἧς πρῶτοι ἐνταῦθα πολλὰ ἐμόχθησαν, καὶ ἥτις ἐκ τῆς ὀλιγωρίας τῶν ἁρμοδίων κινδυνεύει νὰ καταπέσῃ.
Εὐχῆς ἔργον ἤθελεν εἶσθαι, ἂν ἡ Κυβέρνησις υἱοθέτει τὸ ἑλληνοπρεπὲς τοῦτο ἔργον, διαιωνίζουσα οὕτω καὶ μεταδιδοῦσα, ταῖς ἐπελευσομέναις γενεαῖς εἰκόνα ἀπαραμίλλου ἡρωισμοῦ καὶ αὐταπαρνήσεως, οἵα ἐχαρακτήριζε τοὺς λέοντας ἐκείνους τῆς ἑλληνικῆς ἐπαναστάσεως.
Κ. Φ. Σ.
Ὁ μεγαλείτερος ἡγεμὼν τοῦ κόσμου, ὁ ἀρχαιότερος καὶ συγχρόνως, ὁ νεώτερος πάντων, εἰς ὃν οὐ μόνον οὐδείς ἀνθίσταται ἀλλὰ καὶ πάντες ἑκόντες ὑποτάσσονται, συρόμενοι ὑπὸ ἀκαταμαχήτου κλίσεως εἶναι ἡ καλλονή! Οἱ ποιηταὶ ὕμνησαν τὴν ὡραιότητα καθ’ ὅλας αὐτῆς τὰς φάσεις……ἐκτὸς μιᾶς! Ἐνεκωμίασαν τοὺς ὀφθαλμοὺς, τὸ σχῆμα, τὸ χρῶμα τὸ ἀπαστράπτον ἢ θωπεῦον βλέμμα των. Ἐξύμνησαν τὴν εὐγένειαν τοῦ μετώπου, τὴν ἀλαζονίαν τῆς ῥινὸς, τὸν χρωματισμόν καὶ τὸ λεῖον τῶν χειλέων, τὴν λεπτότητα τοῦ πώγωνος.
Περιέγραψαν τὴν χάριν τοῦ λαιμοῦ, τὴν εὐκαμψίαν τοῦ σώματος καὶ τὴν λευκότητα τῆς χειρός· ἀλλ’ ἐλησμόνησαν νὰ ὁμιλήσωσι περὶ τῶν ὀνύχων! καὶ μ’ ὅλα ταῦτα οἱ ὄνυχες δὲν εἶναι μία τῶν πρωτίστων καλλονῶν τῆς χειρός; ὑπάρχει χεὶρ, ἔστω καὶ αὐτὴ ἡ τῆς Ἀφροδίτης, ἣν θὰ ἐτόλμα τις νὰ ὀνομάσῃ καλὴν, ἐὰν τὰ ἄκρα τῶν δακτύλων αὐτῆς ἦσαν παρεμορφωμένα δι’ ὀνύχων ἅμαυρων, χονδροειδῶν, ἐστρεβλωμένων ἢ καὶ ἐστερημένη τοῦ χρησίμου τούτου κόσμου δι’ οἱανδήποτε αἰτίαν;
Ἐν ᾧ ἀφ’ ἑτέρου τίς χεὶρ δύναται νὰ ἐκλειφθῇ ὡς δυσειδὴς, ἐὰν οἱοσδήποτε καὶ ἂν ἦναι ὁ σχηματισμός της τὸ χρῶμα ἢ καὶ ἡ ἡλικία εἶναι κεκοσμημένη διὰ κομψῶν καλλιμόρφων ὀνύχων ἑρυθρωπῶν, οὔτε πολὺ σκιερῶν, οὔτε πολὺ διαφανῶν, ἐχόντων ῥάχιν ἐπιμήκη καὶ ἡδέως πως καμπυλουμένην κατὰ τὰς γωνίας;
Ὁ καλὸς ὄνυξ συνενοῖ ἐν ἑαυτῷ τὰ ἑξῆς τρία συνήθη τῆς τελειότητος προσόντα: τὴν καλλονήν, τὴν χρησιμότητα καὶ τὴν ἰσχύν.
Ὁ ὄνυξ πρέπει νὰ εἶναι χαρίεις, ὡς πέταλον ῥόδου· ἰσχυρὸς, ὡς ἐργαλεῖον· καὶ ἐπίφοβος, ὡς ὅπλον.
Οἱ ὄνυχες ἀναμφισβητήτως χρησιμεύουσιν ὡς ἐργαλεῖα. Ἡ χεὶρ πιέζει ἰσχυρότερον καὶ οἱ δάκτυλοι εἶναι εὐστροφώτεροι ὅταν αἱ προσπάθειαί της συγκεφαλαιοῦνται καὶ συγκεντροῦνται οὕτως εἰπεῖν, εἰς σειρὰ καλῶς ὀργανισμένων ὀνύχων.
Εἶναι ὡσαύτως ὅπλον καὶ πληγώνουσι πολυτρόπως· ἕκαστος γνωρίζει ποῖα ἴχνη δύναται νὰ ἀφήσῃ ἐπὶ προσώπου ἐχθροῦ καὶ ἡ λεπτοφυεστέρα χείρ· καὶ εἶναι βέβαιον ὅτι ἡ κερατώδης τοῦ ὄνυχος οὐσία εἶναι τοξική. Ὀξὺ δηλητήριον, ἐὰν λειφθῆ εἰς μεγάλην δόσιν, βραδὺ δὲ καὶ φαρμακῶδες ἐὰν λαμβάνηται εἰς μικράς· ὡς πολλάκις πολλοῖς συμβαίνει, οἵτινες ὡς λἰμοκτονοῦντες λέοντες κατατρώγουσι συνεχῶς τοὺς ὄνυχάς των· ἀλλ’ ἡ συνήθεια αὕτη ἐκτὸς τοῦ ὅτι βλάπτει τὴν ὑγείαν, ἀλλ’ ἐπιφέρει εἰς τὸ σῶμα καὶ τὴν φυσιογνωμίαν οἰκτρὰ ἀποτελέσματα.
Ὁ συρμὸς (mode), διότι ὁ συρμὸς ἔχει τὴν ἀδιακρισίαν νὰ ἀναμιγνύηται παντοῦ, ὁ συρμὸς λέγω μᾶς ἔφερε πρό τινων ἐτῶν εἰς διενέξεις πρὸς τοὺς ὄνυχάς μας. Ὑπὸ τὴν πρόφασιν τῆς τελειοποιήσεως ἀφίνει αὐτοὺς νὰ αὐξάνωσιν εἰς σχῆμα γελοῖον καὶ διὰ τὴν πρόθεσιν καὶ διὰ τὰ ἀποτελέσματα του. Οἱ ὄνυχες μηκυνθέντες οὕτω ὑπὲρ τὸ δέον δίδουσιν εἰς τὴν χεῖρα εἴτε τοῦ ἀνδρὸς, εἴτε τῆς γυνακὸς ἐξωτερικόν ποδὸς δυδακτύλου βραδύποδος.
Οἱ πολὺ βραχεῖς ἀφ’ ἑτέρου ὄνυχες δεικνύουσι τοὺς δακτύλους ὁμοίως πρὸς ἄμορφα σχεδιάσματα μᾶλλον ἢ πρὸς δακτύλους.
Οἱ, ὡς πενθοῦντες, περικυκλωμένοι διὰ μελανῆς
