Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο Κόδρος/β

Από Βικιθήκη
Ὁ Κόδρος
Συγγραφέας:
Μέρος II


Ἡ μελανόπτερος ἀθυμία,
καταλιποῦσα τὸν Κωκυτόν,
ἐνεθρονίσθη τώρα βαρεῖα
εἰς τὰς καρδίας τῶν πολιτῶν·
κλαίει μακρόθεν ἡ εὐθαρσία·
παντοῦ ἁπλοῦται ἀπελπισία.
Ὅλων τὰ φάσγανα, κρεμασμένα
εἰς τοὺς μεγάλους των κολεούς,
νομίζεις, χύνουσι λυπημένα
μεμψιμοιρίας πρὸς τοὺς θεούς.


—Ἀλλὰ τὸ πρότερον θάρρος, Μοῦσα,
ὁποῖος δαίμων καταπτοεῖ;
Τὸ μέγα πλῆθος; Ἡ ἀντηχοῦσα
τῶν πολεμίων μακρὰ βοή;
—Δὲν τρέμει ἔνθους φιλοπατρία
ἄπειρα πλήθη, ξίφη μυρία.
Ἀλλὰ τὰ πάντα πρὸ τοῦ μοιραίου
πρέπει νὰ κλίνωσι τὴν ὀφρύν,
κʾ εἰς τοῦτο κλίνουν τοῦ Ἀθηναίου
καὶ οἱ βραχίονες καὶ ἡ φρήν.

Ναὸς ἀρχαῖος βραχώδη τόπον
τῆς Ἀκροπόλεως στεφανοῖ,
ὃν ἀφιέρου σέβας ἀνθρώπων
εἰς Ἐρεχθέα τὸν γηγενῆ.
Ἐδὼ διΐπτωτον τῆς Παλλάδος
μένει τὸ ἄγαλμα. Καὶ ὁ κλάδος
τῆς βλαστησάσης θείας ἐλαίας
σφριγῶν ἐκτείνεται καὶ χλωρός,
ἀφότου κτύπημα ῥωμαλέας
τὸν ἐγκατέσπειρʾ ἐδὼ χειρός.

Αὐτοῦ ἐκάλεσαν ἐστεμμένοι
ἱεροκήρυκες τὸν λαὸν
νὰ ἐρωτήσωσιν ἁγνισμένοι
ἐπὶ τοῦ θύματος τὸν Θεόν.
Συνῆλθον πάντες, καὶ παρὰ χρῆμα
ἐστολισμένον προσάγουν θῦμα.
Ὁ Κόδρος ἔσπενδε λευκοχίτων
ἀπὸ κρατῆρας ἐπὶ βωμοῦ,
καὶ συνεπέτα ἡ προσευχή των,
ἀνερχομένη μετὰ ψαλμοῦ.

Τὰ προθυτήρια δ’ ἐκτελέσας,
τῶν Ἀθηναίων ὁ βασιλεὺς
ἐστράφη ἔφηβον προσκαλέσας.
Ἦτο τὸ τέκνον του, ὁ Νηλεύς.
Ἐκράτει πέλεκυν εἰς τὰς χεῖρας·
κ’ ἐπιδεξίως αὐτὸν ἐγείρας
εἰς τὸν αὐχένα τὸν ταῦρον πλήττει.
Ἐκεῖνος ἔπεσεν αὐθωρεί.
Τὸν διατέμνουν.... Ὁ μάντις φρίττει,
ἐνῷ τὰ σπλάχνα παρατηρεῖ!

Εὗρε τὸ θῦμα χωρὶς καρδίας.
—Θανάτου σύμβολον φοβερόν!—
Ἀφῆκε φθόγγον ἀπελπισίας
ἀπὸ τὸ στόμα τὸ ἱερόν,
κʾ ἐταπεινώθη ὅλων τὸ βλέμμα.
Ὅλων ἐπάγωσʾ εὐθὺς τὸ αἷμα.
Ὅπως, ἐξαίφνης ἐνώπιόν μας
ὅταν βροντήσῃ ὁ κεραυνός,
τὸ πῦρ παγόνει τῶν καρδιῶν μας
καὶ στόμʾ ἀνοίγομεν κεχηνός.

Ὅπως δʾ ὁ ἥλιος ὅταν σβύνῃ,
ὠχρὸς εἰς κύματα βυθισθείς,
παντοῦ τὰς πτέρυγας ἐπεκτείνει
ψυχρὸς ὁ Ζόφος διαχυθείς,
οὕτως ἡ φήμη ταχὺ καθʾ ὅλην
διεσκεδάσθη τὴν ἄλλην πόλιν·
γυναῖκες, παῖδες, τὸ κύπτον γῆρας,
ἐκπυνθανόμενοι τὸ καινόν,
ἀπηλπισμένας αἴροντες χεῖρας
ἐπεκαλούντο τὸν οὐρανόν.

Ἀλλὰ ἠγρύπνει ἐπὶ τὸ Ἄστυ,
αἰγίδα σείουσα ἡ Παλλάς,
καὶ παρεξήγει ψυχὴ ἑκάστη
τὰς φιλοτίμους αὐτῆς βουλάς.
Ὑπερηγάπα τοὺς Ἀθηναίους,
ἀλλὰ τοὺς ἤθελε καὶ γενναίους.
Ἐὰν τιμήσουν, ἔλεγε, τώρα
οἱ Ἀθηναῖοι τὴν ἀρετήν,
θ’ ἀνασκιρτήσῃ ἡ πέριξ χώρα
εἰς τοῦ λαοῦ μου τὴν ἑορτήν.

Ἐνῷ δὲ τόση ἀντήχει ζάλη,
ὡς εἰς ἀφρώδη ὠκεανόν,
αἴφνης ἠκούσθη φωνὴ μεγάλη
ἐν τῇ πλατείᾳ τῶν Ἀθηνῶν.
Ὀλίγον δρόμον! Ὀλίγον δρόμον,
εἰς τὸν ἀσθμαίνοντα ταχυδρόμον!
Πτερόπους ἤρχετο νεανίας
μὲ τάχος ἴσον τῇ ἀστραπῇ·
κομίζε, λέγουσιν, ἀγγελίας.
Τί νέον ἆρά γε θὰ εἰπῇ;

Ὅπως ἡ λαίλαψ αὐτὸς τὰ πλήθη,
πετῶν ἢ τρέχων, διαπερᾷ·
ὑπὸ τὸν πόδα του ἐκλονήθη,
τῆς Ἀκροπόλεως ἡ πλευρά,
καί, περατώσας τὸν δρόμον ἤδη,
τὸν Μελανθίδην ζητεῖ νὰ ἴδῃ.
Ὡς κυβερνήτης ἐκεῖνος χάνων
εἰς μαῦρον πέλαγος τὰ νερά,
ἐν μέσῳ ἵσταντο μεγιστάνων
ἐπεξηγούντων τὰ ἱερά.

Ὁπότε, φθάσας αὐτοῦ ὁ ξένος,
μὲ σέβας ἔκλινε κεφαλὴν
κ’ εἰς τὸν ἱδρῶτά του βαπτισμένος,
τῷ ἐνεχείρισ’ ἐπιστολήν.
Πρὶν ἢ τὴν δέλτον ἐκεῖνος λύσῃ,
θέλει τὸν ἄγγελον νὰ γνωρίσῃ.
—Ποῖος; καὶ πόθεν; ἀνδρεῖε ξένε;
—Τοῦ Κλεομάντεως ἀδελφός.
Εἶν’ αἱ φιλίαι σας ἐγνωσμέναι,
ὅπως ἐκεῖνος, εἶμαι Δελφός.

Καθεὶς περίεργον βλέμμ’ ἀφίνει
ἐπὶ τὸν ξένον ἀστραπηδόν·
μετ’ ἀπληστίας τὸ διευθύνει
ἀπὸ τῆς κόμης ἄχρι ποδῶν,
τῷ δὲ πλησίον ἐστράφ’ εἶπών τις.
—Δὲν εἶναι, λέγεις, ὁ Ἀργειφόντης;
Ἐνῷ ὁ Κόδρος, ἀποδιπλώσας
τὴν κομισθεῖσαν ἐπιστολήν,
ἀνέγνω λέξεις ἀντανακλώσας
στρυφνὴν Ἀπόλλωνος ἐντολήν.

Ὡς χαίρει δ’ ὅταν πληροφορῆται
ἡ μαύρη μήτηρ τοῦ ναυαγοῦ,
ὅτι ὁ παῖς της σωθεὶς φρουρεῖται
ὑπὸ θεοῦ τινος ἀρωγοῦ,
οὕτω, βαρύθυμος πρίν, ἐκεῖνος
τοὺς ἐθεώρησε γηθοσύνως.
«Θαρρῶμεν, φίλοι, λέγει τοῖς πᾶσι.
Καὶ πρὸς τὸν κήρυκα Δημαρᾶν
ἡ νύξ, προφέρει, πρὶν ἢ προφθάσῃ,
καλεῖ τὸν δῆμον εἰς ἀγοράν.