Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1887/Ιερόν τοις κατά τα θεσσαλικά σύνορα υπέρ της εθνικής τιμής ηρωϊκώς θανούσι
| ←Au peuple athenien | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1887 Ἱερὸν τοῖς κατὰ τὰ θεσσαλικὰ σύνορα ὑπὲρ τῆς ἐθνικῆς τιμῆς ἡρωϊκῶς θανοῦσι |
Ὁ Θεόδωρος Ὀρφανίδης ὡς βοτανικός→ |
ΙΕΡΟΝ
Περὶ τῶν κατὰ τὸν παρελθόντα Μάϊον γενομένων ἐν τῇ ὀροθετικῇ γραμμῇ συμπλοκῶν ἔγκριτος ἡμῶν συνεργάτης, ὑπὸ τὸ ψευδώνυμον Sili, ἀνὴρ κάτοχος τῆς στρατιωτικῆς ἐπιστήμης, ἀπροσωπόληπτος δὲ κριτὴς καὶ αὐτόπτης μάρτυς τοῦ ἐν Θεσσαλίᾳ αἱματηροῦ δράματος, ἐκφέρει ἐν ταῖς πρόσθεν σελῖσι τοῦ ἀνὰ χεῖρας Ἡμερολογίου, ἀπὸ γενικωτέρας ἐξετάζων ἀπόψεως, αὐστηρὰς μὲν καὶ πικρὰς ἀλλ’ οὐχ ἧττον ἀληθεῖς καὶ ἀναμφισβητήτους κρίσεις περὶ τῶν στρατιωτικῶν ἡμῶν πραγμάτων, ἐν σχέσει πρὸς τὰ αὐτόθι διαδραματισθέντα. Μολονότι δὲ ἀφ’ ἑνὸς ἡ μέθη τῆς ἐθνικῆς φιλοτιμίας, κατ’ ἀρχὴν πάντως ἐξαγνισθείσης διὰ τοῦ τιμίου αἵματος τῶν ὑπὲρ αὐτῆς ἐνδόξως ἀγωνισαμένων, ἐξ ἄλλου ἡ φαντασία τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, ἀναρριπισθεῖσα ἐκ τοῦ ἐθνικοῦ αἰσθήματος, πρὸς δὲ καὶ ἡ δημοσιογραφία ἐν γένει, ὑπείκουσα εἰς τὸ κοινὸν τῆς φήμης ῥεῦμα, ἔλαβον μόνον ὑπ’ ὄψιν τὸ φωτεινὸν μέρος τοῦ δράματος, ἐν τούτοις οὐδαμῶς ὑποτιμῶνται αἱ ἔμφυτοι ἄλλως τε ἐθνολογικαὶ ἀρεταὶ τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ, διὰ τῆς ἀποκαλύψεως καὶ τῆς καταδείξεως καὶ τῶν σκιερῶν σημείων ὅσα παρασιώπησεν ἢ δὲν ἐτόλμησε νὰ ἐρευνήσῃ ὁ πατριωτικὸς ἡμῶν ἐγωϊσμός. Ὁ ἡμέτερος συνεργάτης λίαν ὀρθῶς ἀποφαίνεται ὅτι ἐκ τῆς τελευταίας δοκιμασίας τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ, ὡς ὀργανικοῦ συνόλου ἐξεταζομένου καὶ οὐχὶ ἐκ τῶν μονομερῶν φαινομένων τῆς προςωπικῆς ἀνδρείας τῶν ἀτόμων, δέον νὰ διδαχθῶμεν μᾶλλον ἐκ τῶν καταδειχθεισῶν ἐλλείψεων ἢ νὰ ἐπαναπαυθῶμεν εἰς τὰς δάφνας μεμονωμένου ἡρωϊσμοῦ. Οἱ στρατοὶ, αἱ κυβερνήσεις, τὰ ἔθνη προάγονται, δρῶσι καὶ ἐκπληροῦσι τὸν ὑψηλὸν αὐτῶν προορισμὸν διὰ τῆς μελέτης τῶν σφαλμάτων πλειότερον ἢ διὰ τῆς διαφημίσεως τῶν ἐξηρτημένων ἐπιτυχιῶν. Ἡ ἐπίδειξις τῶν ἀρετῶν παραλύει ἐνίοτε τὴν ἐθνικὴν δρᾶσιν. Τοὐναντίον ἡ μελέτη τῶν ἐλλείψεων πολλαπλασιάζει τὴν φιλοτιμίαν καὶ τὴν ἐνεργητικότητα.
Ἀσχέτως ὅμως πρὸς τὰς αὐστηρὰς ταύτας κρίσεις τοῦ ἐγκρίτου ἡμῶν συνεργάτου, ἃς πληρέστατα ἀσπαζόμεθα, νομίζομεν ὅτι οὐδ’ ἐπ’ ἐλάχιστον μειοῦται ὁ πρὸς τοὺς πεσόντας ἐντίμως ἐν τῷ πεδίῳ τῆς ἐθνικῆς τιμῆς θαυμασμὸς καὶ εὐγνωμοσύνη τῆς πατρίδος, ἥτις μετ’ εὐλαβείας ἐτίμησε καὶ θέλει τιμήσει τὰ ὀνόματα καὶ τὴν μνήμην αὐτῶν.
Τὸ ἡμέτερον Ἡμερολόγιον ἐλάχιστον φόρον εὐγνωμοσύνης ἀποτῖνον, σεμνύνεται παρατιθέμενον τὰς προςωπογραφίας καὶ ὀλίγας μνημοσύνους λέξεις τῶν ἐνδόξως ὑπὲρ τῆς ἐθνικῆς ἰδέας πεσόντων καὶ διὰ τοῦ θανάτου αὐτῶν τιμησάντων τὰ ἑλληνικά ὅπλα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΩΡΗΣ
Ἐὰν ἡ πτῶσις τῆς Κούτρας ἀποτελῇ τὴν μόνην μελανὴν σελίδα τῆς παρὰ τὰ ἑλληνοτουρκικὰ σύνορα ἐκτυλιχθείσης ἐποποιίας, ἀμαυροῦσα τὴν αἴγλην τῶν ἑλληνικῶν ὅπλων, ἀληθῶς ὅμως ἐν τῷ ζόφῳ αὐτῆς ἀκτινοβολεῖ ἓν κἂν φωτεινὸν σημεῖον, ἓν ὄνομα ἔμπλεων ἡρωϊσμοῦ καὶ δόξης, μετεωριζόμενον ὡς χρυσῆ νεφέλη ὑπεράνω τόσων ἄλλων στυγνῶν καὶ δυςωνύμων, ἅπερ ἐστιγμάτισεν ἡ ἱστορία καὶ κατηράσθη ἡ ἀγανάκτησις τοῦ ἔθνους.
Ἀλλ’ ἐάν τις κρίνῃ μετ’ ἀδυςωπήτου αὐστηρότητος ἐκ τῶν θλιβερῶν ἀποτελεσμάτων, ἅπερ ἔσχεν ἡ πτῶσις τῆς Κούτρας συνδεομένη ἐκ παραγωγῆς πρὸς τὸν παράφορον προςωπικὸν ἡρωϊσμόν, ὃν ἐπεδείξατο ὁ ἀτρόμητος ὄντως μαχητής, ἴσως θέλει σταματήσει πρὸ δυςκόλου διλήμματος, ἐνδοιάζων ἂν πρέπῃ ν’ ἀπονείμῃ ἀμέριστον τὴν δάφνην τῆς δόξης εἰς τὸν Λώρην. Διότι ἀληθῶς, οἱ ἐν πολέμῳ ἡγούμενοι στρατιωτικῶν σωμάτων, ὧν ἡ τιμὴ, ἡ ὕπαρξις καὶ ἡ νίκη ἤρτηνται κυρίως ἐξ αὐτοῦ τοῦ προςώπου τοῦ ἀρχηγοῦ, δέον νὰ τηρῶσιν ἀπαρασαλεύτως τὰ κεκανονισμένα.
Ὁ ἀρχηγὸς δέν εἷνε μονάς· εἷνε ἡ ψυχὴ, ὁ νοῦς, τὸ σύνολον· ὁ δὲ ἀκράτητος ἡρωϊσμὸς τοῦ ἀρχηγοῦ θαυμάζεται μὲν πάντοτε ἀλλὰ δὲν συγχωρεῖται πάντοτε. Ἡ Κοῦτρα ἔπεσε διότι ἔπεσεν ὁ Λώρης. Καὶ ἔπεσεν οὗτος διότι ὑπῆρξε πλειότερον ἥρως ἢ ἀρχηγὸς ἀντικρύσας ἀφόβως τὸν θάνατον χωρὶς νὰ φοβηθῇ κἂν τὸν ἐξ αὐτοῦ ἀπορφανισμὸν τῶν ἀνδρῶν. Ἀτυχῶς ὁ ἐνθουσιασμὸς ὁ μεθύων ἐν ὥρᾳ μάλιστα μάχης τὴν ψυχὴν τοῦ ἥρωος, δὲν σκέπτεται οὔτε ὑπολογίζει. Ἐὰν ἐν τῇ ψυχῇ τοῦ Λώρη ἡ ψυχρὰ σκέψις συνεκράτει τὴν φλόγα τοῦ ἐνθουσιασμοῦ, ἀντὶ της ἐπονειδίστου αἰχμαλωσίας θὰ εἶχεν ἴσως ἡ ἱστορία νὰ ἐπιδείξῃ μίαν ἀκόμη φαεινὴν σελίδα εἰς τὰ ὄμματα τῆς δυςπίστου Εὐρώπης. Ἀλλ’ ἐν τούτοις ὁ πίπτων ὑπὲρ μιᾶς εὐγενοῦς ἰδέας, ἀσχέτως πρὸς τὸ πρακτικὸν ἀποτέλεσμα, εἶνε ἄξιος τιμῆς καὶ θαυμασμοῦ. Ὁ δέ Λώρης πεσὼν ὑπὲρ τῆς εὐγενεστέρας ἰδέας, ὑπὲρ τῆς τιμῆς τῆς πατρίδος, ἐκτήσατο δικαίωμα καὶ ἐπὶ τῆς αἰωνίας εὐγνωμοσύνης τοῦ ἔθνους.
Ὁ Λώρης εἷλκε τὴν καταγωγὴν ἐκ Προμυρίου τῆς Θεσσαλομαγνησίας, ἦν δὲ μόλις πεντηκοντούτης, ἠγωνίσθη γενναίως ἐν Κρήτῃ, διέπρεψε δὲ ἰδίως κατὰ τὴν ἐν Θεσσαλίᾳ ἐπανάστασιν τοῦ 1878. Ἐν Κούτρᾳ ἐπολέμησεν ὡς λέων ἐπὶ ἑπτάωρον τὴν 10 πρὸς τὴν 11 Μαΐου ἀποκρούσας ὑπερτέρας ἐχθρικὰς δυνάμεις, ὁπότε πληγεὶς μετηνέχθη εἰς Ζάρκον, ἔνθα καὶ ἐξέπνευσε μετά τινας ἡμέρας.
ΗΡΑΚΛΗΣ ΓΙΑΤΑΓΑΝΑΣ
Τὸ ὄνομα τοῦ Ἡρακλέους Γιαταγάνα, ὅπερ ἡ ἱστορία θέλει ἀποθησαυρίσει ἐν τῇ εὐκλεεῖ πινακοθήκη τῶν ἡρώων τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους, ἦν ἤδη γνωστὸν ἐπὶ ἐξόχῳ ἀνδρείᾳ ἀπὸ τοῦ 1878 ὁπότε κατὰ τὴν ἐν Θεσσαλίᾳ ἐπανάστασιν εἰς τὴν μάχην τῆς Σέκλιζας γενναίως μαχόμενος ἐκυρίευσε μίαν τουρκικὴν σημαίαν, ἣν παρουσίασεν ἐπανακάμψας ἐνταῦθα εἰς τὴν βασίλισσαν, καὶ ἥτις διαφυλάττεται ὡς ἱερὰ ἀνάμνησις ἐν τοῖς ἀρχείοις τῆς «Ἀμύνης.» Ἀποποιηθεὶς νὰ δεχθῇ ἐπὶ τῷ θριάμβῳ τούτῳ οἱανδήποτε ἀμοιβὴν μόλις ἐπείσθη νὰ λάβῃ τὴν προςενεχθεῖσαν αὐτῷ θέσιν τοῦ τελωνοφύλακος, ἐξ ἧς ὅμως μὴ προςηκούσης πρὸς τὸν φιλοπόλεμον καὶ ὑπερήφανον χαρακτῆρα τοῦ ἀνδρείου ὀρεινοῦ, παρῃτήθη, καταταχθεὶς εἰς τὰ εὐζωνικὰ τάγματα. Εὑρίσκετο ἀπ’ ἀρχῆς σχεδὸν τῆς ἐπιστρατείας παρὰ τὰ Θεσσαλικὰ σύνορα φλεγόμενος ἐξ ἀσβέστου ἐπιθυμίας νὰ ῥιφθῇ εἰς τὸ πῦρ τοῦ πολέμου, οὗ τὴν ἔκρηξιν ἐναγωνίως προςεδόκα καὶ ἀνέμενε, ἐβαρυθύμει δι’ ἐσχάτως καὶ ἐγόγγυζε, μόλις ὑπὸ τῶν δεσμῶν τῆς πειθαρχίας συγκρατούμενος, διότι ἔβλεπεν ὅτι τὸ δρᾶμα τῆς ἐπιστρατεύσεως τοῦ ἔθνους ἐκινδύνευε ν’ ἀπολήξῃ εἰς οἰκτρὰν κωμῳδίαν. Ἐξ ἰδιογράφων ἐπιστολῶν τοῦ ἰδίου, δημοσιευθεισῶν ἤδη, καταφαίνεται τὸ μέγα πολεμικὸν φρόνημα, τὸ πληροῦν τὴν διάνοιαν καὶ τὴν ψυχὴν τοῦ ἥρωος Γιαταγάνα. Τὰ ἐν Θεσσαλίᾳ πολεμικὰ γεγονότα ἐπῆλθον πρὸς κορεσμὸν τῆς εὐγενοῦς ταύτης φιλοδοξίας. Τὸ ἑξῆς ἀνέκδοτον μαρτυρεῖ περὶ τῆς ἀκρατήτου φιλοπολέμου ὁρμῆς τοῦ ἀνδρείου πολεμιστοῦ. Λέγεται ὅτι εὑρίσκετο εἰς τὸν ἐν τῇ θέσει Προφήτου Ἠλιοῦ ἀπέναντι τοῦ ἡμετέρου τουρκικὸν σταθμὸν συνδειπνῶν μετά τινος τούρκου λοχίου (τσαούση), μεθ’ οὗ διετέλει εἰς φιλικὰς σχέσεις ἀπὸ πολλοῦ, τὴν ἑσπέραν τῆς 10 Μαΐου. Εἰς τὸν κρότον τῶν ὀλίγῳ μακρὰν ἀνταλλασσομένων πυροβολισμῶν εἰς τοὺς γειτονικοὺς σταθμούς, παρῄτησεν ἀποτόμως τὸ δεῖπνον, ἠγέρθη ἀμέσως καὶ ἠκροάσθη, ἐννοήσας δ’ ὅτι τὸ πῦρ ἐγενικεύετο ἔδραμεν εἰς τὸν ἑλληνικὸν σταθμὸν καὶ ἥρπασε τὸ ὅπλον. Μετὰ μικρὸν δὲ ὅτε αἱ ἐχθροπραξίαι ἤρξαντο καὶ ἐκεῖ, ὁ Γιαταγάνας ἰδὼν τὸν τοῦρκον λοχίαν, ἐφώνησε: Τσαούση! πάρε κι’ αὐτό! καὶ σκοπεύσας ῥίπτει νεκρὸν τὸν πρὸ μικροῦ ὁμοτράπεζον. Κατὰ τὴν συμπλοκὴν ταύτην, καθ’ ἥν κοινῇ φήμῃ ἐπολέμησεν ὡς λέων, ἰδὼν τὸν ἀξιωματικὸν Δημητρακόπουλον φονευθέντα ἥρπασε τὸ ξίφος του, καὶ ὁρμήσας ἀκατάσχετος ἐν μέσῳ τῶν ἐπτοημένων ἐκ τῆς ἀνδρείας του ἐχθρῶν εὗρεν ἔνδοξον θάνατον.
ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΓΚΑΒΕΡΑΣ
Ὁ Ἐπαμεινώνδας Γκαβέρας κατήγετο ἐκ Δωρίδος καὶ ὑπηρέτει ἀπὸ πολλῶν ἐτῶν εἰς τὸν στρατόν, διακρινόμενος καὶ ἀγαπώμενος ὑπὸ τῶν συστρατιωτῶν αὐτοῦ ἐπὶ ἐκτάκτῳ ἀνδρείᾳ καὶ πιστῇ ἐκπληρώσει τοῦ καθήκοντος. Ὡς ὑπαξιωματικὸς κατέλιπεν ἀρίστας ἀναμνήσεις, διακριθεὶς ἰδίως εἰς τὴν καταδίωξιν τῆς λῃστείας, ζωγρήσας τὸν Ὀκτώβριον τοῦ 1881 ἐν Ἄμπλιανῃ τῆς Εὐρυτανίας τὸν λῃστὴν Παπούτσαν καὶ τραυματίσας τὸν σύντροφόν του Σαλτόν, ἐπὶ τούτοις δὲ προαχθεὶς ἀπὸ λοχίου εἰς ἀνθυπασπιστήν.
Κατὰ τὰς περὶ τὰ σύνορα συμπλοκὰς τοῦ 1886 ὑπηρέτει ὡς ἀνθυπολοχαγὸς τοῦ 3ου συντάγματος. Παρὰ τὴν θέσιν Δρεπάνι καὶ Παπαλείβαδον ἔκειτο ἡ ἐπίσης ὀχυρὰ καὶ μεγίστης στρατιωτικῆς σημασίας θέσις Προφήτης Ἠλίας, περὶ ἣν κατεχομένην παρὰ τοῦ ὑπὸ τους Δημητρέσσαν καὶ Γκαβέραν λόχου ἐγένοντο αἱ σπουδαιότεραι προςβολαὶ ἀπὸ μέρους τῶν ἐχθρῶν, ἂς οἱ ἡμέτεροι ἀπέκρουσαν μεθ’ ὑπερβαλλούσης τόλμης καὶ ἐπιτυχίας, ὑποστηριζόμενοι καὶ ὑπὸ τοῦ λόχου τοῦ λοχαγοῦ Βότσαρη καὶ εὐζωνικῶν τινων ἀποσπασμάτων. Ἐνταῦθα εἶχε συγκροτηθῆ ἀληθὴς μάχη ἅτε μετασχόντος τοῦ τε ἐχθρικοῦ καὶ τοῦ ἡμετέρου πυροβολικοῦ, οὗ ἡ εὐστοχία ὑπῆρξεν ἐξαίρετος, ἐνῷ οἱ Τοῦρκοι κατὰ στίφη ἐφορμῶντες προςέβαλλον κυρίως τὸ ἀριστερὸν τῆς παρατάξεως, ὅπερ ἀπετέλει ὁ ὑπὸ τὸν Γκαβέραν καί τὸν Δημητρέσσαν λόχος μετὰ ἀπαραμίλλου γενναιότητος ἀποκρούων τὰς ἐπανειλημμένας αὐτοῦ ἐπιθέσεις. Ἐν τῇ ἀρχῇ ἀκόμη τῆς προςβολῆς ὁ Ἐπαμεινώνδας Γκαβέρας, ἀπροφύλακτος ἐν μέσῳ τῶν ἐχθρῶν ῥιπτόμενος, ἐτραυματίσθη καιρίως ὑπὸ θραύσματος ὀβίδος, καὶ μετηνέχθη εἰς τὸ νοσοκομεῖον Τυρνάβου, ἔνθα μετ’ ὀλίγον ἀπεβίωσεν ὁ ἀνδρεῖος πολεμιστὴς, θλιβόμενος μόνον ὅτι ἔπεσεν πρὸ τοῦ τέλους τῆς συμπλοκῆς καί οὐχὶ ἐν τῷ πεδίῳ τῆς μάχης, πρὶν ἢ προφθάση διὰ τοῦ ξίφους αὐτοῦ νὰ ἐπενέγκῃ μείζονα φθορὰν τῶν ἐχθρῶν. Οἱ συστρατιῶται αὐτοῦ πάντες, πλήθους λαοῦ παρακολουθοῦντος ἐν πένθει, ἐκήδευσαν τὸν νεκρὸν αὐτοῦ μετ’ ἐπιβαλλούσης μεγαλοπρεπείας τιμῶντες τὴν μνήμην καὶ τὴν στρατιωτικὴν ἀνδρείαν τοῦ γενναίου πολεμιστοῦ.
ΟΘΩΝ ΚΑΚΛΑΜΑΝΟΣ
Ὁ Ὄθων Κακλαμάνος ἀνήκει εἰς οἰκογένειαν μάχιμον ἔχουσαν ἡρωικὰς παραδόσεις, ἐκ Βυτίνης τῆς Πελοπονήσου. Ὁ πατὴρ αὐτοῦ, διατελέσας ὑπασπιστὴς τοῦ ἐνδόξου στρατάρχου Καραϊσκάκη, εἶχεν ἀπολέσει κατά τινα μάχην τὸν δεξιὸν βραχίονα ὑπὸ σφαίρας τηλεβόλου· ἀλλ’ ὁ ἀτρόμητος μαχητὴς ἥρπασε τὸ ξίφος διὰ τῆς ἑτέρας χειρὸς καὶ ἐξηκολούθησε μαχόμενος.
Συνεχίζων τὰς οἰκογενειακὰς αὐτοῦ παραδόσεις καὶ ὁ ἀντάξιος υἱὸς Ὄθων Κακλαμάνος ἔπεσεν ἐπίσης ἡρωικῶς μαχόμενος κατὰ τὴν ἱστορικὴν μάχην τοῦ Γκριτσόβαλη, ἐν τῇ θέσει Δρεπάνι, ἣν οἱ τοῦρκοι, καθὸ ὀχυρὰν καὶ δεσπόζουσαν, εἶχον ἐνισχύσει ἀπὸ τῆς προτεραίας αὐξήσαντες τὴν αὐτόθι φρουρὰν καὶ ἀνεγείραντες εἰς τὰ ἐπὶ τῆς ὀροθετικῆς γραμμῆς σημεῖα Παπαλείβαδον καὶ Ἅγιον Ἠλίαν περιβολὰς καὶ πυροβολεῖα.
Ἡ θέσις αὕτη ἐθεωρεῖτο ὡς ἡ κλεὶς τῶν ἑλληνοτουρκικῶν συνόρων, δι’ ἧς ἠπειλεῖτο ἡ εἰς τὸ ἡμέτερον ἔδαφος εἰςβολή. Ἀφ’ ἑσπέρας ἤρξατο ἐκ μέρους τῶν τούρκων λυσσώδης ἡ προςβολὴ καθ’ ὅλα τὰ σημεῖα Πατσὼ-Μενεξὲ-Ῥεβενίου, καθ’ ἧς οἱ ἡμέτεροι ἀντέστησαν ἐρρωμένως. Καθ’ ὅλην δὲ τὴν νύκτα ἐξηκολούθει ζωηρὸν πῦρ διευθυνόμενον ὑπὸ τοῦ ὑπὸ τὸν λοχαγὸν Τσιάπαλον καὶ ὑπολοχαγὸν Ζουλούμην σώματος, ἐνισχυόμενον παρὰ τοῦ Κακλαμάνου μεθ’ ἑξήκοντα, καὶ τοῦ σταθμάρχου Μελούνας Δημητρακοπούλου μετὰ εἴκοσιν ἀνδρῶν. Οἱ ἡμέτεροι ἠδυνήθησαν νὰ ἐκτοπίσωσι τὸν ἐχθρὸν, περὶ δὲ τὸ λυκαυγὲς ὁ τουρκικὸς σταθμὸς Δρεπανίου πολιορκηθεὶς στενῶς ἡλώθη, γενόμενος παρανάλωμα πυκνοῦ πυρὸς, καέντων τῶν ἐντὸς αὐτοῦ τούρκων 24 στρατιωτῶν καὶ τριῶν ἀξιωματικῶν, τῶν δὲ λοιπῶν φονευθέντων κατὰ τὴν ἀπεγνωσμένην ἔξοδον.
Κατὰ τὴν μάχην ταύτην ὁ Κακλαμάνος, ἔκτακτον ἐπιδείξας ἀνδρείαν, ἔπεσεν ἐπὶ τοῦ τουρκικοῦ ὀχυρώματος, ἔνθα εὑρέθη νεκρὸς κρατῶν ἔτι τὸ ῥεβόλβερ, ἐξ οὗ δὲν εἶχε προφθάσει νὰ ῥίψῃ ἢ δύο μόνον βολάς.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΕΣΣΑΣ
Ὁ Δημήτριος Δημητρέσσας, γεννηθεὶς εἰς Φτέρι τῆς Φθιώτιδος, ἀνήκει εἰς γνωστὴν οἰκογένειαν διακριθεῖσαν ἐπὶ μαχιμότητι καὶ ἀνδρείᾳ. Δεκαοκταέτης ἔτι ὤν, κατέλιπε τὰς γυμνασιακὰς αὐτοῦ σπουδὰς καὶ ἔδραμεν εἰς Θεσσαλίαν τῷ 1878 μετασχὼν, μετὰ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, τοῦ ἐπαναστατικοῦ κινήματος ὑπὸ τὸν ὁπλαρχηγὸν Ζoυλούμην, καὶ παρευρεθεὶς εἰς τὰς μάχας τῆς Σέκλιζας καὶ Χαλαβρέζας, καθ’ ἃς ἐπεδείξατο ἀληθῆ τόλμην. Μετὰ τοῦτο προςῆλθεν εἰς τὰς τάξεις τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ, μετὰ διετῆ δ’ ἐν τῇ Σχολῇ τῶν ὑπαξιωματικῶν ἐκπαίδευσιν ἔλαβε τὸν βαθμὸν τοῦ ἀνθυπολοχαγοῦ, ὑπὸ τὸν ὁποῖον ὑπηρέτει κατὰ τὰ ἐν Θεσσαλίᾳ πολεμικὰ ἐπειςόδια τοῦ 1886 εἰς τὸ 8ον σύνταγμα τοῦ πεζικοῦ.
Μετὰ τοὺς σταθμοὺς Δρεπάνι καὶ Παπαλείβαδον κεῖται ἡ θέσις Προφήτης Ἠλίας, μεγάλης σημασίας, ἅτε δεσπόζουσα ἱκανοῦ μέρους τῆς πεδιάδος Ἐλασσῶνος καὶ τῆς Γκριτσόβαλης. Πρὸς τὴν θέσιν ταύτην, ἣν κατεῖχεν ὁ ὑπὸ τὸν λοχαγὸν Κ. Τσίτσον καὶ τοὺς ἀνθυπολοχαγοὺς Δημητρέσσαν καὶ Γκαβέραν λόχος, ἐγίγνοντο αἱ σπουδαιότεραι προςβολαὶ ἀπὸ μέρους τῶν Τούρκων, καθ’ ὧν οἱ ἡμέτεροι ἀντέταξαν ἀξιοθαύμαστον ἀληθῶς ἀνδρείαν καὶ καρτερίαν, τρέψαντες εἰς φυγὴν τοὺς ἐχθροὺς οὓς κατεδίωκον ξιφήρεις ἐξελθόντες τῶν ὀχυρωμάτων ἐπὶ τοῦ ἐχθρικοῦ ἐδάφους καί ἐπενεγκόντες ἱκανὴν φθοράν. Ἡ ἐπίθεσις τῶν Τούρκων ἐπανελήφθη μετὰ πλειοτέρας λύσσης κατὰ τὴν δεξιὰν πλευρὰν τοῦ προφήτου Ἠλιοῦ ἀλλὰ καὶ αὕτη ἀπεκρούσθη ἐρρωμένως. Ὁ ἀπτόητος Δημητρέσσας ἐπὶ ὥρας ὁλοκλήρους ὄρθιος παρεθάρρυνε τοὺς ὑπ’ αὐτὸν στρατιώτας, μεταδίδων εἰς αὐτοὺς το πῦρ τοῦ ἰδίου ἐνθουσιασμοῦ. Κατὰ τὴν μάχην ταύτην ὁ Δημητρέσσας ξιφήρης εἶχε ῥιφθῆ ἀκράτητος κατὰ τῶν ἐχθρῶν, πεσὼν ἐπὶ τοῦ ἁλωθέντος τουρκικοῦ ὀχυρώματος, ἔνθα εὑρέθη νεκρὸς κρατῶν ἐν τῇ δεξιᾷ τὸ ξίφος. Κοινὴ ὁμολογία, ἐπίσημοι καὶ ἰδιωτικαὶ μαρτυρίαι, βεβαιοῦσιν ὅτι ὁ Δημητρέσσας ἐπολέμησεν ὡς ἀληθὴς ἥρως τιμήσας τὰ ἑλληνικὰ ὅπλα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΓΑΛΗΓΑΛΗΣ
Ὁ Ἀλέξανδρος Γαληγάλης ἐκ Ναυπλίου, ἦν ἀνεψιὸς τοῦ γενναίου ταγματάρχου Λώρη, ὑπηρέτει δὲ ὡς ἀνθυπολοχαγὸς τοῦ 3ου πεζικοῦ συντάγματος κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν ἑλληνοτουρκικῶν συμπλοκῶν τοῦ παρελθόντος Μαΐου.
Τὸ ἑσπέρας τῆς 10ης ἰδίου μηνὸς δύο τάγματα τουρκικοῦ στρατοῦ, ἀμφοτέρωθεν μεγάλου ὀχυρωτικοῦ πυροβολικοῦ, ἐνισχυόμενα καὶ ὑπὸ ἑτέρου τάγματος, ἤρξαντο λυσσώδη ἐπίθεσιν κατὰ τῆς θέσεως Παπαλειβάδου, ἣν ἀπέκρουσεν ἐρρωμένως ὁ ὑπὸ τὸν λοχαγὸν Π. Ἀντσουλῖνον λόχος ἐνισχυόμενος ὑπὸ ἑτέρου τινὸς οὐλαμοῦ καὶ τοῦ α′ λόχου τοῦ 9ου εὐζωνικοῦ τάγματος. Οὐ μόνον δὲ ἀπέκρουσεν τὴν προςβολὴν ἀλλὰ καὶ ἀντεπίθεσιν ἐπιχειρήσας κατέλαβεν ἐπίκαιρον θέσιν ἐγγὺς τῶν ἐχθρικῶν ὀχυρωμάτων. Περὶ ὥραν 10ην ἐγένετο καὶ δευτέρα ἐπίθεσις λυσσωδεστέρα ὑπὸ τῶν τούρκων μὴ δυνηθέντων νὰ ἀνακτήσωσι τὰς ἀπολεσθείσας θέσεις των. Ἀλλὰ τὴν σπουδαιοτέραν καὶ καρτερικωτέραν ἔφοδον ἐποίησαν οἱ τοῦρκοι τὴν ὀγδόην πρωϊνὴν ὥραν τῆς ἑπομένης, ἀκριβῶς καθ’ ὃν χρόνον ἐγένετο καὶ ἡ κατὰ τῆς θέσεως Προφήτου Ἠλιοῦ. Ὁ λοχαγὸς Ἀντσουλῖνος μετὰ τῶν ὑπ’ αὐτὸν ἄγρυπνος παρακολουθῶν τὰς κινήσεις τοῦ ἐχθροῦ καὶ προϊδὼν τὴν μελετωμένην ἔφοδον, διαθέσας δὲ καταλλήλως τὴν ἑαυτοῦ δύναμιν ἀντέκρουσε μετὰ γενναιότητος καὶ εὐφωνίας αὐτὴν διατάξας πῦρ ἅμα τῇ προςβολῇ ἐκ τε τοῦ κέντρου καὶ τοῦ ἀριστεροῦ, ἐκ δὲ τοῦ δεξιοῦ συμπυροκροτήσεις ἐπανειλημμένας, δι’ ὧν ἐξηνάγκασεν εἰς ὑποχώρησιν τὰ ἐπιτιθεμένα τουρκικὰ τάγματα, τραπέντα οὕτως εἰς ἄτακτον φυγὴν καὶ καταλιπόντα ἐπὶ τοῦ πεδίου τῆς μάχης νεκροὺς ἕνα ταγματάρχην, δύο ἀξιωματικοὺς καὶ ἑβδομήκοντα ὁπλίτας.
Εἰς μίαν τῶν ἐπιθέσεων τούτων, καθ’ ἂς οἱ ἡμέτεροι ἀληθῶς ἠγωνίσθησαν μετὰ καρτερίας καὶ γενναιότητος, ἔπεσε τραυματισθεὶς καιρίως καὶ ὁ ἀνδρεῖος νέος Γαληγάλης, ἀποβιώσας μετά τινας ἡμέρας ἐν τῷ στρατιωτικῷ νοσοκομείῳ, καταλιπὼν δὲ μνήμην ἄφθιτον μετὰ τῶν ὑπὲρ τῆς ἐθνικῆς τιμῆς προκινδυνευσάντων.
Ὁ Γεώργιος Δημητρακόπουλος ἔπεσε θῦμα τῆς ἰδίας μεγαλοφροσύνης. Ὑπηρέτει ὡς ἀνθυπολοχαγὸς τοῦ 3ου πεζικοῦ συντάγματος κατὰ τὸν χρόνον τῶν μεθοριακῶν συμπλοκῶν, σταθμάρχης ὢν τοῦ σταθμοῦ Μελούνας ὃν ἐφρούρει μετὰ εἴκοσιν ἀνδρείων εὐζώνων.
Τὸ ἑσπέρας τῆς 10ης παρελθόντος Μαΐου ἠκούσθησαν ἀνταλλασσόμενοι πυροβολισμοί, ἀρξάμενοι ἄγνωστον ἐκ τίνος ἀφορμῆς, ἀπὸ Μπατσιὼ μέχρι τοῦ σταθμοῦ Σιδηροπαλουκίου, ἐπεκταθέντες δ’ ἐν βραχεῖ μέχρι Ῥεβενίου, ἔνθα ἐσκήνου τὸ 7ον σύνταγμα τοῦ κ. Χατζῆ-Ἰωάννου, καὶ διαρκέσαντες καθ’ ὅλην τὴν ἱστορικὴν ἐκείνην νύκτα. Οἱ ἡμέτεροι καί περ πρὸς μείζονας ἀντιταχθέντες δυνάμεις, ἀντέστησαν μετὰ καρτερίας ἐκδιώξαντες τῶν διαφόρων σημείων τοὺς ἐχθροὺς καὶ ἁλώσαντες τὸν σταθμὸν Μπουγαζίου, συλλαβόντες δὲ καί τινας αἰχμαλώτους. Ἀλλ’ ἐνῷ τὸ πῦρ εἶχε παύσει σχεδὸν εἰς τὰ ἄλλα σημεῖα, τοὐναντίον ζωηρὸν καὶ ἀκατάσχετον ἐξηκολούθει ἐν τῇ θέσει Δρεπάνι, τῶν τούρκων ἐλπιζόντων ἅμα τῇ ἁλώσει αὐτῆς εἰςβολὴν δι’ ὑπερφαλαγγίσεως τῶν ἡμετέρων ἀπησχολημένων πρὸς τὸ ἐξ Ἐλασσῶνος κύριον σῶμα τοῦ ἐχθρικοῦ στρατοῦ. Ἀλλὰ τὴν ἐσχεδιασμένην ἐπίθεσιν τῶν Τούρκων προέλαβεν ἐγκαίρως ὁ ὑπὸ τὸν λοχαγὸν Τσιάπαλον λόχος ἐνισχυόμενος ὑπὸ δύο ὀρειβατικῶν πυροβόλων ὑπὸ τὸν λοχαγὸν Τσακάκην, ἐλθὼν δὲ εἰς ἐπικουρίαν τῶν ὑπὸ τὸν Δημητρακόπουλον ἀμυνομένων εὐαρίθμων εὐζώνων. Ἡ συμπλοκὴ ἐξηκολούθησεν ἑκατέρωθεν λυσσώδης, τὴν δ’ ἐπιοῦσαν ἐκδιωχθέντων τῶν τούρκων ὑπὸ τῶν ἡμετέρων ἡλώθη ὁ σταθμὸς Δρεπανίου πυρποληθείς. Ἐντὸς τοῦ καιομένου σταθμοῦ εὑρίσκετο τοῦρκος λοχαγὸς τετραυματισμένος μετά τινος στρατιώτου, τῶν ἄλλων 25 φονευθέντων μετ’ ἀπεγνωσμένην ἔξοδον. Ὁ Δημητρακόπουλος, θεωρῶν ἥκιστα ἀνδρικὴν τὴν κακοποίησιν ἀόπλου τραυματίου, θέλων δ’ ἐκ γεναιοφροσύνης νὰ σώσῃ τὴν ζωὴν αὐτοῦ παρενετέθη πρὸ τῶν ἀκαθέκτων εἰς τὴν σφαγὴν εὐζώνων, οὓς παρεκώλυσε νὰ φονεύσωσι τὸν ἀξιωματικὸν, πρὸς ὃν ἐκραύγασε νὰ παραδοθῇ. Ἀλλ’ ὁ ὕπουλος ὀθωμανὸς πιέζει κρύφα τὴν σκανδάλην τοῦ περιστρόφου του, βάλλει κατὰ τὸ στῆθος τοῦ ἀνδρείου Δημητρακοπούλου καὶ φονεύει αὐτὸν. Οἱ εὔζωνοι ἐκμανέντες κατέπεσον καὶ κατεκερμάτισαν τὸν δόλιον τοῦρκον, ἐκδικούμενοι τὸν θάνατον τοῦ προςφιλοῦς ἀξιωματικοῦ των.