Δανάης μνημόσυνα εις Κρήτην

Από Βικιθήκη
Δανάης μνημόσυνα εἰς Κρήτην
Συγγραφέας:
Δημοσιεύθηκε στο Εθνικόν Ημερολόγιον του Έτους 1892 του Κωνσταντίνου Σκόκου


ΔΑΝΑΗΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ[1]
ΕΙΣ ΚΡΗΤΗΝ

ΧΑΙΡΕ, σεπτὴ γενέτειρα! φεῦ, εἴθε μή μ’ ἐγέννας·
Παῖς ἔτι σ’ ἐγκατέλιπον πρὸς χώρας φεύγων ξένας.
Σ’ ἐπαναβλέπω πολιὸς πλὴν τὴν καρδίαν νέος,
Γεραίρων τὸ δακρύβρεκτον κ’ αἱμοσταγές σου κλέος.
Ὄχι, ἐψεύσθην — σύγγνωθι ἀθώαν ψευδορκίαν —
Εἶμ’ ἡ σκιὰ τοῦ τέκνου σου, σκιὰ χωρὶς καρδίαν.
Την ἔθαψα εἰς ξένην γῆν, μακράν, παρὰ τὸν Αἶνον,[2]
Ὑπὸ μνημεῖον δάνειον καὶ ὑπὸ χῶμα ξένον
Κ’ εἰς τὰς ἀγκάλας τῆς μητρὸς προσῆλθον τραυματίας
Ἀνάγκην ἔχων θωπειῶν, ἀλλ’ ὄχι θεραπείας.

Θέλω δριμὺ τὸ ἄλγος μου, θέλω τὸ τραῦμα χαῖνον·
Τὸ μόνον μου εἶν’ ἀγαθὸν τὸ ἔτι ἀπομένον.
Τὸ ἄλγος μὲ κατέστησεν ἄξιον σοῦ, Δανάη·
Ἐν τῷ ἀδόλῳ του πυρὶ πᾶν ἄγος μου ἐκάη

Καὶ ἀνυψοῦμαι μέχρι σοῦ εἰς χώρας ὑπερτέρας·
Ἐξερευνῶ τῶν οὐρανῶν τοὺς γρίφους, τοὺς ἀστέρας,
Καὶ λησμονῶ τὸν ᾅδην μου, τὸν τάφου σου, τὸν Αἶνον,
Τῆς γῆς φυγὰς τὸν βόρβορον μὴ πλέον ὑπομένων.

Πατρίς μου! ἐλησμόνησα τὸ ἄλγος σου· συγγνώμην·
Εἰς τὴν θέσιν τῆς κόρης μου πατρίδα ἐπλανώμην.
Σὲ βλέπω εἰς μαρτύριον καὶ πάλιν ἀγομένην·
Τὴν ἔνδοξον χλαμύδα σου εἰς ῥάκη ἐσχισμένην·
Μαρτυρικὸν τὴν Ἴδην σου κοσμεῖ ἀδόξως στέμμα
Καὶ τῶν ἀετιδέων της εἶνε δειλὸν τὸ βλέμμα.

Βλέπω τ’ ἀγέρωχα Λευκὰ ἐξ αἴσχους κεκυφότα.
Ἀνδράποδα ῥυπαίνουσι τὰ πάλλευκά των νῶτα.
Τοὺς ἀτιθάσσους σκύμνους των πιθήκου μάστιξ δέρει
Κ’ ἡ χείρ των, ἀντὶ κεραυνοῦ, ποιμένος ῥάβδον φέρει.
Ὁ Ἄρης φέρων ἄσκαυλον Πανὸς ἀνὰ τὰ ὄρη
Περιδεὴς ἀπέκρυψε τὸ μάχιμόν του δόρυ.
Δὲν ἐξυμνοῦσι τὴν ἠχὼ παιᾶνες ἡμιθέων,
Ἀλλ’ ὁ χαλκὸς ὁ δύσηχος βαρβάρων ἀγελαίων,
Κ’ εἰς κυπαρίσσους κρέμαται τῶν ἀοιδῶν ἡ λύρα
Λαοφιλῶν ἐμπνεύσεων ἐκ νέων ἄθλων στεῖρα.

Τί ἔγειναν αἱ δάφναι σου: Ἡ δάφνη δὲν ἀνθίζει
Εἰς δούλην γῆν ἣν ἄφθονον τὸ αἷμα δὲν ποτίζει.
Μόνα προβάλλουσι δειλὰ εἰς τοὺς ἀγροὺς τὰ ῥόδα
Καὶ θνήσκουσ’ ὑπὸ τὸν θρασὺν τοῦ τουρκομάνου πόδα.
Σταυροῦσι χεῖρες βέβηλοι τὴν δούλην ἐκκλησίαν
Καὶ ὁ Μωάμεθ µεθυσθεὶς ῥαπίζει τὸν Μεσσίαν.
Αἱ νύμφαι σου ἀπάγονται πρὸς ὄργια θηρίων
Καὶ φείδετ’ ἑνὸς κεραυνοῦ εἷς τιμωρὸς βραχίων…
Ἡ Μοῦσά μου τὸ πρόσωπον καλύπτει ἐξ αἰσχύνης
Καὶ φεύγει, φεύγει δύσθυµος μὲ στεναγμὸν ὀδύνης.
Ἐν Ἡρακλείῳ τὸν Φεβρουάριον τοῦ 1891.

Ν. Μυρων



  1. ΣΗΜ. Οἱ ἀναγνῶσται τοῦ Ἡμερολογίου ἐνθυμοῦνται καὶ διατελοῦσι» εἰςέτι — δὲν ἀμφιβάλλομεν — ὑπὸ τὴν θλιβερὰν γοητείαν τῶν ἐν τῷ περυσινῷ τόμῳ τοῦ 1891 καταχωρηθέντων ἐλεγείων ὑπὸ τὸν τίτλον «Δανάης Μνημόσυνα» τοῦ. ἐν Σύρῳ διαπρεποῦς καὶ συμπαθεστάτου ἰατροῦ κ. Ν. Μύρωνος. Ὁ δύσμοιρος πατὴρ δὲν ἔπαυσε νὰ θρηνῆ τὸν σκληρῶς ἀναρπαγέντα ἄγγελόν του, τὴν Δανάην τον, ἐξακολουθεῖ δὲ οἴμοι! νὰ διακρυσταλλοῖ εἰς στίχους πυρίνους τὰ δάκρυα τῆς πληγείσης πατρικῆς του καρδίας. Τὸ ὡρκίσθη ἐκεῖ ἐπὶ τοῦ τάφου της! Εἰς τὰς νευρώδεις στροφὰς τοῦ ἄνωθι ποιήματος, ὅπερ εὐμενῶς παρεχώρησεν ἡμῖν πρὸς δημοσίευσιν, ἀνευρίσκει͵ ὁ ἀναγνώστης ὅλην τὴν κάμινον τῆς διττῆς ὀδύνης, ἥτις διακαίει τὰ σπλάγχνα του διὰ τὴν ἀπώλειαν τῆς Δανάης του καὶ τῆς αἱμοσταγοῦς Κρήτης του τὸ μαρτύριον.
  2. Ὄρος τῆς Κεφαλληνίας.